Connect with us

Aktuale

G7 ka të drejtë të shqetësohet për kushtet e kreditit kinez

Published

on

Duke njoftuar një strukturë të propozuar huazimi për të rivalizuar Nismën e Rripave dhe Rrugëve të Kinës, udhëheqësit e G7 që u takuan në Cornwall fundjavën e kaluar dërguan një mesazh të qartë: ata janë të shqetësuar për rritjen e ndikimit gjeoekonomik të Kinës si kreditori më i madh zyrtar në botë. Ka arsye për shqetësim.

Bota e huazimit të borxhit sovran është Perëndimi i egër. Ekziston pak zbatueshmëri e kontratave të borxhit sovran (nuk është e lehtë të kapësh pasuritë e një vendi), kushtet e kontratave ndryshojnë shumë midis kreditorëve dhe nuk ka asnjë procedurë falimentimi për vendet. Shqetësimi për Kinën si një huadhënës nuk është se po thyen standardet ndërkombëtare, sepse nuk ka shumë prej tyre. Shqetësimi është se huatë kineze do t’i lënë huamarrësit më keq dhe subjekt i presionit politik nga Kina.

Një studim nga kryekonomisti i Bankës Botërore Carmen Reinhart dhe të tjerët zbuluan se që nga viti 2019, 50 vendet me borxh ndaj Kinës i detyroheshin Pekinit afër 40 për qind të totalit të borxhit të tyre të jashtëm të raportuar. Kina do të argumentonte se po plotëson një boshllëk në treg, duke marrë hua të rrezikshme, në mënyrë që vendet e varfëra të mund të financojnë zhvillimin e tyre, siç bëri. Do të nënvizonte gjithashtu se ai vullnetarisht regjistroi në Nismën e Pezullimit të Shërbimit të Borxhit G20 (DSSI) dhe Kuadrin e Përbashkët për borxhin në 2020.

DSSI lejon 73 vendet më të varfra të botës të pezullojnë ripagimet e borxhit deri në fund të këtij viti. Kuadri i Përbashkët zbatohet për të njëjtat vende dhe lejon një debitor të kërkojë një ristrukturim të borxhit nëse është në një program huazimi të FMN dhe nxjerr të njëjtat kushte ristrukturimi nga të gjithë kreditorët. Kjo është krijuar për të shmangur një problem të veprimit kolektiv, ku disa kreditorë mbajnë gjatë sepse janë të shqetësuar se debitori do të përdorë kursimet në huatë e tyre për të shlyer kreditorët e tjerë.

Kritikët argumentojnë se pjesëmarrja e Kinës është realpolitik. Kur Kina ishte një huadhënës i sapolindur në vitet 2000, ajo mund të ngarkohej falas në një ristrukturim të borxhit dhe shpresonte të shmangte marrjen e një rekord të madh vetë. Tani që është huamarrësi më i madh zyrtar, Kina dëshiron krahasueshmërinë e trajtimit në mënyrë që të ndajë humbjet sa më shumë që të jetë e mundur.

Karakteristikat e kredive dypalëshe të Kinës sugjerojnë gjithashtu se nuk po ndryshon duke marrë pjesë në DSSI dhe kornizën e përbashkët. Dy banka zhvillimi në pronësi të shtetit mbikëqyrin shumicën e huazimit BRI. Ato janë njësi publike, që veprojnë më shumë si organizata shumëpalëshe, të cilat në fund të fundit i përgjigjen Këshillit të Shtetit në Pekin dhe nuk mund të pranojnë humbje për një periudhë kohe. Bazuar në një studim të 100 kredive dypalëshe nga subjektet kineze, të gjitha kontratat që nga viti 2015 kanë përfshirë një klauzolë konfidencialiteti që u bën të pamundur kreditorëve të tjerë, investitorëve, bankave ose tatimpaguesve të përcaktojnë pozicionin financiar të vendit.

Pothuajse një e treta e kontratave bilaterale të huadhënësve në pronësi të shtetit kinez gjithashtu kërkojnë nga debitori që të mbajë një llogari ruajtjeje që të përdoret si siguri për ripagimin e borxhit. Llogaritë financohen nga të ardhurat e qeverisë ose nga paratë e gjeneruara nga projekti i financuar nga kredia. Kjo do të thotë që një fluks i konsiderueshëm i të ardhurave mund të kontrollohet nga një huadhënës i huaj.

Mbi 90 përqind e kontratave bilaterale kineze përfshijnë klauzola që lejojnë njësinë shtetërore të ndërpresë kontratën dhe të kërkojë ripagimin nëse vendi debitor zbaton një ndryshim të rëndësishëm ligjor ose politik. Të gjitha kontratat me bankat e politikës kineze përfshijnë klauzola të paracaktuara, duke lejuar kreditorin të kërkojë shlyerje të menjëhershme nëse huamarrësi nuk paguan hua të tjerë. Këto klauzola lejojnë që kreditori të ndikojë në politikën e jashtme ose të brendshme të huamarrësit, duke i lidhur duart në rast të shqetësimit të borxhit.

