Connect with us

Aktuale

Inxhinieri kosovar, në krye të projektit të trenave inovativë në Zvicër

Published

on

Afro 200 trena dykatësh, të shpejtë e me rrymë, priten të ndërtohen nga kompania ‘Bombardier’, përderisa 12 prej tyre kanë filluar të qarkullojnë në Zvicër.

Në krye të këtij projekti është vendosur Xhinol Alilaj, inxhiner me prejardhje nga Kosova, babai i të cilit emigroi në Francë, për ta marrë pastaj pjesën tjetër të familjes në vitet 90-ta.

Alilaj që ishte lindur e rritur në komunën e Rahovecit, vazhdoi shkollimin në Francë si inxhiner, e më pas shëtiti botën me punë në këtë profesion.

Ai tani punon në kompaninë ‘Bombardier’ si menaxher i projektit të trenave të shpejtë, të cilët funksionojnë me rrymë, të cilën e prodhojnë vetë gjatë lëvizjes.

Ky menaxher për Kallxo.com tregoi për mënyrën se si u shkollua dhe u avancua në karrierë pas shpërnguljes në Francë.

“Fillimisht ka qenë vështirë të kalohet barierra e gjuhës, se gjuha franceze është një gjuhë e vështirë, por falë angazhimit, strukturës dhe kushteve që i ofron shkolla në Francë dhe falë këtij angazhimi kam arritur të përfundoj shkollën e inxhinierisë në Francë”, tha Halilaj

Ai ka treguar specifikat e trenave që prodhohen në këtë projekt që është investim gjigand në Zvicër.

“Projektin, të cilin jemi tash duke punu është një projekt për Zvicrën, bëhet fjalë për 200 trena. Është treni dykatësh, shpejtësia e tij është 200 kilometra në orë, ka konfiguracione të ndryshme, ka vagonë të cilët janë më restaurant, ka lodra për fëmijë, është me alumin. Trenat të cilët i prodhojmë ne funksionojnë me rrymë, 15 kilowatë. E kanë një sistem që ia lejon trenit të shkojë me shpejtësi më të madhe, edhe konfori i pasagjerit është më i madh, nuk i ndjen lëvizjet e trenit”, tha Halilaj.

Alilaj tregoi se faza e parë e këtij projekti parasheh 62 trena, ndërsa 12 prej tyre veçse kanë filluar qarkullimin nëpër Zvicër.

Sipas Alilajt, përfundimi i një treni të vetëm e ka koston afro 30 milionë euro.

Të qenit fëmijë i një emigranti, nuk e pengoi Xhinolin në karrierën e tij.

Megjithatë, ai thotë se ekziston një dozë paragjykimi për shqiptarët në Zvicër megjithëse këta të fundit janë në numër të madh atje.

“Besoj që ekziston një lloj diskriminimi ndoshta i vogël ose një paragjykim por kur të fillojmë me punu, kur ta shohin angazhimin zakonisht ajo harrohet dhe për momentin puna shkon në mënyrë të mirë. Në Zvicërr dihet që ka shqiptarë shumë, punoj [me shqiptarë], por në rrjetin menaxherial nuk kam, më shumë janë operatorë që e bëjnë montimin e trenit, më shumë teknik”, tha Alilaj.

Përveq Gjinonit, në projektin e trenave punon edhe vëllai i tij i madh, Enver Alilaj, në fushën e konfiguracionit të trenave.

Megjithëse projekti i trenave të shpejtë në Zvicër është projekt multimilionësh, sipas Alilajt Kosova mund të rigjenerojë rrjetin e vet të hekurudhave me më pak investim.

Në vizitën në Kosovë, Alilaj pa hekurudhën tek stacioni i trenit në Prishtinë që sipas tij është në gjendje të keqe.

“Hekurudha e cila ndodhet momentalisht është lloj parking, kjo për momentin është në gjendje të keqe, jo funksionale por besoj një rifreskim i vogël, një investim i vogël. Mirëpo nëse donë me bë investimin me rrymë, atëherë është pak më problem. Rastin e kemi pasë edhe në Izrael që tani funksionojnë me rrymë”,tha ai.

Inxhinieri insiston se një teknologji e trenave me rrymë përpos efiçiencës ndikon edhe në mbrojtjen e ambientit, që në Kosovë ka qenë problematik viteve të fundit, shkruan kallxo.com.

“E mira e këtij treni është që është e mirë për ambientin, për planetin tonë, që është një prodhim i rrymës i pastërt. E mira e trenit është se e ka rrymën e vet dhe mundet me ja shitë rrjetit si përshmebull KEK-ut këtu. Në Kosovë është një gjë mundet me u bë edhe këtu por duhet një investim më i madh, infrastrukturë pak më e madhe”, tha Halilaj.

Ai shtoi se do të kontribuojë në lobim që kompani si ajo për të cilën punon të investojnë në Kosovë.

“Bombardier është kompani globale e cila ka nevojë për një dorë punëtore pak më të lirë. Ajo tash faktikisht ka bërë investime në Poloni por pse jo edhe në Kosovë”, përfundoi ai.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending