Connect with us

Aktuale

Sigurimi i detyrueshëm për pronat

Published

on

Përmbytjet e fundit në vend sollën edhe një herë në vëmendje atë që qeveria e ka lakuar disa herë por që ende nuk ka marrë një masë konkrete ligjore.

Sigurimin e detyrueshëm të pronës. Në fakt ky është një diskutim i hershëm mes qeverisë dhe institucioneve ndërkombëtarë financiare si Banka Botërore apo Fondi Monetar Ndërkombëtar por akoma nuk ishte dhënë asnjë sinjal konkretizimi. Dje kryeministri Edi Rama u shpreh se nisma ligjore do të shihet me përparësi duke i hapur rrugë kështu sigurimit të detyrueshëm të pronës.

“Është sigurisht e përparësi marrja e nismës ligjore për sigurimin e banesave ndaj përmbytjeve dhe bizneseve. Jemi ende i vetmi vend që nuk ka një masë të tillë  në ligj dhe ku pastaj njerëzit e prekur mbeten në mëshirën e fatit dhe në pritje vetëm nga buxheti i shtetit që nuk mund të përballojë gjithçka gjithmonë edhe pse këtë herë, ne do ti përballojmë, si dhe herën e kaluar, gjithë detyrimet që burojnë nga kjo krizë. Është shumë e rëndësishme që gjithë qytetarët dhe sipërmarrësit si në çdo vend normal të sigurohen në mënyrë që dëmet e tyre të kompensohen në bazë të këtij mekanizmi” tha Rama.

Sigurimi i pronës ndaj katastrofave ka zënë një vend të veçantë në debatet me FMN dhe Bankën Botërore por vëmendja e tyre ka qenë kryesisht tek pasojat nga një tërmet e mundshëm duke qenë se Shqipëria është një zonë me aktivitet të lartë sizmik.

Por çfarë thotë në fakt FMN dhe BB për Shqipërinë

Në tre raporte të ndryshme që i takojnë vitit 2014 Banka Botërore dhe FMN japin disa aspekte për sigurimin e detyrueshëm të shtëpive. Së pari që ende kjo mbetet një pikë e dobët e tregut shqiptar ku në 100 banesa vetëm 2 janë të siguruara. Por edhe  pse me këtë nivel Banka Botërore vlerëson se ekspozimi është i lartë për kompanitë.

“Edhe me ketë mbulim një portofol tipik për sigurimin nga tërmetet me një kompani që ka një kapital minimal prej 3 milionë eurosh ekspozohet ndaj akumulimit të një risku ndaj tërmeteve me vlerë 380 milionë euro” vlerën Banka Botërore. Ajo nënvizon se duhet të forcohen kapacitetet në mënyrë që kompanitë të paguajnë në kohë pretendimet që mund të ngrihen.

Banka Botërore nënvizon ngritjen e një Programi Sigurimi Kombëtar për Tërmetet që do të sanksionojë se sigurimi për shtëpitë duhet të bëhet i detyrueshëm. Arsyeja pse kjo do të bëhet përmes një programi tërmeti dhe jo përmbytjeje është sepse risku i tërmetit është evident për gjithë zonat në Shqipëri. “bërja me detyrim e sigurimit të shtëpisë do të sigurojë një pjesëmarrje më të gjerë duke kontribuuar në një difersifikim më të mirë të riskut por edhe për të siguruar përqindje më të favorshme në marrëveshjet e ri sigurimit në tregjet ndërkombëtarë” shprehet Banka Botërore.

Po kështu sugjerohet që primi i sigurimit të mos jetë shumë i lartë duke rekomanduar një vlerë 50 euro ne vit për një kompensim që mund të varioje nga 20 mijë në 40 mijë euro.

Gjithashtu skema mund të ketë diferencime ku shtëpinë në ndërtim pra të papërfunduara dhe ato të pabanuara të kenë një prim më të ulët.

Krejt ndryshe qëndron skema e sigurimit në bujqësi. Për Shqipërinë duket se kjo alternativë nuk vlen shumë për aq kohë sa parcelizimi është i lartë. Shembuj të suksesshëm sipas Bankës Botërore janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Kanadaja.

Skemat e sigurimit në bujqësi ndjekin logjikën e prodhimit së pari në kuptimin që sigurohen së pari ato që kategorizohen si drithëra dhe së dyti qeveria është pjesëmarrëse në skemë. Kjo do të thotë se fermerëve ju paguhet një pjesë e primit nga një fond i posaçëm që ndahet çdo vit. Kjo bën që primi final të jetë më i pranueshëm.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending