Infrastrukturë
Pavarësisht ndotjes, prodhimi i betonit vazhdon të dominoj industrinë e ndërtimit
Published
1 year agoon
Inovacioni lulëzon kur ndalojmë për të vëzhguar, vënë në dyshim dhe riimagjinuar botën përreth nesh, duke i kthyer sfidat në mundësi për përparim. Natyra, në veçanti, shërben si një burim i pasur frymëzimi. Duke e vëzhguar atë, duke studiuar sfidat e tij të përditshme dhe duke menduar për proceset e tij, ne mund të zbulojmë njohuri të vlefshme që frymëzojnë zgjidhje inovative.
Një nga këto sfida aktuale është prodhimi i betonit, një material i lashtë dhe jashtëzakonisht i popullarizuar që tani është përgjegjës për një pjesë të konsiderueshme të emetimeve globale të CO₂, për shkak të procesit intensiv të energjisë të prodhimit të çimentos dhe reaksioneve kimike të përfshira. Është vlerësuar të jetë përgjegjës për rreth 8% të emetimeve vjetore të CO₂ në botë, duke pompuar 11 milionë tonë CO₂ në atmosferë çdo ditë dhe duke konsumuar 9% të përdorimit vjetor të ujit industrial në botë.
Përveç kësaj, stoku i ndërtesave në botë pritet të dyfishohet deri në vitin 2060 – ekuivalenti i ndërtimit të një qyteti të tërë të Nju Jorkut çdo muaj për 36 vitet e ardhshme, që do të thotë një rritje e jashtëzakonshme e kërkesës për çimento dhe beton. Përballë kësaj situate të frikshme, a mund të bëjmë diçka?
Kohëve të fundit është zhvilluar një material që imiton proceset e natyrës për të rikrijuar betonin siç e njohim ne.
Udhëtimi për të krijuar materialin filloi me një iniciativë të Departamentit të Mbrojtjes të SHBA për të gjetur lëndë të para të qëndrueshme dhe lehtësisht të disponueshme për ndërtim në mjedise të privuara nga burime. Katër profesorë nga Universiteti i Boulder në Kolorado zhvilluan – gjatë një periudhe pesëvjeçare – një proces të ri që përdor mikroalgat si material ndërtimi. Me fjalë të tjera, në vend që të krijonin një lëndë të re të parë, ata kultivuan një të tillë. Këta profesorë, së bashku me Loren Burnett, bashkëthemeluan Prometheus Materials në vitin 2021 dhe vazhdojnë të luajnë role aktive këshilluese në kompani.
Agregati i përdorur në bio-beton është me burim lokal, me theks në përfshirjen e materialeve të ricikluara kudo që është e mundur. Betoni Prometheus demonstron performancë mbresëlënëse në disa parametra në krahasim me betonin tradicional. Loren Burnett thekson se “Bio-betoni ynë me zero karbon është rreth 15% deri në 20% më i lehtë, gjë që ofron avantazhe ekonomike dhe mjedisore dhe rezistenca e tij në shtypje rivalizon atë të betonit tradicional, ndërsa qëndrueshmëria e tij në përkulje është 3 deri në 4 herë më e madhe. .. Forca e lidhjes së materialit tonë ka një modul këputjeje (MOR) prej 660-990 PSI, krahasuar me 200-325 PSI për betonin tradicional – kështu që ne jemi 3 herë më mirë në këtë kategori. Forca e materialit tonë zvogëlon nevojën për përforcimin e çelikut në disa aplikime.”
Përveç aftësisë së tij strukturore, betoni Prometheus tejkalon kërkesat e performancës ASTM dhe shfaq rezistencë më të madhe ndaj shpërthimit. Kur bëhet fjalë për vetitë akustike, ai tejkalon betonin tradicional me një koeficient të raportit të zhurmës (NRC) prej 0,60 krahasuar me 0,05, dhe testimi shtesë i transmetimit të zërit është duke u zhvilluar. Materiali gjithashtu shkëlqen në termoizolimin, duke reduktuar transmetimin termik me 90% në krahasim me betonin tradicional, duke reduktuar kështu karbonin e punës, si dhe duke eliminuar karbonin e mishëruar.
Në hapjen e Bienales së Arkitekturës në Çikago, firma e arkitekturës tradicionale Skidmore, Oëings & Merrill (SOM) zbuloi Bio-Block™ Spiral, në bashkëpunim me Prometheus Materials. SOM ka projektuar një instalim spirale të bio-blloqeve që fton vizitorët të eksplorojnë Fulton Market. Me blloqe ndërtimi të rrotulluara për të krijuar hapje dhe skaje të palosur për të përmirësuar strukturën, instalimi nxjerr në pah thjeshtësinë e ndërtimit të bllokut dhe llaçit duke demonstruar shkathtësinë e formës së bio-bllokut. Ai ka potencialin për të reduktuar emetimet globale të CO₂ deri në 8% kur përdoret në shkallë. Ndërsa kalon nëpër testime të mëtejshme të performancës, ai tashmë është i disponueshëm për projekte të zgjedhura, duke ofruar një zëvendësim të qëndrueshëm për njësitë e muraturës së betonit që përdoren zakonisht në ndërtimet bashkëkohore. Spiralja shënon një moment historik të rëndësishëm në avancimin e adoptimit të këtij materiali ekologjik dhe adresimin e krizës klimatike./Media Ndërtimi
You may like
Infrastrukturë
“Kulla s’asht cool”-qytetarët e Shkodrës po protestojnë kundër ndërtimit të objektit 35 katesh
Published
4 months agoon
July 25, 2024Ndërtimi i kullës 35 katëshe ‘Hotel Rozafa Tower’ në Shkodër mblodhi në protestë dhjetra qytetarë dhe aktivistë.
Kulla është një investim privat që do të ndërtohet përbri pallatit ekzistues Rozafa, nga “Uldedaj Group”, i zbatuar nga një studio spanjolle.
“Të vendosur përpara një fakti të kryer në një kohë kur për projekte kaq të mëdha duhen dëgjesa publike; të shqetësuar për dëmin urban dhe arkitekturor që kjo kullë paralajmëron ti kanosë Shkodrës; të indinjuar nga mosrespektimi nga ana e institucioneve i të drejtës sonë për qytetin dhe hapësirës që jetojmë vendosëm të marshojmë sot bashkë me ju kundër betonizimit të qytetit për të thënë: Jo kullave!“ – u shpreh aktivisti Amel Pervizi.
Sipas qytetarëve, zhvillimi i qytetit nuk vjen përmes kullave, ndërsa ky investim bie në kundërshtim me planin e përgjithshëm vendor të qytetit.
„Projekti i ri ka jo më pak se 43 mijë metër ndërtim të ri. Intensiteti I ndërtimit nga 4 që është i lejuar në planin e përgjithshëm vendor, shkon në 8.2, pra dyfishohet. Numri I lejuar i kateve nga 7 kate të lejuara shkon në 35, pra pesëfishohet. Lartësia në metra nga 29.8 metra e lejuar shkon deri në 100 metra lartësi. Parametër i cili trefishohet. Sa I përket distancave, kjo godinë me këtë lartësi duhet të mbajë jo më pak se 36 metër distancë nga kufiri i saj i pronës. Gjë që nuk mund ta realizojë dot”,-u shpreh urbanisti Imeldi Sokoli.
Ata theksuan se Shkodra ka nevojë për hapësira dhe investime publike dhe jo shëmbëlltyrë e “kryeqytetit rilindas”.
“Sot ne jemi të thirrur për ti dalë zot qytetit tonë, bukurisë së qytetit tonë, kulturës së qytetit tonë, historisë dhe trashëgimisë kulturore. Në 11 vite, kjo qeveri nuk solli asnjë investim për Shkodrën. Shkodra ka nevoja të mëdha, Shkodra ka objekte, monumente kulture që po bien brenda. Shkodra nuk ka nevojë për kulla, Shkodra ka nevojë për zhvillim dhe nëse flitet për inovacion, inovacioni nuk është një kullë e ndërtuar dhe e sjellë këtu jashtë të gjitha kritereve dhe jashtë të gjitha ligjeve. Ne nuk duam dhe nuk pranojmë betonizimin e Shkodrës“, -u shpreh Eliona Shkreli, anëtare e këshillit bashkiak Shkodër.
Mes thirrjeve „Stop betonizimit“ dhe “Kullat janë pastrim parash” qytetarët marshuan nga busti i Luigj Gurakuqit drejt godinës së bashkisë Shkodër, ku kërkuan realizimin e dëgjesave publike dhe konsultimeve me grupet e interesit.
“Një nga kompanitë, pjesë e Rozafa Group që do të investojë për kullë, sinjalizohet me shkresë për mos shlyerje të detyrimeve tatimore me vlerën 970 mijë euro. Nëse mbledhim fitime te deklaruara të këtij grupimi nuk arrijnë të shlyejnë as taksën e ndërtimit prej 8% ndaj bashkisë Shkodër, nëse ky investim prej 30 milionë eurosh realizohet. Si thoni ju a është me të vërtetë kjo kompani pas këtij ndërtimi? Zhvillimi duhet bërë duke ndjekur planin urbanistik të qytetit, duke bërë transparencë dhe duke u konsultuar”, – u shpreh Amel Pervizi./Media Ndërtimi
Infrastrukturë
Si Vladimir Putin krijoi një ‘flluskë’ të pasurive të paluajtshme
Published
4 months agoon
July 25, 2024Çmimet janë rritur me 172% në qytetet më të mëdha të Rusisë gjatë tre viteve të fundit.
Hipotekat dikur ishin të papranueshme në Rusi. Dekada të propagandës sovjetike, e cila e denoncoi kredinë si një barrë të padurueshme, patën efekt.
Edhe pas përfundimit të komunizmit, rusët ende i referoheshin hipotekave si “skllavëri borxhi”, duke preferuar të kursenin derisa të mund të blinin shtëpitë e tyre. Vladimir Putin, presidenti i vendit, ka kaluar dy dekada duke u përpjekur të bindë qytetarët e tij, që të kenë një tjetër pikëpamje.
Në vitin 2003, gjatë mandatit të tij të parë, ai shpjegoi se hipotekat mund të ndihmojnë në zgjidhjen e “problemit akut të strehimit”, me të cilin përballen rusët. Lutja e tij ra në vesh të shurdhër.
Ai tani duket se ka më shumë sukses. Gjatë viteve të fundit, numri i rusëve që marrin hipoteka është rritur, për shkak të një programi bujar të subvencioneve shtetërore për blerësit e apartamenteve të reja. Por, shpërndarja e subvencioneve të shtetit ka nxitur një treg shumë ‘të nxehtë’ të pronave, duke i rritur çmimet e banesave.
Në vitin 2020, kur Rusia u mbërthye nga Covid-19, zyrtarët rritën ndihmat për ata, që blinin prona të sapondërtuara në një përpjekje për të forcuar ekonominë. Në fillim, bankat u ofruan aplikantëve për hipotekë një normë preferenciale prej rreth 6%, afërsisht dy pikë përqindje nën normën e tregut, dhe shteti paguante diferencën.
Zbritje të ngjashme, të cilat më parë ishin në dispozicion vetëm për familjet, iu ofruan më pas punëtorëve dhe njerëzve, që zhvendoseshin në vende duke përfshirë Arktikun, Siberinë dhe Ukrainën e pushtuar.
Megjithatë, vëllimet e hipotekave nuk filluan të rriteshin vërtet, derisa ekonomia e Rusisë shkoi në gjendje lufte. Bankat lëshuan kredi hipotekore me vlerë 7.7 trilion rubla (88 miliardë dollarë, ose 4% e PBB-së) vitin e kaluar, nga një total prej 4.3 trilionësh në vitin 2020. Shumica u mbështetën nga subvencione.
Kjo pasqyron faktin se rusët nuk kanë mundësi investimi: sanksionet rëndojnë mbi bursën dhe kontrollet e monedhës e bëjnë të vështirë lëvizjen e parave jashtë vendit. Inflacioni, i cili u ngrit përsëri në mesin e vitit 2023, ka luajtur gjithashtu një rol.
Kur Banka Qendrore e Rusisë (CBR) filloi të rriste normat e interesit, interesi për skemën u rrit. Ndërsa CBR ngriti normën e saj bazë në 16%, qeveria e mbajti normën e saj preferenciale të ulët, duke e rritur atë në vetëm 8%. Në qershor kishte një hendek prej më shumë se dhjetë pikë përqindjeje midis normës së qeverisë dhe normës së tregut për një hipotekë.
Në fillim të këtij muaji ajo i dha fund skemës së saj më të njohur, e cila ishte për blerësit e ndërtesave të reja. Numri i hipotekave të reja mund të bjerë me rreth 50% në gjysmën e dytë të vitit.
Industria e ndërtimit të Rusisë do të vuajë si rezultat. Kështu do të bëjnë bankat, të cilat kanë gëzuar fitime rekord të nxitura nga rritja e shpejtë e portofolit të hipotekave. Për momentin, megjithatë, tregu i banesave duket se do të arrijë të shmangë një kolaps.
Vasily Astrov i Institutit të Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare, thotë se “ngadalësimi dhe ndoshta stanjacioni” ka më shumë gjasa sesa një rënie e madhe e çmimeve.
Ekonomia e luftës e Rusisë, e cila ka parë rritje të shpejtë të pagave këtë vit, mund të jetë ende në gjendje të mbajë një treg të fortë pronash, edhe kundrejt normave më të larta dhe mbështetjes së pakësuar të shtetit./Media Ndërtimi
Infrastrukturë
Kinezët dhe turqit “gëzojnë” koncesionin e bakrit në Shqipëri
Published
4 months agoon
July 25, 2024Fabrika e përpunimit të bakrit në Fushë Arrëz iu dha me koncesion për 30 vite një kompanie turke. Ishte viti 2001 kur shteti shqiptar firmosi marrëveshjen koncesionare. Shumë shpejt në lojë hynë edhe partnerët kinezë. Periudha e artë e marrëdhënieve të Shqipërisë me Kinën u ndërpre rreth viteve 80-të, për t’u rivendosur sërish me ardhjen e demokracisë.
Përmes një operacioni financiar të zhvilluar në Turqi, ata morën nën zotërim pjesën më të madhe të rezervave shqiptare të bakrit, të cilat kaluan në pronësi të gjigantit botëror të minierave, kompanisë kineze “Jiangxi Koper”, shkruan citizens.al.
Ata blenë 48% të aksioneve të kompanisë “BerAlb” e cila zotëronte për 30 vite koncesionin e bakrit në vendin tonë, duke përfituar të drejtën për të administruar dhe shfrytëzuar minierën e bakrit Munellë, minierën e bakrit Lak-Rosh, minierën e bakrit Karmë, fabrikën e pasurimit të bakrit Fushë-Arrëz dhe të Mjedës si dhe impiantin e fraksionimit të skorieve të bakrit në Shëngjin.
Me një kapital fillestar prej vetëm 30 mijë USD ose 47 Milionë lekë, kjo kompani e ka zgjeruar kapitalin e saj çdo vit, ndërsa aktualisht deklaron një kapital prej 7.7 miliardë lekësh.
Pavarësisht rritjes së kapitalit, kompania deklaron se del vazhdimisht me humbje.
Megjithëse deklaron bilance negative, në vitin 2017 kompania nënshkroi një tjetër marrëveshje me shtetin shqiptar duke e shtyrë koncesionin edhe me 10 vite . Pra koncesioni i bakrit dhënë Turqisë dhe Kinës do të jetë në fuqi deri në vitin 2043. Ekspertët sugjerojnë se zgjatja e afatit duhet të ishte ballafaquar me performancën ekonomike, rritjen e niveli të mirëqënies së zonës si dhe ruajtjen e mjedisit./Meda Ndërtimi