Connect with us

Aktuale

Kosova dhe Sekretariati i Energjisë në seancë dëgjimore për TC “Kosova e Re”

Published

on

Qeveria e Kosovës, qoftë ajo në largim apo qeveria e re nëse formohet, më 17 janar pritet të përballet në një seancë dëgjimore me Sekretariatin e Komunitetit të Energjisë në Vjenë lidhur me procedurat e zbatuara për projektin e termocentralit “Kosova e Re”.

Qeveria në largim e Kosovës, thotë se ka argumente që të përballet me Sekretariatin e Komunitetit për Energji në lidhje me dyshimet e ngritura për paligjshmëri rreth ndihmës shtetërore për realizimin e projektit të termocentralit “Kosova e Re”.

Në një njoftim publik, Sekretariati ka bërë të ditur se ka zbuluar disa masa të paligjshme në marrëveshjen komerciale të nënshkruar ndërmjet Qeverisë së Kosovës dhe kompanisë amerikane “Contour Global”.

“Pagesat për energjinë dhe disponueshmërinë mbi 20 vjet në bazë të marrëveshjes për blerjen e energjisë, shitjen dhe transferimin e vendit ku do të ndërtohet termocentrali ishin nën vlerën e tregut”, thuhet në njoftimin e Sekretariatit të Komunitetit për Energji. “Këto masa nuk janë njoftuar tek autoritetet si ndihmë shtetërore dhe për këtë arsye përbëjnë ndihmë të paligjshme shtetërore”, thekson Sekretariati.

Ministri në largim i Zhvillimit Ekonomik në Qeverinë e Kosovës, Valdrin Lluka, thotë për Radion Evropa e Lirë, se janë të bindur se në marrëveshjen për ndërtimin e termocentralit “Kosova e Re” nuk ka shkelje të legjislacionit. Ai thotë se në takimin që pritet të mbahet në janar do të dëgjohen argumentet e të dy palëve.

“Ne i kemi argumentet tona nga ana jonë përmes ekspertëve të ndryshëm që kemi bërë një prezantim të detajuar të argumenteve të cilat e dëshmojnë që nuk ka ndihmë shtetërore. Është dërguar në Sekretariat më herët dhe kemi kërkuar që të diskutojmë me ta në detaje, por tani është koha që Sekretariati e ka filluar këtë procedurë dhe ne, më 17 janar, e kemi një ditë dëgjimore ku do të dëgjohen argumentet tonë lidhur me ankesën e Sekretariatit dhe aty e shohim cilat janë shkeljet e drejtpërdrejta”, tha Lluka.

Ministri në largim, Lluka, shton se argumentet e qeverisë janë në favor dhe nuk ka hapësirë për ndonjë shqetësim.

Qeveria e Kosovës ka nënshkruar në fund të vitit 2017 marrëveshjen komerciale me kompaninë amerikane “Contour Global”, për ndërtimin e Termocentralit “Kosova e Re” me kapacitet 500 megavat, i cili do të kushtojë 1.3 miliard euro.

Ky projekt përfaqëson investimin më të madh të huaj në Kosovë.

Në bazë të marrëveshjes Qeveria e Kosovës jep një garanci shtetërore për pakon financiare për ndërtimin e Termocentralit “Kosova e Re”, por që si i tillë ky garancion kërkon 2/3 e votave të deputetëve të Kosovës.

Lluka thotë se ky është një model që është bazuar në modelet e mëparshme që kanë bërë edhe vendet tjera dhe se, sipas tij, kjo ka qenë edhe forma e vetme për të arritur një kontratë komerciale me kompaninë “Contour Global” për ndërtimin e termocentralit “Kosova e Re”.

Shoqëria civile kërkon ndërprerjen e kontratës

Përfaqësues të shoqërisë civile në vazhdimësi kanë kundërshtuar kontratën e nënshkruar për ndërtimi i Termocentralit “Kosova e Re”.

Dardan Abazi, hulumtues i lartë në Institutin për Politika Zhvillimore (INDP) thotë për Radion Evropa e Lirë se kjo kontratë është e paligjshme dhe dëmton Kosovën në shumë fusha.

“Kontrata me Conour Global për ndërtimin e termocentralit ‘Kosova e Re’ ka shkelur që nga fillimi legjislacionin vendor për ndihmën shtetërore, ka dëmtuar konkurrencën e lirë në treg dhe nëse kjo kontratë jetësohet nuk do të kemi fare liberalizim të tregut, por do të kemi dominim të vetëm njërit nga operatorët privat në treg i cili do të gëzojë të gjitha privilegjet e shtetit e të tjerët do të jenë të dëmtuar karshi tij”, thotë Abazi.

Abazi dhe përfaqësues tjerë nga shoqëria civile, i kanë bërë thirrje edhe qeverisë në ardhje të Kosovës (partive në negociata LVV dhe LDK) që të tërhiqen nga kjo kontratë dhe menjëherë të ndërpresin procedurat për ndërtimin e termocentralit , pasi që sipas Abazit, një kontratë e tillë, do të zhysë në borxhe shtetin dhe do të izolojë nga integrimi i mëtutjeshëm.

“Është hapi i fundit, është mundësia e fundit që Qeveria e Kosovës të reflektojë dhe të shoh një gabim që ka bërë dhe të përmirësojë atë duke u tërhequr nga kjo kontratë duke i hapur rrugë investimeve të nevojshme në tregun e energjisë, por ato investime të jenë duke respektuar konkurrencën e lirë në treg, duke mbrojtur mjedisin dhe shëndetin e qytetarëve dhe duke mbrojtur xhepin tonë në fund të ditës”, thotë Abazi.

Sipas njoftimit publik të Sekretariatit të Komunitetit të Energjisë me bazë në Vjenë, Kosova ka mundësinë që brenda dy muajve të reagojë lidhur me pretendimet për mosrespektim e Ligjit të komunitetit të energjisë dhe t’i jap detaje Sekretariatit se çfarë ka ndodhur me Termocentralin “Kosova e Re”.

Termocentrali “Kosova e Re”, ishte paraparë të fillojë së ndërtuari këtë vit, ndërsa të vihet në punë në vitin 2023. Jetëgjatësia e Termocentralit “Kosova e Re” është llogaritur të jetë 40 vjet.

Kosova ka më shumë se 10 miliardë tonë linjit dhe si i tillë, është vendi i pestë në botë për nga sasia e këtij resursi, por me gjithë pasurinë e linjitit, Kosova vazhdon të përballet me mungesë të energjisë elektrike.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending