Connect with us

Aktuale

“Të gjithë lumenjtë e Kosovës janë të ndotur, koha e fundit që të marrim masa”

Published

on

Drejtori i Ujësjellësit KRU “Prishtina”, Ilir Abdullahu, ka thënë se është koha e fundit që Kosova të merr masa në parandalimin e ndotjes së lumenjve nga ujërat e zeza.

Ai në një intervistë për lajmi.net ka treguar se cilët lumenj të Kosovës janë të ndotur dhe si rrezikohen basenet nëntokësore. Abdullahu ka folur edhe kohën kur Kosova mund t’i tejkalojë këto probleme.

Lajmi.net: Në Kosovë u mbajt një konferencë 3 ditore për sfidat e ujit të ndotur. Si qëndron Kosova me ujerat e ndotura?

Ilir Abdullahu: Kosova qëndron në një situatë të pavolitshme sa i përket  trajtimit të ujërave të ndotura pothuaj se të gjithë lumenjtë kanë degraduar duke u kthyer ne kolektor të hapur të ujërave të zeza. Pra jemi keq në ketë fushë. Trajtimi i ujarëve te zeza është në planet e investimeve nga Qeveria dhe Donatoret, pasi ujësjellësit nuk kanë këtë mundësi financiare të bëjnë këto investime. Këto impiante kërkojnë investime të mëdha financiare. Mendoj se është koha e fundit që të punohet në këtë drejtim pasi lumenjtë tan janë shndërruar ne lumenj të ujërave të zeza dhe këtu flas për ndotjen e Sitnices, Llapit dhe Drenicës që pastaj këto kalojnë në Ibër dhe ndotin edhe lumenjtë tjerë. Me ketë raste përveçse ndotim lumenjtë ne ndotim edhe basenet e ujërave nëntokësor që  janë nëpër këto pellgje dhe me ketë rrezikojmë edhe kualitetin e ujërave nëntokësor të vendbanimeve përgjatë rrjedhjeve të këtyre lumenjve. Të gjithë Lumenjtë e Kosovës janë të ndotur dhe është koha e fundit që të marrim hapa në tejkalimin e kësaj situate.

Lajmi.net: Kur pritet që Kosova t’i tejkaloje problemet me ujërat e zeza?

Ilir Abdullahu: Investimet e para në ndërtimin e Impianteve për Trajtimin e Ujerave te Ndotura dhe ndërtimin e kolektorëve, vetëm kanë filluar ne Prizren dhe Gjakovë janë në procesin final e po ashtu se shpejti do te fillojnë edhe ne Pejë dhe Prishtine dhe ne komunat tjera. Duhet të fillojmë tani për tu përmbyllur deri ne vitin 2030 po mendoj në tërë Kosovën. Duhet përmednur që investimet më të mëdha kanë ardhur nga shtetet mike të Kosovës në sektorin e ujit dhe falë tyre sot e kemi një qëndrueshmëri në furnizim me ujin e pijes për te cilin flasin edhe raporte ndërkombëtare për përqindjen e lartë që ka Kosova lidhur me ofrimin e shërbimeve në ujësjellës dhe kanalizimi ku len mbrapa vende të Ballkanit dhe të Evropës Lindore.

Lajmi.net: Sa ndikon ndotja në cilësinë e ujit?

Ilir Abdullahu: Ndotja ndikon shumë e sidomos tek ndotja e ujërave nëntokësor në pellgjet e lumenjve.

Lajmi.net:  Na tregon pak për konferencën ndërkombëtare 3 ditore që u organizuar në Kosovë për herë të parë?

Ilir Abdullahu: Pjesëmarrja në këtë konferencë ka qenë mbi 450 pjesëmarrës pothuajse nga të gjitha vendet e Evropës dhe 30 Ekspozues nga mbarë Evropa me produktet e tyre më të reja për sektorin e ujit.  Kosova ndau përvoja interesante nga kjo konferencë, dhe mësuam shumëçka që neve si shtet na hynë në punë.  Ishte ndër konferencat më të organizuar ndonjëherë në Kosovë dhe Shqipëri në sektorin e ujit sa i përket organizimit dhe pjesëmarrjes se niveleve të larta si ato vendore por edhe ndërkombëtare. Ne hapje të Konferencës ishte për fjale përshëndetës edhe Kryeministri i Kosovës Ramush Haradinaj. Nga ndërkombëtaret ishin Ambasadori gjerman në Kosovë Christian Heldt, ai zviceran Jean-Hubert Lebe si dhe zyrtaret e larte nga  KFW dhe GIZ. Në shenje mirënjohje SHUKOS ka ndarë dy mirënjohje për Ambasadorët. Konferencën dhe Ekspozitën e 5-të Ballkanike po fillonte pa themeluesin dhe ideatorin e parë të ndjerin Philip Giantris i cili javë më parë u nda fizikisht nga jeta. Çmimi një jete për sektorin e ujit ju nda Prof. Dr.Selvete Krasniqit e shpallur ambasadore e ujit në Kosovë. Mirënjohje nga PRU mori edhe  Philip Weller Koordinator i Programit ndërkombëtar te shoqatave te Ujësjellësve dhe Kanalizimeve qe veprojnë ne Pellgun e Lumit Danub (IAWD). Mbështetja e këtij njeriu është   tepër e madhe ne sektorin e ujërave ne Kosove./

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending