Connect with us

Aktuale

“Arkitektura për fëmijë”: Përse të gjithë fëmijët duhet ta mësojnë arkitekturën

Published

on

Në vitin 2015, iniciativa edukative e një projekti lokal të quajtur “Arquitectura Para Niños” ose “Arkitektura për Fëmijët”,  në Galica të Spanjës kishte organizuar një kurs arkitekturor për t’ua mësuar studentëve të klasës së katërt të shkollës fillore, më shumë këtë fushë.

Projekti u arrit me bashkëpunimin e nxënësve, mësuesve dhe prindërve, të cilët kishin qenë shumë interaktivë dhe të hapur ndaj kësaj ideje inovative.  Nëpërmjet përvojes praktike, fëmijët tani janë në gjendje të vëzhgojnë dhe të reflektojnë në përmbajtjen arkitektonike ndërsa mësojnë lëndë të tjera shkollore si shkencat natyrore, gjeografia, matematika apo gjuha angleze.

Programi u zhvillua për të adoptuar metodologjitë aktive të mësimit, për të inkurajuar fëmijët të mësojnë përmes aktiviteteve të dizajnuara dhe të eksplorojnë më shumë përmbajtjet specifike. Fëmijët mësojnë të menduarit kritik dhe bëhen më të vetëdijshëm për mjedisin e tyre, përmes lojërave udhëzuese dhe mësimeve, shkruan “Arch2o”, transmeton Ndërtimi.info.

Plani përbëhet nga shtatë njësi ku fëmijët eksplorojnë karakteristikat e materialeve, bëjnë vëzhgime rreth hapësirave dhe zbulojnë më shumë zonat ku jetojnë.

Shtatë njësitë që u mësohen fëmijëve janë:

Sjelljet e Kafshëve dhe të njerëzve

Fëmijët mësojnë gjithçka rreth ndërtimit të një strehimoreje duke përdorur një sërë shufrash dhe nyjesh për të kuptuar sistemet strukturore.

Strehimi

Çdo fëmijë ndërton një model të një shtëpie imagjinare nga një kuti kartoni duke përdorur letra me ngjyra, lapsa, gërshërë dhe ngjitës.

Antropometria

Masa dhe proporcioni: Fëmijët mësojnë rreth planifikimit dhe matjeve përmes proceseve të ndryshme si:

  1. a) Krijimi i një dhome standarde- ku secili fëmijë krijon një dhomë me një shkallë 1: 1 duke përdorur shirita me ngjyrë.
  2. b) Matjet-  secili fëmijë përdor një shirit për masë, për të marrë masat e karriges dhe tavolinës që përdorin çdo ditë.
  3. c) Planifikimi i një dhome-  secili fëmijë paraqet dyshemenë e dhomës në një rrjet prej 30 x 30 cm. Pastaj vendosin aspektet kryesore të dhomës së tyre të gjumit (dyert, dritaret, mobiljet) dhe regjistrojnë përmasat e tyre.

Shkallët dhe fjalori bazë arkitektonik

Fëmijët luajnë lojëra të ndryshme dhe ndërmarrin aktivitete për të mësuar fjalorin arkitekturor përmes

  1. a) Lojës me shkallë: ku secili fëmijë paraqet një figurë për të demonstruar madhësinë e duhur.
  2. b) Arkitektura për fëmijët: Çdo student shkruan një histori me një temë arkitekturore të titulluar “Shtëpia ime e preferuar” duke përdorur disa fjalë nga një listë e caktuar e fjalorit (të paktën 6 nga 30 fjalë).

Veglat e arkitektit

Modelet dhe planet: Në këtë sesion, fëmijët shkojnë nga planet në botën reale në një terren ku detyra e tyre është të identifikojnë objektet në plane dhe ato në realitet dhe pastaj të korrigjojnë planet për të përfshirë objektet tjera që më parë nuk gjendeshin nëpër fletët e planeve.

Vëzhgimet: Sesioni i grupit të ideve është ndërmarrë në një model të përditësuar të Plaza de Barcelos, ku secili student bën një listë të avantazheve dhe disavantazheve të hapësirës. Pastaj studentët lëvizin në një ushtrim të lidhur, ku gjatë dy javëve, ata punojnë individualisht në një propozim të ri për hapësirën.

 Mjedisi 

Janë mbledhur të gjitha propozimet individuale të bëra nga studentët për transformimin e mjedisit dhe aspektet më të shpeshta janë të kombinuara në përpjekjet për të zgjidhur problemet e hapësirave.

Projekti u zgjodh për programin shkencor “EducaBarrié” nga  viti 2014 deri në 2015 dhe u mbështet nga Fondacioni Barrié për tu konsideruar si model i ri i arsimit në shkollën publike në Galicia. Tani “Arquitectura Para Niños” po punon për zgjerimin e këtij projekti arsimor./Ndërtimi.info/

 

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending