Liqenet akullnajore në vendin tonë po tkurren me ritme të shpejta si pasojë e ndryshimeve klimatike dhe kjo po cenon integritetin e biodiversitetit në këto ekosisteme. Bimësia dhe biota shtazore e liqeneve akullnajore janë të ndikuara direkt nga sasia, shkalla dhe dinamizmi i mbulesës së dëborës. Fenomene të ngjashme po ndodhin edhe në Alpet Evropiane, të cilat po përballen më ritme të shtuara të zhdukjes së sipërfaqes akullnajore.
Liqenet akullnajore të Shqipërisë zënë një hapësirë të konsiderueshme të ekosistemeve ujore dhe strehojnë një shkallë të lartë biodiversiteti. Aktualisht, ka më shumë se 1300 trupa ujorë të shpërndarë në të gjithë vendin, duke përfshirë lumenjtë, liqenet, pellgjet, lagunat bregdetare, habitatet detare dhe deltat lumore, nga të cilat 87 janë liqene akullnajore me një sipërfaqe totale prej 2.4 km2. Përhapen nga kufiri me Malin e Zi në veri, e deri në liqenin e Gramozit në Jug-Lindje, pranë kufirit me Greqinë. Dendësia mesatare e tyre është më e lartë në Alpet Shqiptare, në Masivin e Korabit dhe në Lurë, teksa vjen duke u ulur në malet e Gramozit dhe të Jabllanicës, shkruan Mjedisi Sot.
Akullnajat e maleve shqiptare kanë ngjashmëri me ato të viseve të tjera mesdhetare dhe dinarike, dhe mendohet se i përkasin periudhës së Pleistocenit të vonë. Komunitetet biotike të ujërave të ëmbla janë komponentë të rëndësishëm të funksionimit të liqenit dhe duke marrë në konsideratë pozicionin e tyre të vendosur në lartësi të mëdha, si dhe origjinën e tyre akullnajore, të dyja grupet e bodiveristetit, vegjetacioni dhe fauna e liqeneve akullnajore, shihen me interes të lartë për t’u studiuar pasi edhe të dhënat shkencore për to janë të pakta.
Gjatë dekadave të ardhshme, pritet të ndodhin ndryshime të konsiderueshme të klimës, duke i vendosur ekosistemet ujore të Mesdheut në vend të parë për nga cenueshmëria. Duke qënë të pozicionuara në lartësi specifike mbi nivelin e detit, ekosistemet e liqeneve akullnajore po shfaqin ndryshime të shpejta si pasojë e zvogëlimit të mbulesës akullnajore dhe rritjes së shpejtë të temperaturës.
Shkrirja e shpejtë që po ndodh në Alpet Evropiane është një nga treguesit kryesorë gjeologjikë që shkaktare kanë ndryshimet klimatike. Që nga fundi i periudhës së pagëzuar me emërtesën Epoka e Vogël e Akullnajave (përafërsisht 1650-1850), sipërfaqet e mbuluara me akullnaja janë përgjysmuar me mbi 50%.
Qëndrueshmëria ekologjike duhet të integrohet në shërbimet e ekosistemeve dhe në planet kombëtare së zonave të mbrojtura. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në përputhje me parimet e fundit të Bashkimit Evropian. Pavarësisht objektivave të strategjive ndërkombëtare për të parandaluar humbjen e biodiversitetit, perpjekjet kanë qënë gjithnjë sfiduese, kështu që për këtë arsye lind nevoja për mbështetje shkencore dhe teknike për menaxhim e këtyre ekosistemeve.
Duke qenë se Shqipëria karakterizohet nga nja numër i madh i sipërfaqeve liqenore të larta alpine, duhet patjetër që si pjesë e zonave të mbrojtura, këto ekosisteme të trajtohen me përparësi, duke ju kushtuar vëmendje të shtuar ruajtjes së tyre./Media Ndërtimi