Punimet për ndërtimin e hidrocentraleve dhe futja e ujit në gypa në disa nga fshatrat e Deçanit dhe Shtërpcës kanë shkaktuar pasoja të shumta.
Ato janë ndërtuar në parqet kombëtare, të cilat janë zona të mbrojtura me ligj. Shumë hektarë të shtretërve të lumenjve janë degraduar dhe është pakësuar niveli i ujit në lumë.
Ndërtimi i hidrocentraleve është përcjellë me shkelje të shumta ligjore. Disa prej tyre janë duke operuar kundërligjshëm
Ndërtimi i hidrocentraleve në disa komuna të Kosovës ka shkaktuar dëme të shumta mjedisore, si dhe ka shqetësuar banorët në zonat ku janë ndërtuar ato.
Nga 20 Hidrocentrale në operim, vetëm katër prej tyre posedojnë leje mjedisore, ndërsa 16 të tjera operojnë në mënyrë ilegale, pa leje mjedisore, në kundërshtim me ligjin për Mbrojtjen e Mjedisit. Raporti i grupit punues për hidrocentrale dhe ndikimin e tyre në ujëra dhe mjedis.
Ata fillimisht nuk kanë qenë të informuar se cilat janë pasojat e punimeve që janë bërë afër lumenjve dhe futjes së lumenjve në gypa.
Preportr ka vizituar disa fshatra në Komunën e Deçanit dhe të Shtërpcës për të parë nga afër punimet që janë bërë buzë lumenjve dhe në ambientin përreth. Gjurmët e punimeve në shumë prej vendeve janë ende të freskëta.
Në shumë vende shihen hapësira të shumta të degraduara, rrëshqitje të dheut si dhe vende ku janë prerë pyjet për t’u ndërtuar kanali për futjen e gypave.
Bajram Tahiraj banor i fshatit Beleg të Komunës së Deçanit, thotë se për shkak të ndërtimit të hidrocentraleve në grykën e Deçanit janë degraduar me qindra hektarë mal përgjatë rrjedhës së lumit, pasi që gjatë ndërtimit të hidrocentraleve janë prerë lisat përreth.
Tahiraj që thotë se e frekuenton shpesh atë pjesë, tregon se kanë probleme me ujë të pijshëm për shkak të futjes së ujit në gypa. Ai thotë se rrjedha e Lumbardhit ka qenë gjithmonë me prurje të madhe të ujit, sidomos gjatë stinës së pranverës, ndërsa tash pasi që hidrocentralet e marrin ujin nga lumi, prurja e tij është shumë e vogël, e ndonjëherë edhe nuk ka fare.
“Dallimi i prurjes së ujit vërehet tek vendi ku janë gypat që e marrin ujin, në ato vende ka prurje më të madhe, ndërsa përgjatë rrjedhës së lumit prurja është më e vogël. Pra humb uji”, thotë Tahiraj.
Tutje ai shton se në bjeshkët e Deçanit, veçanërisht përgjatë rrjedhës së Lumbardhit ka pasur turizëm ndër vite, e që me ndërtimin e hidrocentraleve është shuar edhe turizmi, pasi që në ato vende është gërmuar dhe tashmë nuk është vend i përshtatshëm për një aktivitet të tillë rekreativ. “Përpara ka pasur shumë peshq gjatë rrjedhës së lumit, kurse tash nuk ka si pasojë e këtyre hidrocentraleve”, u shpreh Tahiraj. Në kuadër të këtij hulumtimi, Preportr përmes platformës ECR ka publikuar një pyetësor për të marrë përgjigje nga qytetarët lidhur me ndikimin që e kanë pasur hidrocentralet