Deri më tani, kemi pak të dhëna për të na udhëzuar se si të mendojmë për Kinën si një kreditor kur një huamarrës shkon në ankth. Vetëm komiteti i kreditorëve të Çadit ka pasur një numër takimesh nën Kornizën e Përbashkët për të fituar siguri nga kreditorët zyrtarë se ata do të ristrukturojnë borxhin. Meqenëse bankat e politikës kineze i përgjigjen Këshillit të Shtetit, ata janë tepër të kujdesshëm për të vendosur pikat e tyre përpara se të japin garanci të tilla. Mund të mos ketë qëllime të këqija në ritmin e ngadaltë të negociatave, por sa më shumë që një debitor pret ndihmën, aq më shumë ndihmë do të duhet.

Në përgjithësi, nuk ka pasur më shumë shqetësime borxhi gjatë 20 viteve të fundit, ndërsa huadhënia e Kinës u rrit. Por kjo gjithashtu përkoi me një periudhë të politikës monetare jashtëzakonisht të lehtë dhe likuiditetit të bollshëm. As ka shumë prova që Kina ka ushtruar presion politik në lidhje me huatë. Por në një botë të re ku Kina shihet si një konkurrencë strategjike dhe për sa kohë që praktikat e saj të huazimit janë të errëta dhe huamarrësit mund t’i nënshtrohen ndikimit politik të Pekinit, udhëheqësit e G7 kanë arsye të shqetësohen./Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times

Aktuale

Pse kaq shumë arkitektë mendojnë se janë më të privilegjuar se sa janë në të vërtetë?

Published

on

Arkitektët më në fund duhet të pranojnë se profesioni nuk është më një rrugë e garantuar drejt prosperitetit dhe bashkimit.

Të gjithë i kemi takuar: të diplomuar në arkitekturë deri në syrin e tyre në borxhe, duke paguar dy të tretat e të ardhurave të tyre në qira dhe duke fituar efektivisht më pak se paga minimale, por që ende identifikohen si “klasa e mesme”.

Pse, pavarësisht se janë të ngarkuar me paga të ulëta dhe orë të vështira, kaq shumë arkitektë mendojnë se janë më të privilegjuar se sa janë në të vërtetë?

Megjithëse foshnjat nepo të arsimuara privatisht me pasuri dhe lidhje familjare dominojnë shumë punë të larta në këtë sektor, shumica dërrmuese e njerëzve që punojnë në arkitekturë nuk janë të pasur. Shumica janë maturantë të zakonshëm të shkollës shtetërore; shumë nuk kanë kursime dhe ngarkesë të lartë pune dhe do ta gjenin shpejt veten të varfër nëse nuk do të ishin më në gjendje të shesin punën e tyre për të përballuar jetesën.

Pavarësisht nëse identifikohen me etiketën apo jo, shumica e arkitektëve janë punëtorë

Në fund të fundit, pavarësisht nëse ata identifikohen me etiketën apo jo, shumica e arkitektëve janë punëtorë.

Pavarësisht kësaj, sindikalizmi në profesion është i ulët. Në Britani, një sindikatë e dedikuar, Seksioni i Punëtorëve të Arkitekturës (SAW), u lançua në vitin 2019, së fundmi duke bashkuar forcat me Unite, ndërsa në SHBA arkitektët mund të regjistrohen me një nga sindikatat e shumta. Megjithatë, megjithëse anëtarësimi u jep punonjësve akses në mbështetje kur përballen me punëdhënës të dyshimtë, shumica dërrmuese e arkitektëve në të dy anët e Atlantikut nuk janë në sindikata.

Megjithëse anëtarësimi në RIBA kushton dy herë më shumë se SAW dhe nuk vjen me ndihmë ligjore falas, mijëra arkitektë të tjerë vendosin t’i bashkohen institutit mbretëror më të shtrenjtë se sindikata e tyre.

Shumë arkitektë ende vuajnë nga orët e gjata qesharake, jashtë orarit të papaguar dhe çështje të tjera në vendin e punës, të gjitha të lidhura drejtpërdrejt me mungesën kronike të marrëveshjeve të njohjes në këtë sektor. Nuk është turp të pranosh se diploma e arkitekturës thjesht nuk është rruga e garantuar drejt prosperitetit të klasës së mesme siç ishte dikur, por si punëtorë që veprojnë së bashku me kolegët, arkitektët kanë ende fuqinë për të përmirësuar profesionin për të mirën e të gjithëve.

Formula është e thjeshtë: bashkohuni me një sindikatë, merrni një marrëveshje njohjeje. Formulari ndjek pagën e drejtë!

Opinion i shkruar nga Phineas Harper, është ish-shefi ekzekutiv i Open City. Ata ishin më parë kryekuratorë të Trienales së Arkitekturës në Oslo 2019, zëvendësdrejtor i Fondacionit të Arkitekturës dhe zëvendësredaktor i Revistës Arkitekturore. Në vitin 2017 ata bashkëthemeluan New Architecture Writers, një program për kritikët aspirantë të dizajnit nga prejardhje të nënpërfaqësuara./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Si arritën të lirohen nga akuza për korrupsion Betim Reçica dhe tre zyrtarët tjerë lidhur me tenderin për Autostradën e Gjilanit?

Published

on

Prishtinë-Gjykata Themelore e Prishtinës ka shpallur aktgjykim lirues ndaj ish-sekretarit të Ministrisë së Infrastrukturës (MI), Betim Reçica, dhe tre zyrtarëve tjerë Isa Berisha, Leonora Limani dhe Mirdit Emini, të cilët akuzoheshin për keqpërdorime në tenderin për Autostradën e Gjilanit.

Shpallja e aktgjykimit për këtë rast u bë të martën nga gjykatësi, Musa Konxheli, raporton “Betimi për Drejtësi”.

Sipas gjykatësit Konxheli, të akuzuarit e lartcekur lirohet nga akuza pasi nuk është vërtetuar se të njëjtit kanë kryer veprën penale për të cilën ngarkoheshin nga Prokuroria.

Në arsyetimin e këtij aktgjykimi thuhet se, fillimisht Prokuroria e ka bazuar aktakuzën në ekspertizën e ekspertit Fehmi Zena, por, më vonë palët kanë propozuar dhe dorëzuar gjykatës edhe një ekspertize të dytë.

“Gjykata më pas ‘ex officio’ ka caktuar një superekspertizë të përbërë prej tre eksperteve të pavarur, e cili është administruar. Superekspertiza ka nxjerre se operatori ekonomik “Gjoka Construstion” ka plotësuar kushtet, pavarësisht që komisioni rivlerësues e ka shpalle të jopërgjegjshëm”, thuhet në aktgjykim.

Ndërkaq, lidhur me pretendimet e prokurorisë për blerjen e një veture të tipit “Audi” nga i akuzuari Reçica, gjykata ka ardhur në përfundimin se vetura në fjalë është e regjistruar në emër të vëllait të Reçicës dhe se nuk janë përmbushur elementet e veprës penale të  shpëlarjes së parave.

Sipas këtij akgjykimi, shpenzimet e procedurës penale për këtë rast bien në barrë të mjeteve buxhetore të gjykatës.

Ndërsa, pala e dëmtuar në këtë rast, për realizimin e kërkesës pasurore-juridike udhëzohen në kontest juridiko-civil.

Kundër këtij aktgjykimit, palët kanë të drejtë ankese në afat prej 30 ditësh në Gjykatën e Apelit.

Sipas aktakuzës së ngritur nga Prokuroria Speciale më 15 shkurt 2021, Betim Reçica po akuzohet se si ushtrues i detyrës së drejtorit të Prokurimit Publik në Ministrinë e Infrastrukturës gjatë vitit 2017, me qëllim të përfitimit financiar për kompaninë “Gjoka Konstruktion”, ushtroi ndikim të drejtpërdrejtë te Isa Berisha, kryetar i Komisionit Rivlerësues dhe Leonora Limani e Mirdit Emini, anëtarë të këtij komisioni, që ishin vartës të tij, duke i vënë në presion kohor që rivlerësimin e tenderit për ndërtimin e Autoudhës së Gjilanit ta kryejnë për 10 ditë.

Gjithnjë sipas PSRK-së, Betim Reçica akuzohet edhe se në cilësinë ushtruesit të detyrës se drejtorit të Prokurimit Publik në MI, me qëllim të përfitimit financiar për kompaninë “Gjoka Konstruktion”, ka ndryshuar raportin e Komisionit rivlerësues dhe e ka shpallur këtë OE të përgjegjshëm përkundër faktit se e ka ditur se nuk i ka plotësuar kushtet ligjore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Kosova shqyrton me Poloninë mundësinë e hapjes së rrugës për importin e drithërave

Published

on

Ministri i Bujqësisë, Faton Peci, ka takuar Sekretarin e Shtetit të Polonisë për Bujqësi, Michal Kolodziejczakun.

Peci tha se me Kolodziejczakun shqyrtuan perspektivat e bashkëpunimit në disa fusha kyçe të cilat sipas tij, janë në interes të të dyja vendeve.

“Shqyrtuam si mundësi për të hapur rrugën për importin e drithërave, për të ndërtuar lidhje të forta në nivel akademik, për të ndarë njohuritë dhe përvojën në përmirësimin e cilësisë së farërave, dhe për të gjetur rrugë efikase për të rritur eksportin e produkteve të Kosovës në tregun polak dhe në zonat përreth tij”, shkroi Peci.

Më tej, ai tha se ky është një hap pozitiv për zhvillimin e bujqësisë së Kosovës./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending