Connect with us

Aktuale

“As përmes projekteve të mëdha Kosova nuk tërhoqi investitorë të huaj”

Published

on

Viti 2017 nuk ka sjell ndonjë rezultat të theksuar në terren në zhvillimin e përgjithshëm ekonomik. Kjo për faktin se edhe gjatë këtij viti, sipas ekspertëve të ekonomisë, ka dominuar agjenda politike, sidomos angazhimet për zgjedhjet e përgjithshme parlamentare dhe atyre lokale.

Ata thonë se shumë projekte kanë mbetur peng i stabilitetit politik

Profesori i ekonomisë, Muhamet Sadiku, për Radion Evropa e Lirë vlerëson se situata ekonomike në Kosovë nuk është e lakmueshme, porse, sipas tij, zhvillimi ekonomik nuk është peng i rrethanave politike vetëm të këtij viti.

Megjithatë, Sadiku thekson se edhe gjatë 2017-s, për shkak të dominimit të agjendës politike, autoritetet kompetente nuk kanë arritur që t’i zgjidhin problemet për disa projekte që konsiderohen të leverdishme për një zhvillim të mundshëm ekonomik.

“Është e vërtetë se kërkesat janë të mëdha që Kosova të bëjë një mjedis miqësor për investime dhe në fund të fundit, Kosovën të bëjnë atraktive. Madje, as përmes disa projekteve të mëdha, siç është projekti i Trepçës, Brezovicës, Postës, nuk është arritur tërheqja e investitorëve të jashtëm. Dhe, sigurisht që kemi nevojë ta fuqizojmë stabilitetin politik”, thotë Sadiku.

Edhe Naim Gashi, ekspert për çështje ekonomike, thotë se gjatë këtij viti ka ngecur zbatimi i disa ligjeve të rëndësishme, të cilat mund të kenë ndikim në zhvillimin e përgjithshëm ekonomik. Gashi përmend problemet në kombinatin “Trepça”kompleksin “Brezovica”.

“Në 18 vitet e fundit, agjendat politike janë jashtëzakonisht të ngjeshura dhe zhvillimi ekonomik, krijimi i vendeve të punës dhe përmirësimi i standardit jetësor të qytetarëve,nuk është në agjendën e institucioneve të Kosovës.

Fatkeqësisht, përplasjet e subjekteve politike kanë shkaktuar polarizim të skajshëm të skenës politike dhe për pasojë kemi pasur një anashkalim të projekteve të mëdha kapitale dhe riaktivizim të resurseve që posedon vendi ynë”, thotë Gashi.

Për shkak të mungesës se zbatimit të Ligjit për Trepçën, nuk është arritur që të zgjidhet bordi i këtij kompleksi, bord ky që sipas ligjit është dashur fillojë procedurat për t’u regjistruar Trepça si ndërmarrje publike në Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë.

Edhe koncesionimi i kompleksit turistik “Brezovica”, është kthyer në pikën zero. Autoritetet në Kosovë kanë thënë se për të rinisur procesi i këtij projekti, duhet të finalizohet dhe zbatohet Ligji për investime strategjike, i miratuar në fillim të këtij viti.

Përveç këtyre kompanive, situata politike ka ndikuar në moszbatimin në nivel të duhur të Marrëveshjes së Stabilizim-Asocimit (MSA), e cila ka hyrë në fuqi që nga prilli i vitit 2016. Këtë e kanë pranuar edhe zyrtarë të Qeverisë së Kosovës.

Por, një nga projektet që konsiderohet me vlerën më të madhe financiare është ndërtimi i Termocentralit “Kosova e Re”.

Qeveria e Kosovës, të mërkurën ka nënshkruar marrëveshjen komerciale me kompaninë amerikane “Contour Global”, për ndërtimin e këtij projekti me një vlerë prej 1.3 miliard euro. Ky projekt në vitin 2023 pritet t’u japë fund problemeve të vazhdueshme me energji elektrike.

Në anën tjetër, Gashi konsideron se politika në disa raste ka ndikime negative edhe në sektorin në privat. Në tregun e Kosovës janë krijuar monopole, siç thotë ai, biznese të lidhura me politikën dhe për pasojë po vuan ekonomia e Kosovës.

“Kosova ende po përballet me një pabarazi të theksuar në treg, për shkak të disa monopoleve të krijuara nga politika kosovare. Dhe, fatkeqësisht, këto monopole janë duke e dëmtuar jashtëzakonisht shumë edhe buxhetin e shtetit, edhe konkurrencën e lirë, mirëpo, edhe futjen e bizneseve të reja në treg, më konkurrente, me çmime më të lira dhe me produkte më të lira për konsumatorët”, konsideron Gashi.

Edhe Muhamet Sadiku thekson se autoritetet kompetente nuk po arrijnë ta luftojnë korrupsionin dhe devijimet e shumta në ekonomi dhe të fuqizojnë një qeverisje moderne të zhvillimit ekonomik.

“Po, duhet pranuar se Kosova nuk e ka gjetur ‘passwordin’ e vet të reformave strukturore që duhen në ekonomi . Të gjitha raportet ndërkombëtare e kanë ngritur problematikën e korrupsionit në Kosovë. Kemi debate lidhur me pasojat negative që sjell korrupsioni, por që nuk ka rezultate në luftimin e kësaj dukurie”, thekson Sadiku.

Sipas zyrtarëve të Qeverisë së Kosovës, bizneset prodhuese vendore nga 1 janari i viti 2018, do të lirohen nga tatimi doganor për lëndën e parë, gjysmë produktin, linjat e prodhimit, si dhe nga pajisjet e teknologjisë informative.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending