Connect with us

Aktuale

Trafikimi i artefakteve në tregun e zi mbetet sfidë për autoritetet kosovare

Published

on

Trafikimi i objekteve të luajtshme, është fenomen që vazhdon të ndodhë që nga periudha e pas luftës deri sot, shkruan në raportin “Gjendja e trashëgimisë kulturore në Kosovë” të realizuar nga organizata e përkushtuar për shpëtimin dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore CHWB.

Si pasojë e moskompletimit të bazës ligjore nga Ministria e Kulturës për liçencimin e personave fizik dhe juridik që merren me shitjen e objekteve të trashëgimisë se luajtshme, keqpërdorime/abuzime të tilla janë ende të mundshme të ndodhin, është ky një nga konstatimet e këtij raporti.

Para tetë vjetësh, autoritetet gjermane i kthyen Kosovës shtatë artefakte të gjetura në tregun e zi në Gjermani.

Sipas të intervistuarit z.Isuf Koci përfaqësues i KKTK-së, artefaktet janë hasur edhe në uebfaqe online si faqja e njohur `merrjep`, duke u vënë në shitje nga persona fizik të paautorizuar.

Trashëgimia kulturore e luajtshme është përgjegjësi e Institutit Arkeologjik të Kosovës dhe Qendrave Rajonale për Trashëgimi Kulturore, por deri më sot nuk duket të ketë ndonjë strategji nga asnjëra prej këtyre institucioneve bartëse në parandalimin e një dukurie të tillë në vend.

Gjendja e Trashëgimisë Kulturore në Kosovë | 2021

Edhe pse sipas Ligjit nr.02/L- 88 për Trashëgimi Kulturore, ku institucionet ose personat fizik apo juridik mund të lejohen të bëjnë gërmime arkeologjike vetëm me licencë sipas kritereve të stan[1]dardeve profesionale dhe mbikëqyrjes që përcaktohet në aktin nënligjor të bazuar në këtë ligj, në Kosovë ende nuk është bërë një gjë e tillë. Mungesa e licencimit të personave juridik dhe fizik për të bërë gërmime arkeologjike, paraqet jo vetem shkelje të ligjit në fjalë por edhe pasoja për trashëgiminë kulturore arke[1]ologjike të vendit.

Në anën tjetër, eksponatet arkeologjike të cilat zbulohen gjatë gërmimeve arkeologjike duhet të prezentohen në Muzeun e Kosovës dhe institucione të tjera. Por, për shkak të hapësirës mjaftë të limituar të muzeut, eksponatet zakonisht përfundo[1]jnë në hapesira jo të qasshme për publikun dhe jo adekuate për mbrojtjen e duhur të tyre. Rasti i fundit i punës bashkëpunuese të IAK dhe ChwB, në restaurimin, konservimin dhe rekonstruk[1]timin e mbi 2000 fragmenteve të afreskave të gjetura në lokalte[1]tin arkeologjik të periudhës romake në Dresnik, edhe pas arritjes së finalizimit të punës, në paraqitjen e plotë të afreskave, ajo nuk ka arritur të gjej vend në muze.

Si rezultat, një punë e tillë mbetet në bodrum të Qendrës Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Pr[1]ishtinë. Rregullorja Nr 02/2011 për punë provuese, neni 4, pika 1 përcakton që kandidati i cili kalon me sukses procedurat e rekrutimit, pranohet si nëpunës civil dhe i nënshtrohet punës provuese si në vijim, pika 1.1 nëpunësi civilë të karrierës, i nënshtrohet punës provuese në kohëzgjatje prej 12 muajsh.

Ne kemi vërejtur që KKTK, zyrtarin e personelit i cili ishte në periudhën provuese të punës, pas tre muajve e kishte caktuar ushtrues detyre (UD) në një pozitë më të lartë nga koeficienti 7 në koeficientin 9, edhe pse ishte në periudhë provuese.

Kjo kishte ndodhur për shkak se, ne njësinë ku ishte caktuar UD ishte vetëm zyrtari i caktuar dhe nuk kishte staf tjetër.

Ndikimi Caktimi i nëpunësit civil në pozita më të larta gjatë periudhës provuese duke rritur koeficientet e pagës ndikon në pagesa të cilat janë në kundërshtim me aktet ligjore.

Kryetari i Bordit të KKTK duhet të siguroj që caktimi i nëpunësve civil në pozita më të larta apo koeficient më të lartë bëhet vetëm pasi të ketë kaluar periudha provuese në pajtim me procedurat e avancimit./Media Ndërtimi.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending