Aktuale
Historia e 5 arkistëve (arikitektë+artistë)

Kryeverprave arkitekturore edhe më shumë elozhe ju thurren kur përveç arkitektrurës, tek ato kombinohet edhe arti, në veçanti piktura.
Shembuj të të tilla veprash kemi mjaft shumë. Disa nga jetësuesit e kombinimit të artit me arkitekturën janë arkitektë të njohur të cilët, përmes këtyre krijimeve, depërtuan lehtësisht ndërkombtarisht, për të mbetur përgjithmonë emra domethënës e të rëndësishëm në histori.
Revista “Arch2o” ka përzgjedhur pesë, siç i quan ajo, “arkistë” (kombinim i fjalëve arkitekt dhe artist) të cilët i kanë dhënë tjetër frymë arkitekturës.
Sipas artikullit nga shumë kapele të tjera që mbajnë në kokë arkitektët, ato më të përhapura dhe më integralet janë ato të një artisti.
Më poshtë mund të gjeni listën e plotë të tyre:
Le Corbusier
I konsideruar si një nga arkitektët më të mëdhenj të shekullit të XX-të, Le Corbusier ishte një pionier i lëvizjes moderniste. Një nga veprat e tij më të mëdha “Notre Dame du Haut”, në Ronchamp- Francë ka qenë arsyeja e intrigës së madhe të kuriozitetit midis kritikëve. Është një ndërtesë që është e pasur me stimuj vizualë dhe ka hapur disa interpretime. Do të ishte e vlefshme që të hedhim një vështrim në skica që e çuan në konceptin e ndërtesës.

Corbusier përdorte vizatimet e tij thjesht për qëllimin e arkitekturës. Megjithatë, artisti në të ka një shprehje që është shumë më e përpunuar dhe komplekse. Ai dukej sikur ndiqte mënyrën kubiste të ekspresionizmit. Megjithëse pikturat e tij duket se përcjellin një temë të caktuar, nuk është kështu. Ai është një nga arkitektët e paktë që njihet edhe për nga veprat e tij në pikturë. Pikturat e tij kushtojnë një pasuri sot.

Një nga veprat e tij të pazakonta është ‘Dora e Hapur’ e cila përveç të qenuri një pikturë e mirënjohur është shndërruar në një monument. Dora e hapur, për të ishte një shenjë e paqes dhe pajtimit dhe ai e përdori atë si një temë që e përsëriti në shumë nga veprat e tij. Më e shquara edhe pse është 26 metra, është monumenti në Chandigarh.
Santiago Calatrava
Arkitekti spanjoll i avangardes është tejet i famshëm. Një inxhinier dhe arkitekt për nga edukimi, ai është gjithashtu një skulptor dhe piktor i talentuar. Disa nga veprat e tij arkitekturore janë të frymëzuara nga anatomia e njerëzve dhe e kafshëve së bashku me elemente të tjerë që ndodhin në natyrë. Ai u citua duke thënë:
“Strukturat e para që krijova u frymëzuan nga vëzhgimi i anatomisë së njerëzve dhe kafshëve […] ndërtesat e para që unë krijoja në Shtetet e Bashkuara ishin shumë të ndikuara nga natyra dhe bimët, ndoshta sepse natyra është kaq e madhe dhe madhështore këtu!”

Megjithëse shprehjet e tij impresionuese strukturore janë të habitshme, ajo që është më interesante është se si këto struktura madje marrin formë në mendjen e Calatraves.

Calatrava ishte i apasionuar pas artit që nga mosha 8 vjeçare dhe u kthye në arkitekturë vetëm pas edukimit të tij pasuniversitar. Një humanist për nga natyra, Calatrava beson në lirinë e shpirtit njerëzor që shpreh arti i tij dhe gjithashtu bën një transformim të ngjeshur në arkitekturën e tij.

Steven Holl
Steven Holl, është një arkitekt amerikan i cili e mbështetë shumicën e punës së tij në fenomenologji, i kushton vëmendje të madhe asaj se si ndihet dhe përjetohet një hapësirë nga shqisat njerëzore. Ai është i mirënjohur për skicat e tij me ngjyra uji të manifestimeve hapësinore, të punës së tij arkitekturore. Ai njihet për mbajtjen e brushave gjithmonë me vete, në çdo kohë, e një këtë mënyrë mund t’i krijojë pikturat e tij kurdo që i vijnë ide.

Pikturat e tij zbulojnë qartë ndjenjën e proporcionit, pamjeve dhe modeleve në të cilat çdo herë është e pranishme drita.
Frank Lloyd Wright:
Një nga figurat më kontraverse të Amerikës në kohën e tij ishte padyshim Fran Llyod Ëright, i cili më vonë u përshëndet si talenti vendas.
Arkitekti çdo herë zgjodhi ngjyra të gjalla dhe festive të formave për kopshtet e fëmijëve duke i shndërruar ato në kryevepra.

Një tjetër histori interesante e Ëright është se ai u shndërrua në dizajner grafik për të mbijetuar, në kohën kur jeta e tij ishte një skandal mezi bënte ndonjë para nga praktika arkitekturore.
Mies Van Der Rohe
Megjithatë, një tjetër modernist i madh i kohës së tij, MVDR mishëroi shumë punë të pjekur, ndërsa gjithashtu ishte një edukator i madh në kohën e tij duke kontribuar në Bahaus dhe IIT, Çikago.

MVDR nuk shumë piktor, por është njëri nga pionierët e medieve. /Ndërtimi.info/
