Aktuale
Brenda xhamisë 23 milionëshe të Kembrixhit

Ndryshe prej qëllimit parësor të tyre, objekteve fetare tashmë po i kushtohet rëndësi e veçantë gjatë projektimit. Përveçse një vend për t’u lutur ato po shndërrohen edhe në pika referimi për pothuajse çdo vend ku krijohen.
E tillë është edhe xhamia ikonike e cila do të hapet brenda pak javësh në Kembrixh të Anglisë, e cila ka kushtuar 23 milionë funte dhe që nga tani po tërheqë vëmendjen e medieve si dhe të banorëve përreth.
Në artikullin e kritikut të arkitekturës, Rowan Moore, të publikuar në “The Guardian” ai tregon disa nga pikat më interesante të këtij objekti bashkëkohorë, transmeton Ndërtimi.info.
Moore, citon arkitekten e famshme britanike Julia Barfield, sipas së cilës një xhami nuk ka pamje të caktuar. Ajo ndryshon varësisht nga vendi: në Egjipt, në Andalucia, në Turqi, në Indonezi, në Gadishullin Arabik, kudo që myslimanët kanë nevojë për një vend për t’u lutur, ndërtesa merr karakteristikat e stilit lokal. Në Kinë mund të jetë një sërë pavionësh me çati; në Afrikën Sub-Sahariane mund të ndërtohet prej tullave me baltë ose dheut. Mund të bëhet edhe prej guri, druri ose betoni, varësisht nga preferenca.

Në Britaninë e Madhe, sipas Moore, xhamitë na kthejnë pas në shekullin e XIX-të, kur njëra prej tyre u krijua në një tarracë ekzistuese në Liverpool dhe një tjetër u ndërtua në qytetin Surrey të Woking-ut. Megjithatë, sipas kritikut, akoma nuk është plotësisht e qartë se cili mund të jetë stili tipik i një xhamie britanike: qasja më e zakonshme, sipas tij, e cila është krijuar shpesh nga kërkesa për të shërbyer sa më shumë njerëz brenda buxhetit të kufizuar për ndërtim, është ndërtimi i një kutie të thjeshtë që pastaj zbukurohet me motive që kanë të bëjnë me vendin kryesor të origjinës së tyre.
“Xhamia e re prej 23 milionë funtesh, në Mill Road të Kembrixhit, e cila do të hapet në javët në vijim është përpjekja më e vendosur për të ndërtuar në një mënyrë që i përshtatet kohës dhe vendit të vet” thekson Moore.
E ideja për këtë projekt ishte e dekanit të Kolegjit Musliman të Kembrixhit, Timothy Winter, i njohur edhe si Abdal Hakim Murad, i cili është konvertuar në fenë islame.
Ndërtesa, e cila ka vend për 1000 besimtarë, do t’i shërbejë popullatës muslimane të qytetit së bashku me studentët e Winter-it.

Winter në artikullin e Moore dedikuar xhamisë së re të Kembrixhit, thotë se xhamia është e financuar, nga më shumë se 10,000 donacione “të mëdha dhe të vogla”, nga individë privatë deri tek qeveritë, të tilla si ajo e Katarit. Dy të tretat e totalit, sipas Winterit kanë ardhur nga “një traget i donatorëve turq, si nga biznesi ashtu edhe nga qeveria”.
Winter për këtë çështje ka bërë të ditur edhe kundërshtimet e tij ndaj interpretimeve ekstremiste të Islamit si dhe dëshirën e tij për të krijuar një kuptim më të mirë midis atyre brenda dhe jashtë besimit islam.
Moore thekson se Winter është gjithashtu biri i John Winter-it, një arkitekt modernist i ndjeshëm dhe tejet i aftë. E sipas Moore, nuk është për t’u habitur që ai synon të arrijë “integrimin shoqëror” përmes një komuniteti më të gjerë lokal dhe që donte të krijonte një punë që bie në sy në artkitekturën bashkëkohore.
“Arkitektët e përzgjedhur në një konkurs të vitit 2009 për të kryer këtë projekt janë po ata që projektuan ‘Syrin e Londrës’, një atraksion i vërtetë turistik. Në këtë formë mund të shihni se të dy projektet kanë ambicie për t’u bërë struktura të dukshme. Disa pjesë të projektit përpiqen të interpretojnë temat tradicionale në mënyrën e vet” thuhet në artikullin e “The Guardian”, ku është kontaktuar edhe specialisti në gjeometrinë islame, Keith Critchlow,
Critchlow ka paraqitur modelet që mbështesin strukturën e çatisë së Marks Barfield dhe ka kontribuar elemente dekorative të një dizajni më të dukshëm tradicional. Modelet e tullave në muret e atriumit mbajnë të shkruajtur emrin e Allahut.

E dizajnuesja e kopshteve njëherësh edhe ekserte e çështjeve islame, Emma Clark, po nxjerr gjithashtu në pah përshkrimet Kur’anore në xhami.
Kopshti i Clark-it është i hapur për të gjithë, besimtarë ose jo, madje ka një kafene pranë xhamisë për të tërhequr vizitorë. Dizajni, siç edhe dëshironte Winter, synon nivele shembullore të qëndrueshmërisë dhe efiçiencës së energjisë.
“Gjithsesi as ndërtesa e as kopshti nuk i përgjigjen tërësisht pyetjes se si saktësisht duhet të jetë një xhami britanike dhe do të ishte absurde që ta prisnim që ndërtesa ta tregonte këtë gjë, por ky objekt po i jep një kahje jashtëzakonisht të mirë kësaj pyetjeje”, thekson në fund Moore./Ndërtimi.info/
