Connect with us

Aktuale

SHBA do të bëhet me muze shqiptar, iniciohet nga një kolonel amerikan

Published

on

 Në Hartford të SHBA-së pritet të hapet dega e muzeut shqiptar, ku do të rrëfehet mbijetesa e kulturës dhe traditës shqiptare nga invazionet pushtuese e shtypëse ndër shekuj si dhe roli i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në shpëtimin e Shqipërisë nga copëtimi i dytë, në çlirimin e Kosovës si dhe në konsolidimin e të dyja shteteve.

Qendra për Trashëgiminë Historike dhe Industriale Amerikane  “Sem & Elisabeth Colt”, në Hartford-CT, e themeluar si kompleks i uzinës së armëve me 1855 nga Samuel Colt- shpikësi i parë i armës me cilindër 6 fishekësh-Colt,  pas rreth një shekulli synohet të shndërrohet në një qendër historike në kuadër të së cilës do të jetë edhe muzeu shqiptar. 

“Shqiptarët kanë një histori të lashtë, të pasur dhe të lavdishme”, tha kol.Griffin.

Sepse, shqiptarët kanë një histori të lashtë dhe të pasur që nga pellazgo-ilirët, të lavdishme në epokën e  Gjergj Kastriotit-Skënderbeut, si dhe heroike të luftës për liri dhe pavarësi nga pushtuesit e ndryshëm, thotë për RTK-në themeluesi dhe drejtuesi i kësaj qendre kol.James Griffin, ish ndihmës i Shtëpisë së Bardhë i cili gjatë luftës së Kosovës zhvilloi takime me përfaqësues të UÇK-së, me ata të qeverisë së përkohshme si dhe me presidentin Rugova, për të përcjell qëndrimet e tyre tek shteti amerikan.

“Ne kemi një projekt tejet të bukur, pozitiv por dhe meritor për popullin shqiptar brenda kompleksit të Kolteve sepse mendoj se shqiptarët janë amerikanët e rinj më të mirë. Këtu do të rrëfenim përpjekjet heroike të shqiptarëve të cilët përkundër viktimizimit nga shtypjet e vazhdueshme nga pushtuesit e njëpasnjëshëm ia dolën të mbajnë gjallë kulturën dhe identitetin e tyre. Por, mbi të gjitha, kjo do  të na shpie nëpër përvojën amerikane në ndihmë shqiptarëve në mbajtjen gjallë të kulturës dhe identitetit të tyre që nga ndërhyrja e presidentit Willson për shpëtimin e Shqipërisë nga një copëtim i dytë e deri tek presidenti Klinton në Kosovë gjatë konfliktit me serbët me ’97-’99, përfshirë konferencën e paqes në Rambuje e tutje”.

Muzeu shqiptar-sihariq për komunitetin shqiptar

Dhe, ky është një sihariq për shqiptaro-amerikanët të cilët po përpiqen  të mbajnë gjallë gjuhën shqipe, kulturën dhe traditën edhe në këtë kontinent të largët. Ndër ta janë edhe Nexhdet dhe Valon Avdimetaj, nga Strellci i Deçanit me banim ne rrethinat e Hartfordit, të cilët tashmë janë pavarësuar në bizneset e veta. “Në familjet tona flasim vetëm shqip dhe fëmijët e dinë gjuhën qind për qind sepse është jona dhe do të mundohemi ta ruajmë përgjithmonë dhe ta përcjellim te brezat e rinj. Por, të kemi një muze shqiptar në shtetin tonë ky do të ishte gëzimi më i madh dhe ndihma  jonë nuk do të mungonte asnjëherë. Ne kemi edhe relikte të shumta nga trashëgimia jonë familjare të cilat i ruajmë me fanatizëm dhe me t’u hapur muzeu shqiptar këtu, ne te gjitha do t’i dhurojmë për ta pasuruar sa më shumë. Sepse mburremi me kulturën tonë të pasur dhe me faktin se jemi shqiptar”- thotë Nexhdeti. Përderisa, i vëllai Valoni shton se ata japin më të mirën që fëmijët e tyre të jenë sa më afër gjuhës, kulturës dhe historisë sonë: “Ne gjithmonë komunikojmë në gjuhën shqipe dhe fëmijëve ua shpjegojmë historinë e traditën në mënyrë që ata edhe këtu të jenë krenar me kulturën tonë të pasur. Dhe, është kënaqësia më e madhe të dëgjosh se këtu mund të hapet një muze shqiptar, sepse vetëm ashtu mund t’iu tregosh popujve të tjerë se cili kush jemi ne? Ndërsa, kur kjo iniciativë vjen nga një amerikan, kjo na bën shumë krenar sepse ne jemi të vetëdijshëm se po mos të ishte Amerika ne nuk do të ishim të lirë e aq më pak do të bëheshim shtet. Ndaj, jam shumë i lumtur dhe krenar që historia dhe kultura jonë të prezantohen në SHBA, gjegjësisht në shtetin ku jetojmë, në Connecticut”, thotë Valoni.

Komuniteti shqiptar në SHBA:”Gjuha dhe kultura shqipe janë pjesë e pandashme”

Përderisa, për Ragip Kalanë, nga Prishtina, poashtu i pavarur në biznesin e tij në qarkun e Hartfordit thotë se gjuha, kultura dhe tradita jonë janë pjesë e  pandashme e familjes. Ndaj, themelimi i një muzeu shqiptar nga një amerikan si kol.Griffin, është nderi më i madh që mund t’i bëhet popullit shqiptar në përgjithësi: “Është krenari! Shpresoj që bëhet kështu që do të angazhohem të ofroj gjithë mbështetjen time. Se, përkundër mundësive që ofron shteti amerikan, këtu është vështirë të ruash historinë e kulturën kombëtare… E po ta kemi një muze, atëherë do t’i dërgonim fëmijët të dinë se prej nga vijmë dhe të njihen më mirë me historinë tonë”, thotë Kalaja.

I diplomuari në West Point dhe ish ndihmësi i Shtëpisë së Bardhë, kol.James Griffin, ka thënë për RTK-në, se ai është në bisedime me 4 profile të larta: përfaqësues të familjeve më të mirënjohura filantrope amerikane , të cilët janë të gatshëm të ofrojnë mbi 15 milionë dollarë për blerjen dhe transformimin e kompleksit 17 hektarësh të uzinës historike të armëve Colt, të viteve 1850, kur kjo industri ishte në pikën e lartë të famës. “Çfarëdo ndihme për ne do të jetë e mirëseardhur, sepse do të përshpejtojë realizimin e projektit dhe do të na lehtësonte punën tonë për të treguar, jetësuar një pjesë historike të Hartfordit, brenda së cilës do të sillej edhe rrëfimi historik i popullit shqiptar”, thotë Griffin.

Ndërsa, mënyra më e mirë për ta realizuar projektin e Muzeut Shqiptar brenda kësaj qendre historike është bashkëpunimi me muzetë në Tiranë dhe në Prishtinë si dhe me qytetarët vullnetmirë të cilët do të ndihmonin me eksponate të ndryshme kompletimin e historisë sonë, thotë z.Griffin.

“Në këtë mënyrë do të përpiqemi që me anë të artefakteve të dëshmojmë historinë e shqiptarëve që nga Gjergj Kastrioti dhe përvoja me turq kur shqiptarët ishin të detyruar të konvertoheshin në mysliman, pastaj ndërhyrjen e Amerikës të mos lejoj copëtimin e dytë të Shqipërisë nga fuqitë e mëdha dhe zhdukjen nga harta, te ndërhyrja për çlirimin e Kosovës në ndihmë Evropës që të hiqte qafe diktatorin e fundit, Sllobodan Milosheviq. Dhe, për këtë na duhet ndihma e institucioneve shqiptare dhe e shqiptarëve të mirë”, thotë Griffin, duke shtuar se në historinë shqiptaro-amerikane ka çfarë të rrëfehet, kur ishte vizioni i shqiptaro-amerikanëve dhe roli historik  i presidentit Woodrow Willson të cilët shpëtuan Shqipërinë. Ndërsa, rrëfimi në një muze i këtij rrugëtimi të përbashkët shqiptaro-amerikan do t’i hap historisë sonë një dritare të re para botës, nëpërmjet së cilës popujt e ndryshëm do të prekin nga afër përpjekjet, luftën dhe sakrificën e shqiptarëve për mbijetesë, liri dhe pavarësi në trojet e tyre shekullore.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending