Connect with us

Ambienti

Kushtetuesja kundërshton aktgjykimin e Supremes lidhur me vendimet për leje ujore dhe mjedisore

Published

on

Gjykata Kushtetuese ka gjetur se aktgjykimi i Gjykatës Supreme është kundërkushtetues për shkak të mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor, interpretimit dhe zbatimit arbitrar të ligjit. Andaj, ka pranuar kërkesën e parashtruesit “Kelkos Energy” dhe ktheu rastin e shtyrjes së ekzekutimit të vendimeve të kontestuara për rishqyrtim.

Me këtë kërkesë, “Kelkos Energy” sh.p.k., kishte kërkuar që të bëhet vlerësimi i kushtetutshmërisë së aktgjykimit të Gjykatës Supreme të 16 dhjetorit 2022 lidhur me çështjen e vendimeve për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Rasti në fjalë, sipas Kushtetueses ka të bëjë me vendimet e Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore bazuar në Ligjin nr. 04/L-147 për Ujërat e Kosovës dhe Ligjin nr. 03/L-025 për Mbrojtjen e Mjedisit, të cilat i mundësuan parashtruesit të kërkesës të investojë përmes ndërtimit të infrastrukturës për hidrocentrale, për qëllime të kryerjes së aktivitetit përkatës afarist të prodhimit të energjisë nga burimet e ripërtëritshme.

 

Sipas Kushtetueses, tre qytetarë të Republikës së Kosovës kontestuan ligjshmërinë e këtyre vendimeve përmes padive të parashtruara në Gjykatën Themelore në Prishtinë, duke propozuar gjithashtu shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të lartcekura deri në zgjidhjen meritore të rastit në konflikt administrativ.

Andaj, çështja ndërlidhet me shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të kontestuara, përkatësisht procedurat që ndërlidhen me vendosjen e masës së sigurisë/masës së përkohshme, që i është nënshtruar vendosjes dhe rivendosjes në gjykatat e rregullta, duke përfshirë nga dy herë në Themelore, atë të Apelit dhe Supreme.

“Më saktësisht (i) Gjykata Themelore, fillimisht miratoi, si të bazuar, propozimin e palëve paditëse dhe mori vendim për shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, përkatësisht lejeve ujore dhe mjedisore, derisa Gjykata Themelore të vendosë me vendim përfundimtar për meritat e rastit; (ii) pas ankesave përkatëse, përkatësisht atë të parashtruesit të kërkesës, Zyrës së Rregullatorit për Energji dhe Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit, Gjykata e Apelit, anuloi vendimin e Gjykatës Themelore, duke e kthyer lëndën në rivendosje; (iii) në procedurë të përsëritur, Gjykata Themelore sërish vendosi masën e sigurisë/përkohshme, duke pezulluar zbatimin e vendimeve të kontestuara”, thuhet në njoftim.

Ndërsa, thuhet se Gjykata e Apelit duke vepruar sipas ankesave përkatëse, ndryshoi vendimin e shkallës së parë, përkatësisht atë të Gjykatës Themelore, duke refuzuar propozimin e palëve paditëse që të shtyhet ekzekutimi i vendimeve të Ministrisë përgjegjëse për Ambientin.

Më tej, thuhet se Supremja duke vendosur lidhur me kërkesën për shqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor të palëve paditëse, e miratoi kërkesën e tyre si të bazuar, duke vërtetuar vendimin e shkallës së parë, përkatësisht duke lënë në fuqi masën e sigurisë/përkohshme.

“Ky vendim i Gjykatës Supreme, u kontestua në Gjykatën Kushtetuese, duke pretenduar, ndër tjerash, shkelje të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe nenin 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr.1 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes të së drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor, zbatim arbitrar të ligjit dhe shkelje të të drejtës në pronë”, thuhet më tej.

Por, përmes aktgjykimit KI202/21, me parashtrues të kërkesës “Kelkos Energy” sh.p.k., të publikuar më 15 nëntor 2022, Gjykata Kushtetuese kishte vendosur që aktgjykimi i kontestuar i Supremes, është nxjerrë në kundërshtim me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes së të drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor.

Gjykata Kushtetuese, po ashtu ka lënë në fuqi, vendimin e Gjykatës së Apelit mbi të cilin, ishte lejuar zbatimi i vendimeve të kontestuara të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë dhe urdhëroi Gjykatën Supreme që ta njoftojë Gjykatën për masat e ndërmarra në zbatim të aktgjykimit.

Kurse, pas vendimmarrjes së Kushtetueses, theksohet se Gjykata Supreme, nxori një vendim të ri, përmes të cilit përsëriti të gjeturat e vendimit të saj paraprak, i cili ishte shpallur në kundërshtim me Kushtetutën sipas aktgjykimit të Kushtetueses.

“Të njëjtin vendim të Gjykatës Supreme parashtruesi i kërkesës sërish e kontestoi para Gjykatës Kushtetuese, duke pretenduar se i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenet 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] dhe 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) dhe nenin 1 të Protokollit nr.1 (Mbrojtja e pronës) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, si rezultat i mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor dhe interpretimit të gabuar të ligjit, në kundërshtim me garancitë procedurale të përcaktuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës dhe me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut”, thuhet më tej.

Kushtetuesja konstatoi që përtej përshkrimit të dispozitave ligjore, Gjykata Supreme as në vendimin e saj të ri nuk kishte dhënë arsyetim të mjaftueshëm përkitazi me kriteret që duhet të plotësohen për të vendosur për pezullimin e vendimeve, përkatësisht vendosjen e masave të sigurisë/të përkohshme./Media Ndërtimi

Ambienti

Aktivistët në mbrojtje të Parkut Kombëtar të Sharrit nga efektet e hidrocentraleve

Published

on

Fushata që nisi në Shqipëri, për mbrojtjen e lumit Vjosa, për të cilin ngriti zërin edhe aktori i Hollywood-it Leonardo Di Caprio, është shtrirë edhe në Kosovë. Aktivistët kosovarë po synojnë mbrojtjen e Parkut Kombëtar Malet e Sharrit nga efekti i hidrocentraleve.

Egzona Shala – Kadiu, drejtoreshë e Organizatës EcoZ, thotë se do të përdorin të gjitha mekanizmat për mbrojtjen e Parkut Kombëtar të Sharrit prej dëmtimit nga hidrocentralet.

“Kampanja bëhet në kuadër të Save The Blue Heart of Europe, ne po provojmë me rujt zemrën e kaltër, lumenjtë e Evropës, së bashku me Riverwatch edhe me organizatat e ndryshme ndërkombëtare, si pjesë e kësaj kampanjës, të cilat janë nëpër shtetet e rajonit që kanë bo një impakt shumë pozitiv. Në Maqedoni kanë mbërri në të njëjtin park, me largu shtatë hidrocentrale, e ne po shpresojmë që edhe ne me i përdorë të gjitha mekanizmat ekzistues që janë përdorë edhe që do të përdoren të adaptueshëm për Kosovë, që me mbërrijtë me pasë sukses edhe me ndalu eksploatimin e ujit për nevoja të energjisë. Hidrocentralet nuk e kanë vendin në parqet e mbrojtura kombëtare”, shpehet ajo.

Edhe pse janë bërë premtime për të mbrojtur natyrën, sipas organizatës EcoZ katër hidrocentrale janë ndërtuar në mënyrë të paligjshme brenda Parkut të Sharrit, duke rënë në kundërshtim me Ligjet për Mbrojtjen e Parqeve Kombëtare.

EcoZ, në bashkëpunim me Riverwatch, OJQ-të lokale dhe qytetarët e rajonit, po bëjnë thirrje për heqjen e këtyre strukturave që cenojnë të drejtën e qytetarëve për qasje në ujë të pijes, cenimin e qindra llojeve shtazore dhe bimore, shëruese, mjekuese dhe esenciale për jetën e njeriut.

Organizata EcoZ dhe aktivistë nga rajoni ku shtrihet Parku Kombëtar Malet e Sharrit, u bashkuan në Brezovicë në një aksion simbolik, duke kërkuar që të mos ndërtohen hidrocentrale në parkun e mbrojtur me ligj.

“Kampanja është iniciuar fillimisht në Vjosë, në Shqipëri, në lumin Vjosa, ku është bo thirrja që Vjosa të shpallet Park Kombëtar. Fakti që ka mbërri që kampanja të jetë në 34 shtete të botës, qoftë në kontinentin e Afrikës, Amerikës dhe të Evropës, po ashtu edhe ka pasë një influencë të madhe ndër personat. e rëndësishëm, apo VIP-it, siç është edhe Leonardo DiCaprio, që e ka promovu kampanjën e tillë. Ne jemi kontaktu nga bashkëorganizatore që kampanjën e tillë ta shumëfishojmë edhe ta shtojmë edhe në Kosovë me thirrjen për mbrojtjen e Parkut Kombëtar të Sharrit kundër hidrocentraleve, të cilat gjenden këtu”, thotë Egzona.

Parku Malet e Sharrit në Kosovë ka 1010 kilometra katror dhe në të ajnë ndërtuar katër hidrocentrale: HC Sharri, HC Viça, HC Shtrpca dhe HC Brezovica. Mungesa e raporteve adekuate të vlerësimit të ndikimit në mjedis është vlerësuar në të gjitha hidrocentralet. Banorët vendas nga zona e Shtërpcës kanë organizuar më shume se 80 protesta, por zëri i tyre sipas Egzonës, u injorua nga qeveria dhe nuk u ndërmor asnjë veprim në këtë kauzë që 3 vite./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Nga prilli deri në dhjetor 2023, temperatura mesatare e sipërfaqes së detit ishte shumë mbi mesatare

Published

on

Nga prilli deri në dhjetor 2023, temperatura mesatare e sipërfaqes së detit ishte shumë mbi mesataren, duke arritur kulmin në gusht me një rekord të lartë të të gjitha kohërave.

Këto temperatura kanë shkaktuar valë të nxehta detare në mbarë botën, të cilat mund të kenë efekte të tmerrshme në biodiversitetin detar.

Edhe pse pjesërisht për shkak të fenomenit ‘El Niño’, ai aktual është më i dobët se në vitet 2015-2016 dhe 1997-1998, megjithatë temperaturat e detit i tejkalojnë ato periudha deri më tani.

SST-të e larta jashtë Paqësorit tropikal gjithashtu luajtën një rol të rëndësishëm në SST-të globale që thyen rekord. Kjo është veçanërisht e vërtetë për Atlantikun e Veriut, ku SST-të mbetën në nivele rekord për kohën e vitit nga qershori deri në dhjetor. Nga qershori deri në gusht pati një sërë valësh të nxehta detare nëpër sektorë të mëdhenj të Atlantikut të Veriut.

SST-të ishin gjithashtu shumë më të ngrohta se mesatarja në Atlantikun tropikal. Këto kontribuan në aktivitetin e stuhive më të larta se mesatarja gjatë sezonit të uraganeve, duke u renditur në vendin e katërt për numrin e stuhive të përmendura në një vit në një rekord që shkon prapa në vitin 1950. Ishte gjithashtu numri më i lartë i stuhive të emërtuara nga çdo stuhi e ndikuar nga El Niño vit.

Valët e të nxehtit detar u vunë re në pjesë të Oqeanit Paqësor të Veriut dhe Oqeanit Indian, rreth Zelandës së Re, në Gjirin e Meksikës dhe Detin e Karaibeve dhe në Detin Mesdhe. Këto mund të kenë ndikime të rëndësishme dhe ndonjëherë shkatërruese në ekosistemet e oqeanit dhe biodiversitetin, dhe të çojnë në ndikime socio-ekonomike për shkak të efekteve të tyre në peshkim, akuakulturë, turizëm dhe industri të tjera./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Në mbrojtje të Parkut Kombëtar të Sharrit nga efektet e hidrocentraleve!

Published

on

Organizatë joqeveritare ‘EcoZ’ fton të bashkohenu në kampanjën për mbrojtjen e Parkut Kombëtar të Sharrit nga efektet e hidrocentraleve.

Hidrocentralet në Parkun Kombëtar të Sharrit kanë ndikuar në mirëqenien e banorëve dhe kanë ndryshuar tashmë në mënyrë kritike habitatet ujore.

“Bashkohuni me ne më 07 Maj në orën 10:00 për të shfaqur solidaritetin tuaj dhe për të kërkuar masat e nevojshme për të ruajtur pasuritë natyrore që këto hidrocentrale po i rrezikojnë.

Kjo kampanjë implementohet në bashkëpunim me Riverwatch dhe Save the Blue Heart of Europe.|, shkruan në njoftimin e EkoZ./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending