Connect with us

Featured

Kulla që i rezistoi tërmeteve dhe luftërave në gjendje jo të mirë

Published

on

 

Dikur në fshatin Terizaj në qytetin e Gjilanit ishin të njohura tri kulla, që quheshin kullat e Hajdinëve,  ndërsa kohës i ka mbijetuar vetëm kulla e Xhelës.  Dy kullat e  tjera si pasojë e tërmeteve dhe luftës së fundit, sot kanë mbetur vetëm gërmadha.  Kulla e Smajlit ishte ndërtuar në periudhën e viteve 1850-1855 dhe që lëkundjen e parë e kishte nga tërmeti i vitit 1963 në Shkup dhe goditjen e fundit e mori nga tërmeti i vitit 2002 në Gjilan, ndërsa Kulla e Hajdinit është djegur me themel nga ushtria serbe.

Kulla e Xhelë Hajdinit është objekt i cili figuron në listën e databazës së trashëgimisë kulturore. Kjo kullë, sipas vlerësimit fizikë dhe vizual të CHwB –së  është  kategorizuar  në gjendjen shumë të keqe,  që nënkupton se ndërtesa ka shenja të caktuara të jo stabilitetit dhe si e tillë është e pashfrytëzueshme.

Kulla e Xhelë Hajdinit  është ndërtuar në vitin 1947 ndërsa etazhi I  dytë është shtuar në vitin 1950 , ne aspektin e ndërtimit I takon teknikës vernakulare ku është realizuar nga gurët e latuar , më pak të latuar, druri dhe llaci I baltës dhe qeramidhet.

Veçanti e kësaj kulle është se muret nuk kanë hatulla (v.j. pjesë e një ndërtese ndërmjet trarëve të tavanit dhe të çatisë). Baza është katrore me dimensione 10 metra me 10 metra. Karakteristikë e këtij objekti janë po ashtu dritaret e vogla në formë katrore, ku dritaret ndahen nga muri i trashë i qerpiçit.

Në përdhese është një korridor dhe dy kthina, ku kthina në të majtë të korridorit  shfrytëzohej si dhomë zjarri dhe ka dy dritare  ndërsa kthina në të  djathtë është përdorur si dhomë ndeje dhe ka vetëm një dritare. Lidhja me katin e dytë është realizuar prej shkallëve të jashtme nga materiali i drurit.

Në katin e dytë janë katër dhoma të cilat komunikojnë me një ballkon që gjendet në anën e përparme të shtëpisë. Tri nga dhomat janë më të mëdha  dhe kanë shërbyer si dhoma fjetje, ndërsa dhoma më e vogël ka shërbyer si fllanik (v.j. i njohur si “shpajz”) ose qilar. Dyshemeja është realizuar nga dërrasa të trasha nga bungu  që janë mjaftë të forta edhe sot , ku dyshemeja e dhomave është më e ngritur sesa dyshemeja e ballkonit .  Muret ndarëse janë  realizuar me qerpiçë dhe llaç balte. Kulmi i kullës është katër ujor i mbuluar me qeramidhe.

Kulla e Xhelës i ka mbijetuar luftës, por në të ka dëmtime të mëdha sidomos nga pjesa e brendshme. Me një përkujdesje  të shtetit, këto kulla do të ruanin autenticitetin e tyre dhe do të jepnin një pasqyrë reale te trashëgimisë të pasur kulturore shqiptare. Prandaj ndërhyrja në elementet që paraqesin rrezik në shembjen e kullës si dhe mbikëqyrja e rregullt  nga ekipe të specializuara në fushën e trashëgimisë kulturore janë urgjente.

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Featured

Kompanitë kosovare ftohen të respektojnë Ligjin gjerman të furnizimit

Published

on

Ligji Gjerman i Zinxhirit të Furnizimit (Lieferkettensorgfaltspflichtengesetz – LkSG) ka hyrë në fazën e dytë të zbatimit më 1 janar 2024, duke zgjeruar fushëveprimin e tij për të mbuluar të gjitha kompanitë në Gjermani me mbi 1000 punonjës.

Zgjerimi do të shtojë rreth 2,000 kompani gjermane në kuadrin rregullator. Këto kompani do të aplikojnë kriteret që parashihen me ligj përgjatë gjithë zinxhirit të tyre të furnizimit dhe tek furnitorët jashtë Gjermanisë. Përfshirë këtu kompanitë nga Kosova që janë furnitorë të kompanive gjermane, apo që synojnë të bëhen furnitorë për kompani gjermane.

Ligji për Zinxhirin e Furnizimit u miratua në vitin 2021 dhe zyrtarisht hyri në fuqi më 1 janar 2023, duke iu kërkuar kompanive gjermane të plotësojnë kritere për të siguruar dhe mbrojtur të drejtat e njeriut dhe çështjet mjedisore në zinxhirët e tyre të furnizimit global.

Ligji implementohet në tri faza: Në fazën e parë, ligji gjerman u aplikua për kompanitë me mbi 3000 punonjës në Gjermani. Përafërsisht 900 kompani të mëdha gjermane u detyruan ta zbatojnë ligjin.

Në vitin e parë të zbatimit, Zyra Federale për Çështjet Ekonomike dhe Kontrollin e Eksportit (BAFA) ishte përgjegjëse për monitorimin dhe zbatimin e ligjit. BAFA kreu 486 inspektime të kompanive të mëdha për të vlerësuar pajtueshmërinë. Vlerësimi i përgjithshëm i BAFA ishte pozitiv, duke gjetur se kompanitë ishin përgjithësisht të suksesshme në krijimin e sistemeve dhe proceseve të nevojshme për të përmbushur kërkesat e Ligjit në fazën e parë.

Megjithatë, zgjerimi i zbatueshmërisë së Ligjit Gjerman të Zinxhirit të Furnizimit në ndërmarrjet e  mesme pritet të paraqesë më shumë sfida.

Kompanitë kosovare që nuk i zbatojnë kushtet e parapara me këtë ligj, nuk do të mund të vazhdojnë apo fillojnë eksportin në Gjermani.

Continue Reading

Aktuale

‘Autostrada Hangar’ do të hapë dyert për publikun më 5 Mars 2022

Published

on

Autostrada Hangar synon të gjenerojë bashkëjetesë mes komuniteteve duke punuar dhe prodhuar së bashku si një ekip dhe do të përdoret veçanërisht për të plotësuar nevojën urgjente të një edukimi joformal dhe programeve të ndërtimit të aftësive në mënyrë që të fuqizojë të rinjtë në Kosovë dhe rajon.

“Edhe pse hapësira jonë u përdor si një nga ambientet kryesore të edicionit të tretë në 2021, ku patëm një vit mjaft të suksesshëm me ekspozitën tonë ndërkombëtare, programin e zhvillimit të aftësive dhe edukimit, më 5 mars ajo do të jetë gati të hapë dyert e saj me një dizajn i ri dhe një program vjetor.

Deri më tani, ne kemi qenë të përkushtuar për të institucionalizuar “Autostrada Hangar” si institucioni i vetëm i artit bashkëkohor në Prizren përmes krijimit të një programi publik vjetor bazuar në nevojat e komuniteteve dhe partnerëve duke ndjekur parimin e gjithëpërfshirjes, duke e bërë programin të hapur për komunitete të ndryshme dhe më shumë. ekologjikisht të qëndrueshme”, shkruan në njoftim./Media Ndërtimi.

Continue Reading

Aktuale

Asociacioni i Arkitektëve shpallë zgjedhjet për kryetar

Published

on

Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës, njofton se duke u bazuar në Ligjin Nr. 06/L-043, për Lirinë e Asocimit ne Organizata Joqeveritare dhe Nenit 27, të Statutit të Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës, të vitit 2020, shpallë Zgjedhjet e rregullta për Kryetarin e AAK-së

Kuvendi zgjedhor i Asociacioni i Arkitektëve kosovar, do të mbahet të mërkurën, më 30.03.2022 nga ora 17:00, në Modelariumin e Fakultetit të Arkitekturës – Prishtinë.

Ftohen, të gjithë anëtarët e Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës që të marrin pjesë në kuvendin zgjedhor, dhe në frymën e konkurrencës së lirë dhe kandidimit, të shprehin vullnetin e tyre për tu kandiduar për pozitën e kryetarit të a-a-k, duke u mbështetur në nenin 33, të statutit./Media Ndërtimi.

Continue Reading

Trending