Connect with us

Ambienti

Aktivistët mjedisorë në Mal të Zi në protesta kundër ndërtimit të hidrocentraleve

Published

on

Viteve të fundit edhe Mali i Zi është përfshirë nga një numër protestash nga banorët vendas kundër ndërtimit të hidrocentraleve.

Lumit Krushçica në Bosnje dhe lumit Rakita në Serbi nuk janë raste të vetme ku qytetarët dhe aktivistët mjedisor kanë protestuar kundër ndërtimit të hidrocentraleve dhe në mbrojtje të mjedisit. Edhe në Mal të Zi janë organizuar një numër protestash nga banorët vendas kundër ndërtimit të hidrocentraleve, rasti më i fundit në lumin Bukovica rreth 42 km i gjatë, në një nga lumenjtë më të pastër të Ballkanit, në komunën Shavnik të Malit të Zi qendror, me rreth 2000 banorë.

Për të mbajtur që këto ujëra të rrjedhin lirshëm, qytetarët malazezë formuan “NVO Ekološki-Pokret Donja Bukovica” për të luftuar kundër shkatërrimit të natyrës dhe për lumin Bukovica me rrjedhje të lirë, raporton Prizma medium.

Sipas banorëve aty, kompania kishte filluar ndërtimet pa ndonjë njoftim për banorët, ndërsa njoftim nuk kishin marrë as nga ministria përkatëse. Kompania, ndonëse pa pëlqimin e banorëve kishte filluar punën, duke shembur kështu pemë për të shtruar një rrugë nëpër pyll deri tek lumi.

Në anën tjetër, banorët të mbështetur edhe nga aktivistë e tjerë mjedisor kishin filluar protestat dhe në të njëjtën kohë kishin grumbulluar fondet për të punësuar avokatë për të luftuar përmes procesit gjyqësor me kompaninë përkatëse. Me qindra protestues, për gjashtë javë rresht -të ndarë në turne- protestuan duke u pamundësuar makinerive që të kryejnë punën për ndërtimin e hidrocentralit. Si rezultat i protestave, punimet për ndërtimin e hidrocentraleve të vegjël në lumin Bukovica janë pezulluar derisa qeveria të shqyrtojë të gjithë dokumentacionin dhe të marrë një vendim përfundimtar.

Kryetari i Komunës së Shavnikut, Mijomir Vujiçiq, në një intervistë për media kishte deklaruar se para se të miratoheshin projektet për lumin Bukovica, ishin marrë parasysh të gjitha faktet. Madje ndërtimin e hidrocentraleve në këtë komunë e kishte vlerësuar si fitimprurëse, investimi më i madh privat direkt në historinë e komunës së Shavnikut, me një vlerë prej 8.8 milionë euro, i cili do të punësohet rreth 60 persona.

Në vitin 2019, aktivistët mjedisorë në Malin e Zi kishin paraqitur një peticion në parlament duke kërkuar një moratorium për ndërtimin e hidrocentraleve të vegjël për shkak të ndikimit në lumenj dhe furnizimin me ujë. Peticioni u nënshkrua nga 6300 persona, ku i bëhej thirrje shtetit të ndërpresë dhënien e lejeve të ndërtimit derisa të bëhet një vlerësim strategjik i ndikimit mjedisor të termocentraleve të tillë.

Sipas aktivistëve të Malit të Zi, shumica e hidrocentraleve të vegjël në Mal të Zi nuk i përmbushin standardet e BE-së për sa i përket planifikimit dhe ndërtimit, dhe se shumë prej investitorëve në impiante të tilla janë të lidhura me ish pushtetin.

Ky lajm është prodhuar me mbështetjen financiare të Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur. Pikëpamjet e shprehura në këtë publikim janë të Shoqatës Media e Prizrenit dhe në asnjë mënyrë nuk mund të konsiderohen si qëndrim i Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur./Media Ndërtimi.

Ambienti

Mobilet IKEA shkatërrojnë disa nga pyjet e fundit të lashtë të Evropës

Published

on

Prodhuesit e mobiljeve që prodhojnë për IKEA po sigurojnë dru nga disa nga pyjet e fundit të mbetura të vjetra të Evropës në Karpatet rumune, duke përfshirë zonat e mbrojtura të Natura 2000, zbulon raporti i ri.

Një hetim i Greenpeace zbulon se shtatë prodhues që prodhojnë produktet e preferuara të të gjitha kohërave të IKEA-s, si karriget INGOLF ose krevatet dhe shtretërit e foshnjave SNIGLAR për fëmijë, janë të lidhur me shkatërrimin e pyjeve me vlerë të lartë ruajtjeje.

Të paktën 30 produkte të ndryshme nga këta furnizues u gjetën në dyqanet IKEA në 13 vende: Austri, Belgjikë, Çeki, Finlandë, Francë, Gjermani, Hungari, Itali, Izrael, Poloni, Suedi, Zvicër dhe MB. Greenpeace i bën thirrje IKEA-s që të bëhet pjesë e zgjidhjes në vend që të kontribuojë në krizat e vazhdueshme të klimës dhe biodiversitetit.

Robert Cyglicki, Drejtor i Fushatës së Biodiversitetit në Greenpeace në Evropën Qendrore dhe Lindore, tha: “Trashëgimia jonë e natyrës nuk mund të shndërrohet në mobilje. Pyjet e vjetra janë jetike për shëndetin e planetit dhe duhet të mbrohen menjëherë. IKEA duhet të përmbushë premtimet e veta për qëndrueshmërinë dhe të pastrojë zinxhirin e saj të furnizimit nga shkatërrimi i pyjeve të vjetra.”

Raporti Mblidhni të vërtetën: Shkatërrimi i pyjeve të vjetra në Karpatet Rumune u hulumtua dhe u shkrua nga Greenpeace Evropa Qendrore dhe Lindore.

Ekipet e hetimit ndoqën zinxhirin e furnizimit nga analizimi i lejeve dhe imazheve satelitore të vendeve të prerjes së druve në pyjet në Rumani deri te depot e drurit dhe prodhuesit e mobiljeve, ku përfundojnë ato produkte: në raftet e dyqaneve IKEA.

U zbulua se disa prodhues sigurojnë dru nga pyjet me vlerë të lartë ruajtjeje. Bazuar në informacionin e disponueshëm publikisht, IKEA është klienti më i madh i produkteve të prodhuara nga shumica e këtyre kompanive, duke nënkuptuar një probabilitet të lartë që druri problematik të përfundojë në mobiljet IKEA. Sipas raportit, kjo duket e sigurt në rastin e një prodhuesi, Plimob, pasi Plimob prodhon praktikisht ekskluzivisht për IKEA.

Greenpeace CEE i dha IKEA-s mundësinë për të komentuar mbi gjetjet e këtij hetimi. IKEA nuk e kundërshtoi informacionin. Nga prodhuesit, njëri pranoi marrjen e lëndës drusore nga një zonë e Natura 2000, duke deklaruar se një shkatërrim i tillë nuk është i paligjshëm, ndërsa disa nuk u përgjigjën.

Greenpeace pranon se mobiljet në përgjithësi janë një mënyrë e mirë për të përdorur drurin, për të ruajtur karbonin dhe për t’i shtuar vlerë lëndëve të para, por kjo nuk duhet të ndodhë duke sakrifikuar pyjet biologjikisht më të larmishëm të planetit. Karpatet janë shtëpia e arinjve të murrmë, rrëqebullit dhe ujqërve dhe bizonit evropian dhe janë ndër refugjatët më të rëndësishëm të florës dhe faunës në kontinentin evropian.

Problemi është se kompanitë dhe autoritetet duan të shmangin identifikimin e zonave si pyje parësore ose të vjetra për të shmangur kufizimet, gjë që çon në faktin se vetëm 2.4% (1700 km²) e pyjeve të Karpateve Rumune janë aktualisht të mbrojtura kundër prerjeve.

Në të njëjtën kohë, të dhënat zyrtare sugjerojnë se rreth 7% e pyjeve rumune janë mbi 120 vjeç.[4] Sipas strategjisë së BE-së për Biodiversitetin, këto pyje duhet të mbrohen rreptësisht. “IKEA duhet të bëhet një korporatë e para për veprimet e nevojshme politike për të vendosur masa ligjore të detyrueshme dhe efektive për mbrojtjen e biodiversitetit për të përmbushur objektivat e biodiversitetit të Evropës,” përfundon Cyglicki./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Ngrohja nga “Termokos” eliminon ndotjen e ajrit për rreth 135 mijë ton CO2

Published

on

NP “Termokos” gjatë sezonit ngrohës 2023/2024 ka zgjeruar rrjetin e ngrohjes edhe për 13.313 njësi banimi, 317 objekte banesore me një sipërfaqe totale prej 1,122,538.00m². Zgjerimi i rrjetit dhe përfshirja në furnizimin me ngrohje për mbi 13 mijë njësi banesore, ka pasur ndikim të drejtpërdrejtë në kursimin e energjisë elektrike si dhe eliminimin e nevojës së përdorimit të alternativave tjera ngrohëse, të cilat shkaktojnë ndotjen e ajrit.

Sipas kalkulimeve kjo ka ndikuar, që të zvogëlohet emitimi i dioksidit të karbonit (CO2) për 58.000 ton përgjatë një sezoni ngrohës. Ndërkaq, ndikimi në ruajtjen e mjedisit dhe zvogëlimi i ndotjes së ajrit, konsiderohet, se është shumëfish më i lartë dhe arrin në shifra të pallogaritshme, duke pasur parasysh faktin se aktualisht në rrjetin e ngrohjes janë të kyçur rreth 30 mijë konsumatorë.

Sipas një përllogaritje të thjeshtë për çdo sezon ngrohës NP “Termokos” nëpërmes furnizimit me ngrohje për rreth 30 mijë konsumatorë, eliminon ndotjen e ajrit të Prishtinës për afërsisht 135 mijë ton CO2.

NP Termokos përgjatë sezonit të fundit ngrohës 2023/2024 ka ekstraktuar nga KEK-u 303.15 GWh energji, që në raport krahasues me sezonin ngrohës paraprak ka një rritje prej 14.6%.

Gjatë këtij sezoni ngrohës janë liferuar 270 GWh energji termike tek konsumatorët apo 14.6% më shumë energji, gjë që ka qenë rrjedhojë e zgjerimit të rrjetit të ngrohjes./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Konventa e Bernës do të monitorojë projektin e Skavicës për shkelje të mundshme, shpresë për lumin e Drinit të Zi dhe speciet e rrezikuara

Published

on

Konventa e Bernës*, në mbledhjen e saj të prillit ka vendosur të monitorojë HEC-in e Skavicës dhe të kërkojë nga qeveria Shqiptare t’i përgjigjet shqetësimeve të përbashkëta të mëposhtme:

– HEC-i i Skavicës në lumin Drini i Zi mund të prekë një zonë të mundshme të Rrjetit Emerald dhe gjithashtu specie të shumta të mbrojtura në Konventën e Bernës, të cilën Shqipëria e ka ratifikuar në ligj, shkruan Monitor.al

– Shqetësim i veçantë është për Rrëqebullin e Ballkanit të rrezikuar në mënyrë kritike dhe korridoret e tij migratore. Konventa e Bernës ka theksuar se projekti i HEC-it të Skavicës bie ndesh me Projektin e Rimëkëmbjes së Rrëqebullit, në të cilin Shqipëria ishte propozuesi kryesor për renditjen e rrëqebullit të Ballkanit si një specie rreptësisht e mbrojtur.

– Byroja e Konventës së Bërnës theksoi gjithashtu se projekti mund të prekë tre liqene të rëndësishëm të Ballkanit Perëndimor, duke përfshirë liqenet e Ohrit dhe të Shkodrës.

– Një çështje që kërkon monitorim të ngushtë është përpilimi i Vlerësimit të Ndikimit Mjedisor dhe Social për HEC-in e Skavicës që është ende i pa finalizuar,

– Së fundi, Byroja vuri në dukje mbrojtjen e kafshëve mishngrënësve të mëdhenj, të cilët gjithashtu preken nga HEC-i i Skavicës.

Konventa e Bernës i ka kërkuar Shqipërisë të zbatojë parimin e parandalimit gjatë fazës së parë aktuale të projektit. Kjo do të thotë të mos zhvillohen projekte që mund të ndikojnë negativisht në habitatet dhe speciet e Shqipërisë dhe të territorit të Konventës së Bernës.

Continue Reading

Trending