Connect with us

Aktuale

2.5 miliardë euro u morën kredi në Kosovë në 2017-n

Published

on

Bizneset dhe qytetarët e Kosovës nga dhjetë bankat komerciale që veprojnë në Kosovë, deri në fund të vitit 2017 kanë marr mbi 2.5 miliardë euro kredi.

Krahasuar me vendet e rajonit niveli i kthimit të kredive është i kënaqshëm, por në fund të dhjetorit të vitit të kaluar është 76.2 milionë euro, apo 3.1 për qind e totalit të portofolit kreditor.

Nga të dhënat e publikuara në ‘Raporti mujor i Sistemit Financiar, nëntor 2017’, nga Banka Qendrore e Kosovës (BQK), shkruan Telegrafi, shihet se deri në këtë muaj bankat komerciale kanë lëshuar 2.46 miliardë euro kredi, nga to 887.9 milionë euro ishin nga kreditë për ekonomitë familjare dhe 1.57 miliardë euro nga financimi i bizneseve me kredi.

Kjo shumë vjen si rezultat që sistemi bankar u karakterizua edhe me rënie të ndjeshme të normave të interesit për kredi, ku sipas BQK-së norma efektive e interesit për kredi në muajin nëntor 2017 ka zbritur në 6.7 për qind, krahasuar me 7.3 për qind që ishte po të njëjtin muaj të vitit paraprak.

Besnik Kada, zëdhënës i Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), për Telegrafi ka bërë me dije se niveli i kredive joperformuese shënoi rënie në 3.1 për qind në fund të vitit 2017 nga 4.9 për qind sa ishte në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.
Sipas tij, përmirësimi i cilësisë së kredive gjatë kësaj periudhe i atribuohet cilësisë së mirë të kredive të reja dhe rritjes më të shpejt të volumit të kredive në sektorin bankar.

“Raporti i kredive joperformuese në fund të vitit 2017 evidentohet 3.1 për qind, nga 4.9 për qind sa ishte në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar. Përmirësimi i cilësisë së kredive gjatë kësaj periudhe i atribuohet cilësisë së mirë të kredive të reja dhe rritjes më të shpejt të volumit të kredive në sektorin bankar. Gjithashtu, ndikim ka shfaqur edhe efekti i funksionalizimit të përmbaruesve privat, ku është evidente përshpejtimi i zgjidhjes së çështjeve gjyqësore lidhur me kreditë e këqija, mbikëqyrja e afërt e bankave në drejtim të ruajtjes dhe përmirësimit të praktikave të lejimit dhe menaxhimit të kredive, si dhe menaxhimi dhe mbikëqyrja e mirë në përgjithësi nga ana e menaxhmentit dhe bordit të drejtorëve të bankave”, ka thënë Kada.

Nga të dhënat e BQK-së, pjesëmarrja e kredive joperformuese biznisore, në fund të dhjetorit 2017, është rreth 2.6 për qind, ndërsa ajo familjare apo private rreth 0.5 për qind dhe se numri i kredive ne total të klasifikuara si me probleme, një person apo një kompani mund të kenë një e me shumë kredi.

Sipas Kadës, cilësia e kredive vlerësohet me ecuri pozitive ndër vite.

“Në dhjetor të 2017-së, kreditë joperformuese ishin 3.1 për qind. Ky raport në fund të vitit 2016 evidentohej 4.9 për qind, në fund të 2015-së evidentohej 6.2 për qind, ndërsa në fund të vitit 2014 ishte 8.3 për qind. Norma e mbulimit të kredive joperformuese me rezervat për humbjet nga kreditë përllogaritet 150.5 për qind, e cila vlerësohet normë e kënaqshme”, shpjegon ai.

Ndërsa, kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës (OEK), Safet Gërxhaliu, tha se për të ulur nivelin e kredive të këqija duhet një sundim më i mirë i rendit dhe ligjit. Sipas tij, nëse bëhet një krahasim me vendet e rajoni, Kosova qëndron më mirw sesa vendet e rajonit.

“Është evidente që ka tendencë për rritjen e kredive të këqija dhe kjo mund të ndikojë në aspektin negativ. Një dukuri e tillë vjen në shprehje fal mungesës së rendit dhe ligjit dhe një politizim të skajshëm i proceseve ekonomike në Kosovë, nga ky politizim shumë ndërmarrje favorizohen e të tjera kanë qasje selektive dhe në këtë mënyrë vjen në pyetje pabarazia në treg”, tha Gërxhaliu për Telegrafi.

Ai tha se një dukuri e tillë kur përcillet me ekonomi informale dhe korrupsion e bënë të pamundur që ndërmarrjet në Kosovë të jenë të jenë të afta për t’i shlyer borxhet, por me zbatim të ligjit dhe transparencë të të dhënave mund të përmirësohet ambienti i biznesit në vend.

“Një dukuri e tillë kur përcillet me ekonomi informale dhe korrupsion e bënë të pamundur që ndërmarrjet në Kosovë të janë të afta për t’i shlyer borxhet. Rekomandojë që të këtë më shumë zbatim të ligjit dhe në të njëjtën kohë transparencë me të dhëna statistikore të argumentuara dhe vetëm në këtë mënyrë mund të eliminohet një dukuri e tillë negative dhe të përmirësohet ambienti i biznesit në vend. Në qoftë se bëhet një analizë në nivel rajonal këto të dhëna, Kosova është në pozitë mjaftë të volitshme sa i përket fenomenit të kredive të këqija”, shpjegon ai.

Kosova vazhdon të evidentoj normë dukshëm më të ulët të kredive joperformuese krahasuar me vendet e rajonit. Niveli i ulët i kredive joperformuese ka ndikuar që sektorit bankar i vendit tonë të jetë profitabil, mirë i kapitalizuar dhe likuid.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending