Connect with us

Aktuale

Kosova në CEFTA përfaqësohet ende nga UNMIKU

Published

on

Kosova ende përfaqësohet në Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA) përmes UNMIK-ut. CEFTA është një marrëveshje tregtare midis shtatë vendeve të Evropës Juglindore: Shqipërisë, Serbisë, Bosnje dhe Hercegovinës, Kosovës, Maqedonisë së Veriut, Malit të Zi (Ballkani Perëndimor Gjashtë) dhe Moldavisë, dhe shërben si një mekanizëm shtytës për bashkëpunimin ekonomik rajonal.

Kosova, nën përfaqësimin e UNMIK-ut, iu bashkua CEFTA-s në vitin 2007. Pas shpalljes së pavarësisë, Kosova intensifikoi rezistencën ndaj përfaqësimit të UNMIK-ut duke mos marrë pjesë në takimet ku kërkohej pjesëmarrja e UNMIK-ut.

Në anën tjetër, Serbia dhe Bosnja dhe Hercegovina shtuan përpjekjet e tyre për të penguar pjesëmarrjen e Kosovës dhe bllokuan hyrjen dhe tranzitin e produkteve të Kosovës. Në kuadër të procesit të dialogut në mes të Kosovës dhe Serbisë, të udhëhequr nga BE-ja, u jetësua Marrëveshja për Përfaqësimin dhe Bashkëpunimin Rajonal (Marrëveshja e vitit 2012).

Kjo marrëveshje lehtëson pjesëmarrjen e Kosovës në organizata rajonale, duke i mundësuar asaj që të përfaqësohet me denominimin ‘Kosova*’. Pas vitit 2012, Kosova arriti të zëvendësojë UNMIK-un me denominimin e ri në disa iniciativa: Zona e Përbashkët Evropiane e Aviacionit (ECAA) dhe Komuniteti i Energjisë, por jo në CEFTA. UNMIK-u, në fakt, pushoi së marruri pjesë në takimet e nivelit teknik të CEFTA-s, por vazhdon të marrë pjesë në takimet vendimmarrëse (takimet e Komitetit të Përbashkët). Kosova është përpjekur pa sukses, për të hapur çështjen e përfaqësimit në formate të ndryshme të bashkëpunimit rajonal, megjithatë ndryshimi i përfaqësimit nuk ka ndodhur dhe ai mbetet sfidues ende.

Tre shtete anëtare të CEFTA-s (Serbia, Bosnja dhe Hercegovina dhe Moldavia) refuzojnë përfaqësimin e plotë të Kosovës në CEFTA, qeveria e Kosovës nuk arriti të angazhohej në mënyrë proaktive në proces, dhe BE-ja kurrë nuk e ka trajtuar këtë çështje me prioritet, edhe pse është thellësisht e përfshirë në procesin e dialogut në mes të Kosovës dhe të Serbisë dhe bashkëpunimin rajonal në Ballkanin Perëndimor.

Marrëveshja e Stabilizim Asociimit (MSA), e cila është marrëveshja e parë kontraktuale e Kosovës me Bashkimin Evropian, e detyron vendin të vazhdojë të zbatojë Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore. Iniciativat e tjera nën Procesin e Berlinit, Tregu i Përbashkët Rajonal (CRM) dhe Zona Ekonomike Rajonale (REA), rrjedhin nga detyrimet që burojnë prej CEFTA-s. Por trajtimi i pabarabartë i Kosovës ka vënë në pikëpyetje çdo iniciativë të re të ndërtuar mbi kornizën aktuale të CEFTA-s.

Ajo madje ka çuar në një propozim të ri nga Kryeministri i Kosovës, avancimin në SEFTA (ose Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Evropës Juglindore). Kosova duhet të jetë në gjendje të përfaqësojë veten në të gjitha forume rajonale, Përfaqësimi i Kontestuar i Kosovës në CEFTA 5 përfshirë CEFTA-n, si një nga më të rëndësishmet.

Qeveria duhet të punoj në fronte të ndryshme për të mobilizuar mbështetjen për ndryshimin e preambulës, Nenit 1 dhe 4 të Marrëveshjes së CEFTA-s. Kjo përfshinë avokim në nivel ndërkombëtar, Evropian dhe rajonal, para se të ndërmerren hapa konkret siç është inicimi i ndryshimit të Marrëveshjes; e cila ka të ngjarë të dështojë si proces më vete.

Kosova duhet të angazhohet vazhdimisht dhe në mënyrë proaktive në dialogun me Serbinë, për të kërkuar zbatimin e marrëveshjeve të arritura dhe për të përparuar drejt një marrëveshje përfundimtare për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

Roli i BE-së është shumë i rëndësishëm në këtë proces. Angazhimi i BE-së është kanali më premtues që Kosova mund të përdorë për të hequr me sukses përfaqësimin e UNMIK-ut nga CEFTA.

Qeveria e Kosovës duhet të zhvillojë një qasje proaktive dhe të ndërmarr një sërë veprimesh për të fituar mbështetje për inicimin e largimit të UNMIK-ut nga CEFTA. Ky është një proces i gjatë dhe kompleks, i cili kërkon mobilizimin e vullnetit politik dhe burimeve, por edhe koordinim, bashkëpunim dhe konsistencë.

(Ky raport është realizuar nga Grupi për Ballkan që është organizatë jo-qeveritare, e pavarur, jopartiake, e përkushtuar për të kontribuar në shtet-ndërtimin dhe harmoninë shoqërore në Kosovë dhe për të lehtësuar pajtimin shtetëror në Kosovë dhe paqen në Ballkanin Perëndimor.)./Media Ndërtimi.

Aktuale

Rritja e qirave dhe kriza e strehimit kthehen në një fushë beteje kyçe të politikës evropiane

Published

on

Rritja e qirave dhe çmimet e larta të pronave rrezikojnë të kthehen në një fushë beteje kyçe të politikës evropiane pasi partitë e ekstremit të djathtë dhe populiste fillojnë të shfrytëzojnë zemërimin në rritje të publikut mbi krizën e banesave në kontinent, thonë ekspertët.

Javë përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian, në të cilat partitë e ekstremit të djathtë parashikohet të përfundojnë të parat në nëntë shtete anëtare të BE-së dhe të dytat ose të tretat në nëntë të tjera, strehimi ka potencialin të bëhet një nxitës i fuqishëm i mbështetjes së ekstremit të djathtë sa emigracioni.

“Partitë e ekstremit të djathtë përparojnë kur mund të shfrytëzojnë boshllëqet sociale që dalin nga investimi i pamjaftueshëm dhe planifikimi joadekuat i qeverisë … dhe kur mund të fajësojnë të huajt”, tha raportuesi special i OKB-së për të drejtën për strehim.

“Kjo është situata në të cilën ndodhen tani shumë vende të BE-së”, tha Balakrishnan Rajagopal për Guardian.

“Kriza e strehimit nuk po prek më vetëm personat me të ardhura të ulëta, emigrantët, familjet me një prind, por shtresat e mesme. Kjo është çështja sociale e shekullit të 21-të.”

Çmimet e banesave të përballueshme kanë ndezur protesta në Lisbonë, Amsterdam, Pragë, Milano dhe – jashtë BE-së – po Londër, me të rinjtë të cilët janë kundër qirave që marrin  gjysmën e të ardhurave të tyre dhe hipotekat 10 herë më shumë se paga mesatare./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Rreth 300 biznese dhe dhjetëra agjentë doganor nënshkruajnë peticionin për vazhdim të licencës së Terminalit Doganor në Ferizaj

Published

on

Terminalit Doganor në Ferizaj i skadon licenca në qershor. Zyrtarët e saj thonë se nëse mbyllet Terminali, do të përfitojnë kompanitë transportuese nga shtetet tjera.

Rreth 300 biznese dhe dhjetëra agjentë doganor kanë nënshkruar peticion për institucionet duke kërkuar që t’i vazhdohet licenca terminalit pasi nuk kanë asnjë ankesë dhe kushtet në terminalet publike nuk i plotësojnë kërkesat e tyre.

Përfaqësuesit e bizneseve kërkojnë nga qeveria që të reflektoj mbi faktet e paraqitura dhe të rishqyrtoj politikat për terminalet, raporton RTK.

Minisitri Ministri i Infrastrukturës, Liburn Aliu, pak ditë më parë ka thënë për media se kjo çështje është brenda Komisionit përkatës

“Ne kemi marrë letër edhe nga Komuna e Ferizajt dhe pak a shumë jemi të njoftuar me situatën, është bërë edhe aplikimi nga ana e kompanisë, e cila sipas ligjit gjashtë ditë para duhet të bëjë aplikimin për vazhdimin e kësaj licence. Çështja e kësaj licence natyrisht do të mbetet brenda komisionit përkatës i cili merret dhe trajtohet proceduralisht sikurse edhe rastet tjera”, tha ai.

Ministri Aliu ka theksuar se pretendimet e paraqitura do të trajtohen mjaft seriozisht edhe në ministrinë që e drejton ai, por edhe në Ministrinë e Financave./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Eurostat: Shqiptarët më punëtorët në Evropë, por me paga me të ulëta

Published

on

Shqiptarët punojnë me orë më të gjata pune krahasuar me vendet e Bashkimit Evropian, megjithëse paguhen më pak.

Sipas të dhënave nga Eurostat, një javë e zakonshme pune për personat e moshës 20-64 vjeç në BE është mesatarisht 37.5 orë, ndërsa për shqiptarët rreth 43.7 orë në javë.

Konkretisht, shqiptarët punojnë një ditë më shumë se vendet e BE-së ose 6 orë më tepër në javë.

Pavarësisht këtij fakti, orët e zgjatura të punës në Shqipëri nuk përkthehen me paga më të larta, pasi aktualisht vendi ynë ka nivelin më të ulët të pagës mesatare në rajon dhe Europë, gati dyfish më pak se Serbia e Mali i Zi dhe ndjeshëm më pak se Bashkimi Europian.

Kjo tregon një mospërputhje të qartë midis orëve, pagës apo edhe produktivitetit të punëtorëve.

Direkt pas vendit tonë renditet Serbia, ndërsa sa i takon vendeve të BE-së, Greqia ka përqindjen më të lartë të punëtorëve me orar të zgjatur, rreth 11.6%, e ndjekur nga Qiproja 10.4% dhe Franca 10.1%.

Orët e zgjatura të punës në Greqi lidhen edhe me normën më të lartë të papunësisë, e si rrjedhojë orët shtesë të punonjësve aktivë i referohen zëvendësimit të mungesës së fuqisë punëtore në vend.

Holanda ka javën më të shkurtër të punës me rreth 33.2 orë, e ndjekur nga Gjermania me 35.3 dhe Danimarka me 35.4 orë.

Duke qenë se Shqipëria ka rekordin më të lartë të të vetëpunësuarve në rajon me një normë prej 36%, orët e gjata të punës lidhen kryesisht me nivelin e lartë të vetëpunësimit dhe punën e fundjavës.

E njëjta gjë vlen edhe për shumicën e shteteve të Bashkimit Evropian, ku 29.3% e të vetëpunësuarve punonin me orë të gjata krahasuar me të punësuarit, të cilët përbënin 3.6% e totalit.

Në Shqipëri administrata publike është ajo që punon më pak, me rreth 38.8 orë në javë, ndërsa punëtorët e sektorëve të prodhimit dhe ndërtimit punojnë më tepër.

Ndërsa në BE, orët e gjata të punës ishin më të zakonshme në mesin e punonjësve të kualifikuar të bujqësisë, pylltarisë dhe peshkimit me 27.5% dhe menaxherëve me 21.9%./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending