Featured
Pllakat e betonit që s’kanë nevojë për armaturë
![](https://ndertimi.info/wp-content/uploads/2017/11/pll.jpg)
Hulumtuesit në Departamentin e Arkitekturës të ETH Zurich (D-ARCH) kanë krijuar një sistem dyshemeje prej betoni që nuk kërkon përforcim prej çeliku dhe është 70 përqind më i lehtë se dyshemetë konvencionale të betonit. Dizajni i tyre u frymëzua nga parimet e ndërtimit historik.
Në mjedisin urban, hapësira ka një çmim. Prandaj, arkitektët kërkojnë mënyra që t’i bëjnë ndërtimet sa më kompakte me kosto-efektive dhe miqësore me mjedisin. Një qasje për këtë është ndërtimi i lehtë: hollësia e tavaneve të një ndërtese shumëkatëshe, për shembull, lë më shumë hapësirë për dysheme shtesë. Me më pak peshë për të mbajtur, është e mundur që të ruhen materialet e ndërtimit në themele dhe mure, gjë që redukton kostot.
Sidoqoftë, nuk ka pothuajse asnjë hapësirë për zvogëlimin e peshës me teknikat e ndërtimit të betonit që përdoren sot: për tu siguruar që secili kat mund të mbajë ngarkesën e nevojshme, ata duhet të jenë mesatarisht 25 centimetra të trashë dhe duhet gjithashtu të përforcohen brenda me çelik ose rrjeta. Kjo sasi e materialit i bën ato shumë të rënda.
Një qasje e re tani është paraqitur nga hulumtuesit e Institutit të Teknologjisë në Arkitekturë të ETH Zurich, të cilët kanë krijuar elemente prej betoni në të cilat pllakata mbajtëse është vetëm dy centimetra e trashë dhe jashtëzakonisht e qëndrueshme. “Kjo i bën ato 70 për qind më të lehta se dyshemetë e betonit konvencional”, thotë Philippe Block, Profesor i Arkitekturës dhe Strukturës dhe Zëvendës Drejtor i Qendrës Kombëtare të Kompetencave në Kërkim (NCCR) në Fabrikimin Dixhital. Në të njëjtën kohë, këto elemente ndihmojnë në mbrojtjen e mjedisit, pasi ato kërkojnë më pak beton, prodhimi i të cilave rrit sasitë e mëdha të CO2.
Reduktimi i peshës është i mundur sepse, në vend që të jetë e sheshtë, pllakat janë të harkuara si tavanet e harkuara të katedraleve gotike. Thjesht, në bazë të formës së tyre, ato mund të mbajnë ngarkesa shumë të rënda dhe kështu nuk ka nevojë të forcohet me çelik përforcues.
“Ne e bazuam hartimin tonë mbi parimet dhe teknikat historike të ndërtimit që janë harruar që nga ajo kohë”, thotë Philippe Block. Për këtë qëllim, studiuesit analizuan strukturat në stile të ndryshme, duke përfshirë kullën katalanase. Kjo metodë tradicionale e ndërtimit u soll në SHBA në fund të shekullit të 19-të nga arkitekti spanjoll Rafael Guastavino, i cili përforconte harqet e tij me tulla të ngushta vertikale në anën e sipërme. Këta “brinjë” shërbejnë për të krijuar një sipërfaqe të sheshtë për dysheme dhe gjithashtu sigurojnë stabilitetin e kullave nën ngarkim asimetrik – domethënë, kur pesha e njerëzve ose e sendeve nuk shpërndahet në mënyrë të barabartë në të gjithë dhomën.
Duke përdorur programe kompjuterike të krijuara posaçërisht për këtë, ata llogaritën se si brinjët do të duhej të organizoheshin për të prodhuar shpërndarjen optimale të forcave kompresuse nën ngarkim, duke rezultuar në një model të ndërlikuar të linjave të holla. “Ndërtimi është jashtëzakonisht i qëndrueshëm”, thotë Philip. Testet kanë treguar se mund të përballojnë një ngarkesë asimetrike prej 4.2 tonësh.
Hulumtuesit tani do të testojnë pllakat e tyre të reja të dyshemeve në praktikë për herë të parë në ndërtesën kërkimore të NEST në Dübendorf.
![](https://ndertimi.info/wp-content/uploads/2022/04/logo-ndertimi.png)