Hapësirat e gjelbra brenda qyteteve janë elemente kyçe që ndikojnë në funksionimin e mirëfilltë të një strukture urbane e cila siguron mirëqenien e banorëve.
Sot kur ndotja dhe pasojat e saj tek njeriu dhe ekosistemet po bëhen gjithnjë e më evidente, një vizion i gjelbër për qytetin është bërë më se i nevojshëm.
Në një situatë të tillë hapësirat e gjelbra janë mjete efikase që mund të përdoren për të luftuar ndryshimet klimatike, për të krijuar qëndrueshmëri të qyteteve tona dhe për të ngritur cilësinë e jetesës së qytetarëve brenda lagjeve urbane.
Në Kosovë, procesi i planifikimit urban i cili do të duhej të ishte mjet për zgjidhjen e problemeve të shumta në një mjedis jetësor, për vite me radhë nuk ka funksionuar siç duhet dhe rrjedhimisht është lejuar që procesi i zgjerimit urban të shndërrohet në njërin prej kërcënuesve më të mëdhenj të mjedisit dhe mirëqenies qytetare.
Sot ballafaqohemi me koncentrim të popullsisë në qytete – me mbipopullim të mjediseve urbane, mjedise këto të konstruktuara në mënyrë të pakontrolluar.
Ndërtimet intensive dhe pa kritere urbanistike kanë bërë që sot të ballafaqohemi me lagje të qyteteve, që në të shumtën e rasteve nuk i përmbushin kushtet esenciale për jetesë.
E tëra kjo ka ardhur si pasojë e ndërtimit për një periudhë të gjatë përmes shkeljeve ligjore, e që si rezultat sot ka krijuar zona urbane që vështirësojnë përditshmërinë e banorëve dhe kontribuojnë në ndotje të vazhdueshme që kërcënon mjedisin dhe jetën e qytetarëve.
Ndërsa qytetet bëhen më të dendura dhe shqetësimi për ndikimin e ndryshimeve klimatike rritet, një fokus më i madh duhet të vendoset tek ndërtimi i hapësirave të gjelbra dhe potenciali i tyre si mjete që ofrojnë qëndrueshmëri brenda vendbanimeve tona.
Studimet po tregojnë se hapësirat e gjelbra mund të jenë përgjigje ndaj ndotjes urbane mjedisore. Ato ndihmojnë në luftimin e ndotjes, inkurajojnë zhvillimin e biodiversitetit brenda qyteteve dhe ndihmojnë në kontrollin e temperaturave dhe lagështisë.
Këto hapësira reduktojnë ndotjen e dëmshme të karbonit i cili nxit ndryshimet klimatike duke i mbrojtur banorët, ekosistemet dhe infrastrukturën nga katastrofat ekologjike siç janë stuhitë, valët e të nxehtit, thatësirat; përmbytjet, dhe gjithashtu evitojnë disa nga sfidat parësore të shëndetit publik që përkeqësohen nga ndotja urbane.
Ndërhyrjet në zgjerimin e hapësirës së gjelbër brenda qyteteve e rrisin potencialin për të kontribuar në përparimin e synimeve dhe objektivave të shumta të Agjendës 2030 sepse përmes krijimit të këtyre zonave të gjelbra mund të arrihet zbutja e ndryshimeve klimatike edhe të krijohen qytete që i përmbushin nevojat e komunitetit./Media Ndërtimi.
Raporti: Organizata Ec Ma Ndryshe.