Connect with us

Aktuale

Aksidentet me vdekje në miniera: Përse fajin e ka gjithnjë viktima

Published

on

Dy minatorë humbën jetën vetëmtri javët e fundit në Zonën D të minierës së Bulqizës.

Eduard Dama, 20 vjeç, dhe Eris Keta, 30 vjeç, mbetën poshtë masiveve të gurëve që u morën jetën. Rrethanat e ngjarjes dhe shkaqet e dy aksidenteve, një i 25 tetorit dhe tjetri i vetëm pak ditëve më parë, nuk janë zbardhur ende.

Policia e Dibrës i tha BIRN se kishte shoqëruar drejtuesit e punimeve në seksionin ku ndodhën aksidentet, por nuk është e qartë nëse do të kishte apo jo të akuzuar pas dy aksidenteve me vdekje.

Ndërkohë, megjithëse në tri vitet e fundit, 12 minatorë, veç dy rasteve të fundit, janë vrarë në nëntokë në 10 aksidente të ndryshme, Gjykata e Dibrës i tha BIRN se vetëm dy raste me tre të pandehur ishin gjykuar dhe dënuar. Prokuroria e rrethit konfirmoi të dhënat e Gjykatës.

Një investigim i BIRN në vitin 2015, gjeti se në shumicën dërrmuese të rasteve, faji për aksidentet në miniera u mbetej viktimave. Familjarët e tyre dhe sindikatat e minatorëve atëherë ankoheshin se autoritetet fajësonin viktimat për aksidentet vdekjeprurëse, duke shmangur përgjegjësitë penale të kompanive, megjithëse shpesh këto të fundit ishin gjetur në parregullsi.

Sipas kancelarit të Gjykatës në Dibër, edhe në tri vitet e fundit, vetëm dy çështje me tre të pandehur, staf teknik i minierave dhe minatorë, ishin akuzuar për “shkelje të rregullave të sigurisë në punë”.

Në dy rastet, Gjykata i ka shpallur fajtorë minatorët, të cilët janë dënuar për pakujdesitë. Dy prej tyre morën dënime përfundimtare me nga 1 muaj dhe 10 ditë burg me gjykim të shkurtuar, ndërsa në një rast dënimi ishte 8 muaj burg. Nga ana tjetër, Prokuroria kishte kërkuar masë sigurimi arrest me burg për rreth 9 raste, por duket se pjesa më e madhe e këtyre çështjeve janë pushuar.

Prokurori i Rrethit Dibër, i pyetur për fatin e çështjeve me minatorë që humbin jetën, konfirmoi të dhënat e marra nga Gjykata. Ndërkohë, as në këto tri vite, megjithëse aksidentet në minierë kanë vijuar kryesisht në atë që njihet si Zona D, ku ndodhën edhe dy aksidentet e fundit, asnjë administrator apo pronar kompanie nuk është ndjekur penalisht për to. Burime nga Komisariati i Policisë së Bulqizës i thanë BIRN se ata nuk kishin kapacitete për të hetuar përgjegjësitë e kompanive.

Burime nga Ministria e Infrastrukturës dhe Energjetikës i thanë BIRN se një pjesë licencave të kompanive që shfrytëzonin minierën ishin revokuar edhe për arsye të sigurisë, por deri në momentin e publikimit të shkrimit, nuk qe e mundur të sigurohej informacion për raste konkrete kur kjo kishte ndodhur. Miniera e Kromit në Bulqizë është më e madhja në vendin tonë me një histori gati 70-vjeçare.

Ndërkohë, pas viteve ’90, privatizimi i galerive të kromit, shoqëruar me mungesa të kuadrit teknik dhe pafuqi investuese për rehabilitimin e galerive, solli dukshëm jo vetëm mosplotë- simin e kushteve më minimale për punë, por edhe shtimin e aksidenteve me plagosje e humbje te jetëve të minatorëve në këto galeri. Investigimi i BIRN në 2015 gjeti se rreth 300 minatorë kishin humbur jetën në një dekadë.

Pjesa më e madhe dhe numri më i madh i të vdekurve janë në galeritë e Bulqizës. Numri i aksidenteve besohet se u rrit edhe për shkak të numrit të madh të licencave të dhëna në vite. BIRN mësoi se deri në vitin 2013 ishin dhënë 118 licenca shfrytëzimi. Një investigim i BIRN i vitit 2016 gjeti se dhënia e këtyre licencave, shpesh edhe me mbivendosje, ishte bërë shkak për një sërë krimesh, por njëkohësisht duke cenuar sigurinë në galeri. Investigimi zbuloi se një pjesë e kompanive kishin po ashtu lidhje politike lokale dhe kombëtare, gjë që duket se u ka dhënë imunitet shfrytëzuesve të kromit.

Sipas sindikalistit Dilaver Përkoxha, i cili u intervistua atëherë nga BIRN, u mësua se aksidentet me plagosje fshiheshin nga pronarët. “Minatorët, por edhe banorët e Bulqizës, janë përballur me një tmerr të vërtetë, varfëri ekstreme dhe gjak,” tha sindikalisti. Po ashtu, Përkoxha konfirmoi atëherë se asnjë pronar apo drejtues miniere nuk ishte dënuar për aksidentet në punë.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending