Connect with us

Aktuale

Fermerëve u premtohet vetëm kompensim i pjesshëm i dëmeve nga breshri

Published

on

Fermeri Shkëlzen Krasniqi nga fshati Vranoc i Pejës, javën e ardhshme kishte planifikuar të niste vjeljen e specave dhe t’i nxirrte ata në treg për shitje. Por në 20 ari tokë të mbjellë me speca, breshri që ka rënë të mërkurën në mëngjes nuk ia ka lënë as edhe një spec të vetëm pa ia dëmtuar.

Dëme atij dhe bashkëfshatarëve të tij, përveç në sipërfaqet e mbjella me speca, breshri u ka shkaktuar dëme edhe në misër e fasule. “Specat kanë qenë të gatshëm me i vjelë, por breshri na i ka shkatërruar të gjitha. Edhe krejt misrin e fasulet na i ka prishë jo vetëm mua, por edhe të tjerëve në fshat dhe disa fshatra të tjera afër.

Dëmi është i madh shumë”, flet Krasniqi, derisa shikon të mbjellat e shkatërruara. E këto dëme nga breshri në arën e Krasniqit, si dhe në tokat e disa fermerëve të tjerë në Komunën e Junikut, Deçanit, Pejës e Istogut i ka parë nga afër ministri i Bujqësisë, Besian Mustafa, sipas të cilit dëmet janë të konsiderueshme në shumë kultura bujqësore. “Tash ne në bashkëpunim me komunat, siç kemi bërë edhe në të kaluarën, do të marrim parasysh kryesisht vlerësimet e komunave, komisioneve të niveleve komunale, të cilat bëjnë evidentimin dhe vlerësimin e këtyre dëmeve dhe në bazë të atyre raporteve dhe listave që përpilohen nga vetë komunat për fermerët e dëmtuar, do të shohim edhe brenda mundësive buxhetore të Ministrisë që të bëjmë edhe kompensimin”, u ka premtuar Mustafa ndihmë fermerëve që kanë humbur të mbjellat nga breshri.

Mirëpo, kjo ndihmë financiare nuk do të ketë lartësinë e dëmeve që kanë pësuar fermerët dukagjinas. “Është fati i keq që viti 2020 për shkak të pandemisë Covid-19 ka shkaktuar probleme financiare edhe për sektorin publik dhe për sektorin privat. Prandaj, do të shohim si qeveri qendrore mundësitë buxhetore që sado pak të kompensojmë një pjesë të këtyre dëmeve nga fatkeqësitë natyrore”, tha Mustafa. Buxhet për të ndihmuar financiarisht fermerët që dëmtohen nga kushtet e këqija klimatike apo fatkeqësitë natyrore, në Komunën e Pejës nuk kanë të ndarë. “Për kompensim sado pak të tyre drejtoria jonë nuk ka kurrfarë buxheti të ndarë. As në nivel të komunave të tjera nuk kanë buxhet të ndarë për një qëllim të tillë.

E vetmja shpresë është që prej Ministrisë të bëhet kompensimi. Të paktën shpenzimet e prodhimit e të punës që janë bërë të kompensohen”, tha Mehdi Mulaj, drejtor i Bujqësisë në Komunën e Pejës. Fermerët dukagjinas viteve të fundit vazhdimisht po goditen nga kushtet e këqija klimatike dhe dëmet që u janë shkaktuar vetëm katër vjetët e fundit janë në miliona euro, sidomos në pemëtari dhe perimtari, por deri tash as komunat e as qeveria nuk u ka dalë në ndihmë atyre.

Ministri i Bujqësisë e kishte të njohur faktin që viteve të kaluara nuk janë ndihmuar fermerët për dëmet që kanë pësuar nga kushtet klimatike dhe fatkeqësitë natyrore, por kësaj here, sipas tij, fermerët do të ndihmohen. Ai tha se me propozimin e tij, Qeveria ka marrë vendim për ndarjen e dy milionë eurove për kompensim e dëmeve të shkaktuara në kulturat bujqësore në gjashtëmujorin e parë të këtij viti. Mirëpo, me këto 2 milionë euro nuk do të kompensohen fermerët, që të mërkurën kanë pësuar dëme nga breshri. “Çdo tremujor do të presim raportet e dëmeve dhe çdo tremujor do të nxjerrim vendim në qeveri për kompensimin e këtyre dëmeve. Pra, vendimi 2 milionë euro është për dy tremujorët e parë të këtij viti.

Gjatë pjesës tjetër të vitit do të ndajmë aq buxhet sa kemi për tremujorin e tretë dhe tremujorin e katërt”, tregon Mustafa se për dëmet aktuale ende nuk ka buxhet. Se a do të marrë ndonjë cent nga Qeveria për dëmet e shkaktuara nga breshri një ditë më parë, nuk është fort optimist fermeri nga Vranoci, Shkëlzen Krasniqi, duke pasur në kujtesë vitet e kaluara, kur asnjë fermer nuk është kompensuar nga qeveria për dëmet që i kanë pësuar nga era, acari e breshri. “Nuk e di a do të marrim diçka, pasi askush nuk ka marrë përpara dhe nuk e di sa mundet me na ndihmu shteti dhe sa na e qet dorën.

Na kemi pasë shpenzime të mëdha, pasi e gjithë toka nuk është e imja që e punoj, se na marrim edhe me qira, e do e kemi tokën tonë”, thotë Krasniqi. Ministri i Bujqësisë, të enjten, së pari ka vizituar fermerët e prekur nga dëmi në Komunën e Junikut, pastaj në Deçan e Pejë, e në fund ka vizituar fermerët në Komunën e Istogut, ku breshri gjithashtu ka shkaktuar dëme të mëdha në të gjitha kulturat bujqësore.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending