Connect with us

Aktuale

Kroacia rishikon planin e urës prej 526 milionë eurosh

Published

on

Jo shumë larg nga fshati i peshkimit Brijesta në bregdetin shkëmbor të Kroacisë, ajo që të bën përshtypje dhe që e prish të gjithë këtë mrekulli të krijuar nga natyra është një skelë e madhe betoni, shkruan Bloomberg.

Ajo ka qenë pjesë e një projekti të braktisur, për të ndërtuar një urë dhe një tregues i hidhur sesi historia dhe grindjet e shumta midis politikanëve të kaheve të kundërta kanë qenë dështimi më i madh në një rajon prej jo më shumë se 100,000 banorësh.

Ndërsa tani, ajo është shndërruar në një simbol të ri, ku përfitimet e anëtarësimit për në Bashkimin Europian bashkohen me ndikimin gjithnjë e në rritje të Kinës. Falë anëtarësimit të Kroacisë në BE, po rishikohet plani prej 526 milionë eurosh (621 milionë dollarësh amerikanë). Ndërmarrja shtetërore kineze e ndërtimit “China Communications Construction Group sh.p.k” ka në plan të rifillojë ndërtimin e projektin të lënë përgjysmë, i cili nisi në vitin 2007.

Blloku 28 vendesh ra dakord të sigurojë 85% të financimit, ndërsa pjesën e mbetur do ta financojë qeveria kroate.
Ura me katër korsi, e cila do të shkurtojë udhëtimin me disa orë në disa pjesë të gadishullit të Peljesaçit për në pjesën tjetër të Kroacisë pritet të hapet në 2021. “Ura është shpëtimi ynë”, shprehen disa prej banorëve të zonës, një prej të cilëve është edhe 38-vjeçari Zdravko Laziç.

“Ndoshta pasi ura të ndërtohet, qetësia që e karakterizon këtë vend nuk do të jetë e njëjta, por nëpërmjet saj, vendi ynë do të vizitohet nga turistë dhe vendasit nuk do ta braktisin më atë për t’u larguar në vende të tjera”, tha më tej z. Laziç.

Ndikimi i Kinës ndihet në Europë, duke qenë se ajo ka marrë në zotërim një pjesë të madhe të porteve të Spanjës, Greqisë, Belgjikës, si dhe një aeroport në Gjermani. Ajo po sjell me vete në këtë kontinent edhe ndikimin e ish-Lindjes Komuniste, në sajë të investimeve në industrinë e erës në Poloni, në zhvillimin e një fabrike për prodhimin e birrës në Çeki, zhvillimin e inxhinierisë kompjuterike në Bullgari dhe zhvillimin e industrisë së prodhimit të makinave në Hungari.

Projektet e infrastrukturës kanë qenë ndër më të rëndësishmet, duke përfshirë aeroportin ndërkombëtar të kryeqytetit shqiptar në Tiranë, një terminal të transportit detar në qytetin rumun të Konstancës dhe përmirësimin e stacionit hekurudhor me shpejtësi të lartë që lidh kryeqytetin hungarez me atë serb.
Projekti i urës është përqendruar në Gadishullin e Peljesaçit, pjesë e qarkut më jugor të Kroacisë, pjesa më e madhe e të cilit është e ndarë nga pjesa tjetër e vendit.

Ajo çka përbënte çudi kur vendet fqinje ishin partnerë brenda Jugosllavisë u shndërrua në një dhembje koke pas pavarësisë dhe veçanërisht kur Kroacia u bashkua me BE-në në 2013.
“Ne nuk jemi një ishull, por ne ndihemi si një i tillë”, tha Vedrana Kelleher, pronari i njësisë kroate të Savills Plc që merret me pasuri të patundshme në këtë zonë. Ne mendojmë se nuk jemi pjesë e Bashkimit Europian, sepse jemi të vetëdijshëm për këtë shkëputje territoriale.

Por jo i gjithë rajoni është i veçuar dhe i qetë, sepse Dubrovniku, për shembull, është një qytet historik ku turizmi po lulëzon pjesërisht falë famës që ai mori nga filmi “The Game of Thrones” dhe “Star Wars VIII”. Por situata në Gadishullin e Peljesaçit është krejt e kundërt dhe kontrasti, i fortë.
I përbërë nga rreth 8,000 shtëpi dhe me disa nga vreshtat më të mira të vendit, ai është njëkohësisht edhe pjesa më pak e zhvilluar e bregdetit Adriatik, vetëm në sajë të terrenit të vështirë që ka.

Qyteti i Trpanjit, për shembull, është jo shumë larg nga Dubrovniku, por turistët duhet të bëjnë rrugë të gjatë përgjatë bregut për ta vizituar, ose të marrin tragetin që e përshkon atë rrugë katër herë në ditë dhe që fatkeqësisht ka një kapacitet të kufizuar.

“Kalimi nëpër dy zona kufitare e bën të paparashikueshëm zgjatjen e udhëtimit dhe në verë mund të zgjasë me orë të tëra”, tha kryebashkiaku i Dubrovnikut, Mato Frankovic. Por ndërtimi i urës së lënë përgjysmë do ta ndryshojë këtë situatë dhe do të shmangë kalimin kufitar me Bosnjë-Hercegovinën”.

Ajo do t’i shtojë 7.2 pikë përqindjeje rritjes ekonomike të rajonit gjatë 15 viteve, ndërkohë që edhe punësimi do të rritet në sajë të zhvillimit të tregtisë dhe turizmin, të dhëna të nxjerra nga një studim i bërë në vitin 2006, pasi zyrtarët nuk kishin bërë asnjë studim tjetër që prej asaj kohe.

Përpjekja e Kroacisë për t’u bashkuar me zonën e Schengen të BE-së ka përfitime për mjedisin, duke devijuar miliona makina çdo vit larg kufirit të bllokuar me një korsi të vetme të Bosnjës. Ai do t’i japë fund një plani që ka nisur prej më shumë se një dekade.

Projekti u shfaq në fillim të viteve 1990 pas shkatërrimit të Jugosllavisë, por mori pak zhvillim për shkak të një lufte të përgjakshme që shkatërroi shumë pjesë të rajonit, përfshirë edhe vetë Dubrovnikun. Ky projekt, i cili nisi në fillim të viteve 2007, u la në mes, sepse një vit më pas, Kroacinë e përfshiu kriza ekonomike globale, duke e çuar atë në recesion dhe duke shteruar financimet.

“Jam i zemëruar që kemi pritur kaq shumë kohë, edhe pse Kroacia në momentin që e ndërtimit të urës nuk kishte mundësitë e duhura financiare, për ta bërë atë e vetme”, tha Nikola Dobroslaviç, kreu i Qarkut të Dubrovnikut.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending