Connect with us

Infrastrukturë

Si të zëvendësoni kondicionerin? Strategjitë pasive për trajtimin e ngrohjes globale

Published

on

Përdorimi i gjerë i ajrit të kondicionuar në ditët përvëluese jo vetëm që tensionon rrjetin elektrik, por gjithashtu kontribuon në rritjen e temperaturës së një qyteti me rreth 2°C. Kjo ndodh sepse procesi nxjerr ajrin e nxehtë. Për më tepër, aksesi në teknologjitë e ftohjes, qoftë në shtëpi, punë apo shkollë, është i kufizuar dhe ndryshon në varësi të rrethanave financiare të njerëzve.

I parë si një zgjidhje për të luftuar valët e të nxehtit, ajri i kondicionuar është selektiv dhe përkeqëson shqetësimin për banorët e tjerë. Ndërsa ofron rehati termike për disa, ajo çon në parehati për shumë të tjerë.

Edhe pse është e vështirë të imagjinohet një botë pa këto pajisje, rishqyrtimi i arkitekturës dhe dizajnit urban për të trajtuar ngrohjen globale është thelbësor për ofrimin e aksesit të barabartë në komoditetin termik dhe reduktimin e mbështetjes sonë në teknologji. Strategjitë e ftohjes pasive përfshijnë vendime të projektimit që lidhen me mjedisin. Ato nuk janë zgjidhje të shpejta, por kërkojnë një përpjekje të përbashkët drejt ndërgjegjësimit dhe ndryshimit në fronte të ndryshme.

Është tepër e lehtë të shtypësh një buton në telekomandë dhe të shikosh temperaturën e dhomës të bjerë me 10 gradë Celsius në pak minuta. Megjithatë, ndoshta ne nuk do të vareshim aq shumë nga ky ftohje e papritur nëse qytetet tona do të ofronin dizajn urban me cilësi të lartë dhe të aksesueshëm, duke shfaqur sipërfaqe me bimësi, zona me hije ose elementë uji që ndihmojnë në uljen e temperaturave të përgjithshme urbane. Rigjallërimi i lumit Cheonggyecheon në Seul është një shembull praktik se si duhet t’i qasemi qyteteve tona. Pas rivitalizimit dhe integrimit të tij në Seul, u vu re se temperaturat përgjatë lumit u ulën me 3.3°C dhe 5.9°C krahasuar me një rrugë vetëm disa blloqe larg.

Përveç konsideratave urbane, kur bëhet fjalë për strategjitë arkitekturore, zbutja pasive e temperaturave të larta mbështetet në disa masa të njohura por ndoshta po aq të nënvlerësuara. Këto përfshijnë hijezimin (nëpërmjet vegjetacionit ose vëllimeve të ndërtuara), sipërfaqet reflektuese, gjenerimin e masës termike përmes materialeve, orientimin e duhur diellor dhe ventilimin e kryqëzuar. Hulumtimet sugjerojnë se kombinimi i këtyre strategjive pasive mund të rezultojë në një ulje mesatare të temperaturës së brendshme prej 2.2°C, një reduktim prej 31% në ngarkesën e ftohjes dhe një kursim energjie prej 29%.

Nga tani deri në vitin 2050, instalimi në mbarë botën i pajisjeve ftohëse, si ajri i kondicionuar, parashikohet të trefishohet, duke rezultuar në një rritje të dyfishtë të konsumit të energjisë. Kjo mbështetje në pajisje të tilla, që shpesh shihet si përkeqësim i ngrohjes globale, paraqet një paradoks: si mund të luftojmë temperaturat në rritje në qytete, ndërkohë që njëkohësisht kontribuojmë në to nëpërmjet varësisë tonë nga këto zgjidhje?

Në epokën e ngrohjes globale, sistemet e ftohjes nuk janë më një luks, por një domosdoshmëri themelore, e ngjashme me kanalizimet ose ujin e pijshëm. Stresi i nxehtësisë ndikon negativisht në mirëqenien fizike dhe mendore, duke penguar detyrat themelore dhe duke çuar në sëmundje. Ndërtesat dhe qytetet tona duhet të përshtaten me këtë realitet të ri, veçanërisht duke pasur parasysh se zgjidhja nuk është aq e thjeshtë sa shtypja e një butoni në një telekomandë./Media Ndërtimi

Infrastrukturë

Hapet në Has rruga që lidh Kosovën me Shqipërinë

Published

on

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka njoftuar se është hapur rruga që lidh Kosovën me Shqipërinë, në rajonin e Hasit.

Rama ka publikuar fotografitë e rrugës së re që ka thënë se kjo është si rezultat i angazhimit të marrë nga mbledhja e përbashkët mes dy qeverive.

Rruga lidh gjashtë fshatra të Hasit, Kukësit, Prizrenit dhe Dragashit.

“Një angazhim i marrë gjatë mbledhjes së përbashkët mes Qeverisë Shqiptare dhe Qeverisë së Kosovës, që tashmë afron edhe më shumë dy vendet tona jo vetëm fizikisht por edhe ekonomikisht duke lehtësuar lëvizjen e qytetarëve në të dyja anët e kufirit, sidomos për gjashtë fshatrat e thellë Zapod, Kerstec, Pogaj, Gorozhup, Dobrune, Blinishte, të bashkive Has, Kukës si dhe Komunat e Prizrenit dhe Dragashit në Kosovë”, ka shkruar Rama në Facebook./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Aliu për autostradën që lidh Prishtinën me Merdarën: Po punohet në rrugën aktuale

Published

on

Ministri i Infrastrukturës, Liburn Aliu më 21.05.2024 ka folur për autostradën që lidh Prishtinën më Merdarën duke theksuar se po punohet në rrugën aktuale në katër shirita gjerësi.

Kjo pasi sipas tij, pala serbe ka filluar ndërtimin e autostradës në vetëm pesë kilometra.

“Pala tjetër, pra shteti fqinj ka filluar ndërtimin e autostradës vetëm për 5 kilometra, në ndërkohë që distanca jonë deri te autostrada në Nish është 75 kilometra. Pra 75 kilometra është në anën tjetër që do jenë vetëm 5 kilometra autostradë, ndërsa pjesa tjetër me dy dhe tre shirita.

Prandaj edhe Kosova e ka shqyrtuar këtë mundësi që të shohim zhvillimet e tej, do të kishte kuptim të ishte autostradë krejt. Por meqë pala andej ka vetëm 5 kilometra autostradë ne po e bëjmë rrugën më katër shirita të gjerë”- ka thënë ai.

Sipas tij, nga ana e Kosovës mbeten edhe 24 kilometra që të arrihet rruga në kufi, raporton Kallxo.com

Ndërsa ka thënë se lidhur me korridorin e 10 -të po punojnë që të bëhet kyçja përmes autostradës së Gjilanit.

Në lidhje me korridorin 10-të dhe kyçje në korridorin 10-të, i cili kalon nga Selaniku në Shkup, Luginë të Preshevës në Nish e Beograd, i cili më pas vazhdon në Vjenë e Budapest jemi duke punu në kyçje përmes autostradës për Gjilan dhe projektin e radhës dhe shumë shpejt të hapim tenderin për punim të autostradës deri të Dheu i Bardhë”- ka thënë Aliu pas mbledhjes së Qeverisë.

Sipas Aliut, i gjithë regjioni do të ketë mundësi të mira të kyçjeve nëpër korridore, duke pas urKosovën si vend tranzit./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Dyshime se Astrit Nixha manipuloi me stafin te “Arkitekti i Kryeqytetit”, 30 punëtorë fiktiv u ‘kontraktuan’ për kriteret e kompanisë

Published

on

Komuna e Prishtinës në qershor të vitit 2023 ka lidhur kontratë trevjeçare në vlerë prej 12 milionë euro me një kompani të quajtur “Shërbimi i Arkitektit të Kryeqytetit” – SHAK, për konsulta dhe shërbime arkitektonike të kryeqytetit. Bartëse e konzorciumit është kompania e arkitektit Astrit Nixha, “ANARCH” SH.P.K. Ndërsa, anëtare e konzorciumit është edhe kompania Ardi CC L.L.C. Demokracia.com ka gjetur fakte të reja që çojnë në dyshime për manipulime të tenderit vetëm që këto dy kompani, që më pas figurojnë si aksionarë të “SHAK”, ta fitojnë tenderin e Komunës së Prishtinës.

Tenderi ishte vlerësuar në dy faza, në aspektin teknik dhe atë financiar. Meqë “SHAK” kishte ofruar çmime jashtëzakonisht të larta në krahasim me ofertat e tjera, Komuna e Prishtinës kishte bërë vlerësim maksimal në vlerësimin e dokumentacioneve, kontratave dhe stafit. Ofertimi për stafin profesional ishte vlerësuar më 30 pikë ose më së shumti. Sipas dëshmive të siguruara nga Demokracia.com, ekziston dyshimi se pjesa më e madhe e stafit prej rreth 30 punëtorëve ka qenë fiktive vetëm që kompania ta plotësojë këtë kriter. Të paktën kështu dëshmojnë të dhënat e Administratës Tatimore të Kosovës – ATK, të cilat vërtetojnë se Nixha nuk i ka paguar punëtorët më të cilët figuron që ka lidhur kontratë në emër të SHAK me ta.

“Kontratë mbi bashkëpunimin afarist për punët e përbashkëta në punën e konsulencës dhe inxhinierisë”. Kështu quhet titulli i kontratës që Astrit Nixha e ka lidhur me arkitektë të ndryshëm në gusht të vitit 2022, të cilët më pas i ka paraqitur në ofertën tenderuese. “Kontrata lidhet në mes të Grupit të Operatorëve Ekonomik, në përbërje: Shoqëri me përgjegjësi të kufizuara “Anarch”, me selinë afariste në adresën në Prishtinë, rr. UÇK 46/10, si lider i Grupit dhe Shoqërisë me përgjegjësi të kufizuara “Ardi CC”, me selinë afariste në adresën në Prishtinë, rr. UÇK 15, si anëtar i Grupit që do të veprojë si Konzorcium me emrin Shërbimi i Arkitektit të Kryeqytetit, tash e tutje me akronimin Sh.A.K. si punëdhënës, këtu e tutje përfaqësuar nga Projektmenaxheri i Sh.A.K. Astrit Nixha”, thuhet në kontratat që Nixha kishte lidhur me punëtorët si punëdhënës.

https://demokracia.com/dyshime-se-astrit-nixha-manipuloi-me-stafin-te-arkitekti-kryeqytetit-ne-oferte-i-deklaroje-si-punetor-por-ne-atk-nuk-figurojne/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR3F50P113P2I2dwBiUYvQarzLP504iP0QuTurSxRlpJzXoKNlrNpC0xSlI_aem_ASHLtqIhdYU7oE05ZLu3YhQ0P2R4wC26q6sz0ocmIV7HK9tHRCbdLHzRKy52eqUUFFS94xYkpULP0YnaIKAWXcqp

Demokracia.com ka raportuar se kompania e tij “SHAK”, në vitin e kaluar në një periudhë vetëm prej rreth 2 muajve ishte paguar nga Komuna e Prishtinës në një vlerë prej rreth 1.5 milionë euro.

Ndryshe nga punëtorët e tij që nuk figurojnë në listat e ATK-së në asnjë muaj si të paguar, vetë Nixha figuron aty se po merr pagë në baza mujore.

Astrit Nixha ka pozitën në këtë kontratë si menaxher i projektit. Sipas të dhënave të ATK-së që ka siguruar Demokracia.com, ai nga SHAK merr pagë që nga muaji gusht i vitit 2023. Ndonëse kompania e tij vetëm në vitin e kaluar ka marrë mbi 2 milionë euro nga Komuna e Prishtinës, Nixha në “Shërbimi i Arkitektit të Kryeqytetit” merr pagë sekondare, ndërsa te kompania “Anarch” SHPK merr pagë primare. Pra, ai me pagë sekondare po i “vjelë” milionat nga Komuna e Prishtinës.

Continue Reading

Trending