Rrokaqiejt mbeten të diskutueshëm në shekullin e 21-të, megjithatë ato po bëhen më të gjata dhe më të shumta. Shtatë herë më shumë ndërtesa prej 150 metrash ose më të larta kanë dalë që nga viti 2000 sesa janë ndërtuar në të gjithë shekullin e 20-të. Pesë dekada më parë, lartësia e ndërtesës më të lartë të përfunduar çdo vit në nivel global ishte mesatarisht rreth 250 metra (55-60 kate). Në ditët e sotme, ato janë zakonisht dyfishi i asaj lartësie.
Që nga lindja e rrokaqiellit në fund të shekullit të 19-të, kritikët kanë argumentuar se ndërtesa e lartë merr më shumë nga shoqëria sesa jep në këmbim. Shumë arkitektë parashikuan vdekjen e tyre eventuale, duke përfshirë Frank Lloyd Wright, i cili më vonë u kthye në vath në 1956 me prototipin e tij të lartë milje për Çikago.
Rreth fundit të shekullit të 20-të, qytetet shpesh ndaluan rrokaqiejt. Deri në vitin 1921, të paktën 22 qytete të SHBA – përfshirë Çikago – kishin kapele lartësie. Në 1894, Londra kufizoi ndërtesat në 24 metra të larta. Megjithatë, kufijtë e lartësisë përfundimisht ranë në rrugë, pasi qytetet kuptuan se ato shkaktonin më shumë dëm sesa dobi duke kufizuar ndërtimin e ndërtesave të nevojshme.
Kur qyteti i Nju Jorkut mori një qasje të ndryshme në vitin 1916 duke rregulluar format e ndërtesave përmes rregullave të prapambetjes, dhe horizonti i tij u rrit si kërpudha në vitet e njëzeta të zhurmshme, qytetet globale mësuan një mësim: qytetet e mëdha kanë nevojë për ndërtesa të larta për t’i ndihmuar ata të lulëzojnë. Në fund të shekullit, edhe Londra e kuptoi se kishte nevojë për ndërtesa të larta dhe e ktheu refuzimin e mëparshëm të tyre.
Për të kuptuar pse është kështu, duhet të bëjmë një hap prapa dhe të bëjmë një pyetje më të gjerë: pse shumica në rritje e popullsisë së botës jeton në qytete? Përgjigja themelore është tregjet. Qytetet janë, para së gjithash, tregjet e punës, ku njerëzit gjejnë punën e tyre. Në këtë kuptim, qytetet janë motorët që fuqizojnë jetën tonë ekonomike.
Duke pasur parasysh rëndësinë jetike të qytetit në jetën tonë, si duhet të organizohet për të funksionuar më mirë? Përgjigja është përmes tregut të tokës. Siç është përmbledhur bukur nga planifikuesi urban dhe autori Alain Bertaud, tregu i tokës “siguron një nxitje të fortë për përdoruesit për të përdorur sa më pak tokë të jetë e mundur në zonat ku ka një kërkesë të madhe”.
Nju Jorku dhe Londra kanë rregulla që penalizojnë zhvilluesit për gjenerimin e sasive të tepërta të karbonit. Kjo është politika e duhur dhe duhet të zgjerohet për të gjithë pronarët e pronave.
Jeta në rrugë: ndërtesat e larta janë kritikuar për shkatërrimin e jetës në rrugë. Po, ndonjëherë këto ndërtesa mund të ndjehen dërrmuese. Megjithatë, planifikimi i qytetit dhe dizajni urban që i jep përparësi këmbësorëve mund të stimulojë më pas ndërtesat që lidhen më mirë me rrugën. Problemi i vërtetë i qyteteve moderne është se shumë automobila zënë shumë tokë urbane. Reduktimi i përdorimit të makinave dhe hapja e hapësirave publike janë nxitësit e vërtetë të gjallërisë urbane.
Qytetet e mëdha kanë rrokaqiej sepse na lejojnë të jetojmë, të punojmë dhe të luajmë së bashku. Kjo nuk do të thotë se ndërtesat e larta janë kudo ose se të gjitha qytetet kanë nevojë për to. Por ato i shërbejnë një qëllimi të rëndësishëm. Kur dëgjojmë tokën – kur lëmë vlerën e gjeografisë të na flasë – rrokaqiejt mund të ngrihen në vendin e duhur në kohën e duhur./Media Ndërtimi