Arkitekturë
Bërthama e Paviljonit të Kosovës në Bienalen e Venedikut tashmë në libër
Holli i Bibliotekës Kombëtare, mbrëmjen e sotme ishte mbushur përplotë studentë, profesionistë e dashamirë të artit. Kjo për arsye të promovimit të librit, “The City is everywhere” apo “Qyteti është kudo”, të Paviljonit të Kosovës i cili përfaqësoi shtetin tonë në Bienalen e Arkitekturës në Venedik, shkruan Ndërtimi.info.
Arkitektja, Eliza Hoxha promovoi librin i cili sjellë pranë gjeneratave të reja dhe të vjetra, dhe të atyre që do vijnë, copëza tregimesh e historish të Kosovës së viteve të 90-ta, të treguara nga njerëz të ndryshëm të cilët shpalosin përjetimet e tyre, dikush si fëmijë, dikush si i ri, dikush si student, dikush si bartës i familjes, ose dikush si pjesëtar i proceseve politike apo edhe atyre historike dhe aspekteve ekonomike.
Si kuratore e paviljonit, Hoxha mori fjalën duke falendëruar një skuadër të madhe për punën e tyre të palodhshme përgjatë gjithë periudhës së krijimit të paviljonit, prezantimit të tij dhe deri tek krijimi dhe prodhimi i librit.
Ajo sqaroi idenë e temës së paviljonit, tashmë libër “The City is everywhere” apo “Qyteti është kudo”, duke thënë se ka rëndësi të veçantë për të.
“Po du me nisë me idenë pse e kemi përzgjedhë temën e viteve të 90-ta. Personalisht për mua ka qenë temë shumë e rëndësishme ideja e rikthimit të një gjendje të cilën e kemi kalu, e kemi përjetuar si momentum normal në një situatë krejt abnormale, domethënë ideja e shkollave-shpija, ideja e paralelizmit, ideja e një qyteti të dyfishtë, një qyteti i cili për njerëzit e ndryshëm që kanë jetuar në të nuk ka qenë i njëjtë, nëse veç e marrim dhe e analizojmë si të tillë. Pastaj, aspekti i vullnetarizmit dhe i mobilizimit social që sigurisht është bërë me idenë e momentit kur ne kemi qenë si viktimë, por që mbas luftës ka qenë, por s’ka qenë prezent si përpara luftës, edhe ajo është një brengë që mua më preokupon vazhdimisht që ne është mirë kur bëhemi bashkë kur kemi nevojë për njëri tjetrin në kohë të vështira. Unë mendoj që duhet me u kujtu edhe në kohë të mira me qenë pranë njëri tjetrit edhe me e ndihmu me aq sa mundemi procesin e shtet-bërjes”, është shprehur ajo.
Duke shpjeguar për temën e Bienales se Arkitekturës në Venedik, e që ishte “Free space” apo “Hapësira e Lirë”, ajo tregoi se çfarë në të vërtetë nënkupton “hapësira e lirë” në Kosovë, e cila është paraqitur përmes satelitëve.
“Ajo që ka qenë intriguese është ajo se çka nënkupton hapësira e lirë në Kosovë, hapësira e lirë e që është krijuar në kohë okupimi e që ne e kemi trajtuar në paviljonin e Kosovës, e që janë këto oazat ose satelitët hapësinor, që i themi ne, shtëpitë e vogla që e kanë hapur derën për me e përqafu sferën publike. Ideja e asaj se çka i përket dikujt e çka dikujt tjetër ka filluar edhe është shkrirë kufiri midis publikes, privates ose asaj çka është intime ose transparente, domethënë ka filluar edhe është zhvendosur ose është zbeh, dhe diku diku edhe është zhdukur fare, edhe ka prodhuar një qytet komplet tjetër, që ne kurrë nuk jemi kthy me e analizu se pse edhe qysh është prodhuar ai qytet” tregon Hoxha.
Më tej, ajo potencoi faktin se përse kishin zgjedhur që kësaj radhe të mos krijonin një katalog që prezanton paviljonin, por të botonin një libër.
“Libri pak është njëfarë platforme që sjellë ide të ndryshme, përjetime të ndryshme, qofshin ato personale apo edhe interpretime të momenteve ose situatave të caktuara, dhe mund të jetë një bazament i mirë për të gjithë të tjerët që në fusha të caktuara vazhdojnë të bëjnë hulumtime për kohën e viteve të 90-ta. Ky libër, besoj që ka me shërby grup-moshave të ndryshme, gjeneratave të ndryshme dhe akterëve të ndryshëm me gjetë një copë të vetën edhe një kujtim të tyre në vitet e 90-ta”, shtoi Hoxha.
Pjesë e panelit folës ishte edhe Ministri i Kulturës Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, i cili paviljonin e cilësoi si një përfaqësim shumë dinjitoz të Kosovës në Bienale.
“Duke marrë si shkas nga përfaqësimi shumë i dinjitetshëm e tejet serioz i shtetin tonë në bienalen e Venedikut, dua të theksoj se me prezencën e saj në sfidën kulturore e artistike ndërkombëtare në këto vitet e fundit, Kosova ka dhënë shembullin më të mirë të suksesit në botën e diplomacisë kulturore. Duke qenë se Kosova në vazhdimësi ka prodhuar lajme për sukseset e artistëve tanë kudo në botë, kjo ka ndihmuar edhe në forcimin e subjektivitetit të shtetit tonë si dhe krijimin e një imazhi të mirë për republikën e Kosovës”, tha Gashi.
Ndërsa edhe Jehona Shyti, komisionere e paviljonit dhe Ardita Byci treguan për vështirësitë përgjatë punës dhe gjithashtu falënderuan kuratoren e paviljonit, Eliza Hoxhën.
“The city is everywhere” prezantoi Kosovën në edicionin e 16-të të Bienales së Venedikut e cila u mbajt në Maj të këtij viti.
Arkitekturë
Çfarë është arkitektura kinetike?
Dizajni kinetik është bërë një pjesë thelbësore e zhvillimit arkitektonik, nga shpikja e urave të lëvizshme në Egjiptin e lashtë deri te dhomat rrotulluese në shtëpinë e Sharifi-ha. Megjithatë, si arritëm nga kjo në këtë? Për të kuptuar konceptin e arkitekturës kinetike, le të hedhim një vështrim më të thellë në origjinën e saj.
“Kinetic” rrjedh nga fjala greke kinētikos, që do të thotë “lidhur me lëvizjen muskulare”, ndërsa përkufizimi arkitektonik është koncepti “lejimi i pjesëve të një strukture të lëvizin, pa zvogëluar integritetin strukturor”. me fjalë të tjera, është arkitekturë në formën e një trupi në lëvizje.
Një nga format më të hershme të arkitekturës kinetike është tenda e beduinëve, e përdorur në Afrikën e lashtë. Kjo strukturë elastike ftohëse është e adaptueshme ndaj klimës së shkretëtirës dhe urës së lëvizshme, një mekanizëm mbrojtës i zhvilluar në Egjipt dhe më vonë i përdorur zakonisht në shekullin e 15-të.
Megjithatë, arkitektët filluan të pranojnë konceptin e Arkitekturës Kinetike vetëm në fillim të shekullit të 20-të. Shembuj janë vizatimet e Yakov Chernikhov në Fantazitë arkitekturore dhe koncepti i pandërtuar i Thomas Gaynor për Ndërtesën Rotary në 1908, megjithatë këto botime ishin ende thjesht teorike.
Një projekt që u ndërtua ishte Villa Girasole nga inxhinieri i Marinës Angelo Invernizzi. E ndërtuar në vitin 1935, ajo është një shtëpi rrotulluese që ndjek lëvizjen e diellit për të maksimizuar nxehtësinë dhe dritën në brendësi. Girasole, e cila në italisht përkthehet në Luledielli, ndodhet në një bazë rrethore me diametër 44 metra dhe është një vepër e jashtëzakonshme arkitekturore e ndërtuar gjatë epokave të arkitekturës funksionaliste dhe futuriste.
Më vonë në shekullin e 20-të, arkitektët e zhvendosën fokusin e tyre në arkitekturën kinetike. Teori të tilla si Manifesti i Arkitekturës Mobile të Yona Friedman dhe Planifikimi Hapësinor i Qytetit, Pallati i Argëtimit të Cedric Price dhe Qyteti Plug-in i Peter Cooke u botuan. Megjithatë koncepti i arkitekturës kinetike u prezantua për herë të parë në vitin 1970 nga William Zuk, i cili botoi librin Kinetic Architecture. Kjo tërhoqi më tej interesin për konceptin kinetik ndërsa u zhvilluan shkenca kompjuterike dhe teknologjitë e ndërtimit.
Shembuj të tjerë përfshijnë shtëpinë Sharifi-Ha, e cila siguron vëllime banimi që rrotullohen për t’u kthyer në tarraca në verë dhe mbyllen në dimër, dhe Muzeu i Artit Milwaukee, me mburojën e tij të lëvizshme të diellit, i përbërë nga 72 pendë çeliku që palosen dhe shpalosen. sipas kohës së ditës, dhe Kulla Al Bahar, me një fasadë që ndjek lëvizjen e diellit për të çuar panelet e tekstilit me fije qelqi në formë ylli të hapen dhe mbyllen, duke mbrojtur banorët nga nxehtësia dhe shkëlqimi diellor.
Ka shumë shembuj të tjerë që shfaqin mundësitë e pafundme të arkitekturës kinetike, por në fund të fundit, dizajni kinetik ka ndikuar në ndërtesa në parametra të tillë si koha, moti, energjia dhe nevojat njerëzore që nuk janë statike, por më tepër dinamike. Si rezultat, dizajni kinetik i lejon ndërtesat të zhvillojnë sisteme komplekse që u përgjigjen nevojave të tyre të veçanta./Media Ndërtimi
Arkitekturë
Rizhvillimi “i shëmtuar” në Liverpool, fiton çmimin për ndërtesën më të keqe të Britanisë
Rizhvillimi i Lime Street në Liverpool nga studio britanike Broadway Malyan është emëruar ndërtesa e re më e keqe në vend në Kupën Carbuncle të këtij viti.
Organizuar nga revista e Mbretërisë së Bashkuar The Fence, gjyqtarët zgjodhën rizhvillimin e Lime Street si “ndërtesën e re shumë të keqe në Britani”, që kur konkursi u zhvillua për herë të fundit në 2018.
“Që nga shikimi i parë, dy nga paneli ynë e kishin këtë si përzgjedhjen e tyre numër një, dhe ndërsa lista e gjatë u ngushtua në një listë të ngushtë, kjo pjesë e tmerrshme e fatkeqësisë arkitekturore vazhdoi të qëndronte jashtë,” tha The Fence në njoftimin e çmimit.
Përfunduar në vitin 2019, dizajni i rizhvillimit të Broadway Malyan përmban panele metalike të gdhendura që përfshijnë një fasadë të rrugës që çon nga stacioni i trenit Liverpool Lime Street.
Panelet e gdhendura përshkruajnë ndërtesat shekullore që u shkatërruan për t’i hapur rrugë rizhvillimit, i cili tani përmban një hotel dhe strehim studentësh.
I ringjallur nga The Fence për vitin 2024, Carbuncle Cup synon të identifikojë ndërtesat më të këqija të Mbretërisë së Bashkuar. Ajo u drejtua çdo vit midis 2006 dhe 2018 nga revista e arkitekturës Building Design (BD)./Media Ndërtimi
Arkitekturë
Arkitektura e kontrollit: Peizazhet e çuditshme postmoderne të Koresë së Veriut
Rrokaqiejt postmodern bashkëjetojnë me monumente socialiste në shtetin e izoluar. Shumë prej fotografive janë të publikuara nga Agjencia Qendrore Koreane e Lajmeve dhe nuk kanë datë se kur janë bërë.
Ndërtesat e larta e shumëngjyrëshe shihen përreth një monumenti të vjetër në Phenian në Korenë e Veriut, 11 shtator 2018, shkruan Radio Evropa e Lirë.
Pamje gjatë natës e distriktit Songhua në lindje të Phenianit, në Korenë e Veriut. Fotoja është publikuar nga Agjencia Qendrore Koreane e Lajmeve (KCNA), por nuk ka datë se kur është bërë.
Udhëheqësi i Koresë së Veriut, Kim Jong Un, gjatë një vizite në një zonë të zhvilluar banimi në rrethin Huaseong në Korenë e Veriut, në këtë foto të publikuar më 6 prill 2024 nga Agjencia Qendrore Koreane e Lajmeve, KCNA.
Pamje e përgjithshme gjatë ceremonisë së hapjes së Fermës së Serës Ryonpho për të shënuar përvjetorin e themelimit të Partisë së Punëtorëve në pushtet, në Korenë e Veriut, në këtë foto pa datë, e cila u publikua më 11 tetor 2022 nga KCNA-ja./Media Ndërtimi
“Kulla s’asht cool”-qytetarët e Shkodrës po protestojnë kundër ndërtimit të objektit 35 katesh
Si Vladimir Putin krijoi një ‘flluskë’ të pasurive të paluajtshme
Kinezët dhe turqit “gëzojnë” koncesionin e bakrit në Shqipëri
Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?
Një autostradë dixhitale do të ndërtohet mes Tokës dhe Hënës
Develon prezanton ekskavatorin tunelues DX235RTF-7
Liebherr blen 119 hektarë në SHBA për të ndërtuar një qendër logjistike
Epiroc përballet me sfida në tregun e ndërtimit
India do të shpenzojë 132 miliardë dollarë në infrastrukturë
Bulevardi i palmave dhe agrumeve në Vlorë, 3.4 milion euro për projektin
Ndërtuesi thotë se i përfundoi punët sipas kontratës te ‘Prishtina e Re’, 40 familje të një kompleksi mohojnë këtë, mbesin pa kushte jetese
Në Kosovë po prodhohen shtëpi të gatshme me beton të parafabrikuar [video]
Agroturizmi më i madh në Ballkan ndërtohet në Suharekë
Këto janë 5 kompanitë ndërtimore më të mëdha në Prishtinë, prinë Marigona Hill
Kush po i pengon hetimet në rastin “Brezovica” ku u sekuestruan 75 villa
Pa e shkatërruar natyrën, lagjja Area34 vjen me shumë kasolla në liqenin e Batllavës
Rruga A del këtë javë në tenderim, do të ketë gjashtë korsi
Lëndohen dy punëtor të ndërtimit pas rrëzimit të një plloçe në Kaçanik
Kompania kosovare “FORMON” krijon ventilatorë të frymëmarrjes
