Kërkesat e organizatës joqeveritare Qytetarët Aktivë, drejtuar kandidatëve për Kryetarë të Prishtinës, për mbrojtjen e Peizazhit Gërmia.
Gërmia është e pasur me lloje bimore e shtazore, bashkësi bimore e shumë vlera tjera, mirëpo në dhjetëvjeçarët e fundit e sidomos pas vitit 1999 nga veprimi i faktorit njeri disa lloje bimore e shtazore janë zhdukur përgjithmonë, disa janë para zhdukjes, ndërsa sipërfaqe të dukshme pyjore janë degraduar, ndërsa disa të tjera janë në rrezik permanent të degradimit, nga e cila ka ardhur deri te një ndryshim i dukshëm i ekosistemeve të Gërmisë.
Kjo ka ndodhur si pasojë e veprimit të drejtpërdrejtë dhe tërthortë të faktorit njeri, si rezultat i një varg aktiviteteve të zhvilluara në rajonin e Gërmisë siç janë:
zgjerimi i qytetit të Prishtinës dhe i fshatrave përreth, zgjerimi i rrjetit të komunikacionit rrugor, prerja e pakontrolluar e pyjeve, gjuetia ilegale (gjuetia e egër e shtazëve), sëmundjet e drunjëve nga dëmtuesit e ndryshëm, ndotja e madhe e ajrit dhe zhurma nga hyrja me automjete në të gjitha kahjet e Gërmisë,etj.
Por faktorë kryesor drejt degradimit të Gërmisë është neglizhenca, mosdija dhe veprimi adekuat i institucioneve përkatëse për të vepruar ndër vite në mbrojtje të natyrës në Gërmi.
Prandaj ne si Qytetarë Aktivë, do ti parashtrojmë disa kërkesa dhe rekomandime urgjente:
Kërkesë:
Vizioni dhe objektivat për Parkun e Gërmisë gjithmonë duhet të kenë si prioritet të parë mbrojtjen e florës dhe faunës, para çdo zhvillimi apo investimi të nevojave të faktorit njeri.
- a) hulumtim shkencor për gjendjen aktuale të Parkut Gërmia
- b) të ngritet buxheti për Parkun e Gërmnisë, si buxhet i veçantë
- c) të ngriten kapacitetetet profesionale të stafit në Drejtorinë e Parqeve
ç) të ngritet numri i inspektorëve për mbrojtjen e Parkut të Gërmisë
- d) ashtu si edhe kërkon ligji, të hartohet plani hapësinor dhe menaxhues i Parkut, me gjithëpërfshirje
- dh) çdo investim, qoftë edhe nje shteg për ecje, pa planifikim hapësinor dhe menaxhues është jashtëligjor dhe konsiderohet që do të ketë pasoja në degradimin e Gërmisë
- e) të respektohen ligjet për mbrojtjen e natyrës si dhe të zbatohet Rregullorja e brendëshme për Gërminë
Rekomandimet urgjente për të vepruar:
- Ndalimi urgjent i qarkullimit me vetura sidomos në anën e hyrjes nga Butovci dhe Parku i Arinjëve.
- Plani i një autobusi apo treni elektronik nga hyrja kryesore, që të ndalohet qarkullimi i të gjitha veturave brenda Parkut.
- Urgjent të krijohet grupi për planin e rigjenerimin të florës dhe faunës në Parkun Gërmia.
- Të ngritet numri dhe trajnohet stafi në Hortikulturë për ruajtjen dhe mirëmbajtjen e Parkut dhe sigurojnë kushtet për mbrojtjen dhe ruajtjen e zonave të mbrojtura duke ofruar investime për paisjet e duhura adekuate.
- Të vendosen shenjat orientuese dhe vetëdijsuese nëpër pika të rëndësishme dhe orientuse.
- Të zëvendesohen shportat e dëmtuara dhe të vandalizuara në shtegun e ecjes.
- IKMN nuk e rekomandon shtrimin dhe mirëmbajtjen e shtigjeve me rërë apo gurë, të kërkohen praktikat më të mira për mirëmbajtje të tyre.
- Mbeturinat të riciklohen mundësisht.
- Ngritja e objekteve për ushqimin e shtazëve të egra.
- Të largohen të gjithë shitësit e lodrave,pijeve e gjërave tjera në hapsirën e lodrave dhe në të gjithë Parkun.
- Të ketë patrolla të policisë më shumë nëpër shtigjet e Gërmisë.
- Të ndalohen motorbike nëpër shtigje (të vendosen shenja në secilin shteg dhe hyrje kryesore).
- Të ngritet siguria në Parkun e Gërmisë.
- Policia është e pajisur me flet paraqitje për dëmtime të natyrës dhe ato mund ti lëshoj pa praninë e Inspektorëve Komunal. Të kërkohet që kjo të aplikohet edhe në praktikë.
- Largimi dhe ndalesa e deponive inerte në Parkun Gërmia dhe gjobat adekuate sipas ligjit.
- Përforcimet e rrjetit telefonik në të gjithë Parkun.
- Vendosja e kamerave për siguri në të gjithë Parkun.
- Të bëhet zgjidhje për shtegun e biçkletave që këmbësorët, të mos jenë në rrezik kur kalojnë biçikletat nëpër të njejtin shteg.
- Cdo leje për ndërhyrje të kërkohet vetëm në Drejtorinë e Parqeve.
- Të krijohet komunikim më i mirë mes departamenteve/Drejtorive brenda Komunës. Për shembull, në qoftëse departamenti X vëren se një degradim po i bëhet e.g. Parkut të Germisë dhe departamenti i Parqeve nuk ka kompetenca që e.g. të shqiptohet gjobë, apo të mirret ndonjë masë tjetër, të paktën të alarmohet departamenti përgjegjës. Kjo shmangë rastet kur departamenti thotë që, ne nuk kemi mundur të bëjmë asgjë sepse kompetencat i takojnë,departemtntit Y.
- Shpronësimi i pronave private në Gërmi.
- Të gjitha ndërtimet apo investimet në Gërmi deri më tani të kontrollohen a ka pasë shkelje ligjore, udhëzimeve si dhe ndaj të gjitha ndërtimeve me beton dhe gurë, të mirren masat adekuate.
Komunikimi i Drejtorive përkatëse në Komunën e Prishtinës
Kërkojmë:
- Të gjithë zyrtarët, të kthejnë përgjigje në email ndaj shqetësimeve apo pyetjeve që adresojnë qytetarët.
- Përgjigjet të jenë të bazuara me fakte, ligje, udhëzime dhe regulloreve.
- Të kemi qasje në dokumentet zyrtare publike ashtu si është përcaktuar me ligjë, pa vonesë.
- Mos të përdoret justifikimi “po kështu e kemi trashëguar problemin” por të rekomandohen zgjidhje për problemin, duke vepruar konkretisht.
- Kërkojmë që zyrtarët të komunikojnë më mirë dhe më shpejt mes drejtorive brenda Komunës, si dhe komunikimin me institucione qëndrore për zgjidhjen e problemeve dhe shqetësimeve të qytetarëve, e jo të mbetet barrë kjo përgjegjësi për qytetarin.
Qytetarët Aktivë, gjithmonë mirëpresin zhvillimin e qëndrushëm ekonomik, duke u zbatuar ligjet, udhëzimet,rregulloret për mbrojtjen e Natyrës, si dhe synim primar të kenë ruajtjen e biodiversitetit.
Qytetarët Aktivë, janë të hapur për çdo takim nga kandidatët dhe ekipin e tyre për Kryetar të Prishtinës, për të diskutuar hapat konkrete në mbrojtje të Parkut Gërmia dhe mjedisit për Komunën e Prishtinës./ Media Ndërtimi.