Connect with us

Aktuale

Paga mesatare në Kosovë është kalkuluar gabimisht për vite me radhë

Published

on

Agjencia e Statistikave të Kosovës për 7 vjet me radhë, 2012-2019, ka llogaritur gabimisht pagën mesatare në vend. Këtë e dëshmon edhe raporti i fundit i këtij institucioni: “Niveli i pagave në Kosovë 2012-2019”, i publikuar këtë muaj.

Në këtë raport thuhet se paga mesatare në Kosovë për vitin 2019 ishte 602 euro.

ASK-ja, për të arritur deri te kjo shifër, ka llogaritur pagat e 363 mijë punëtorëve në vend, por metodologjia e përdorur nga ASK-ja në përllogaritjen e pagës mesatare në Kosovë, sipas ekspertëve ekonomikë, po del të jetë e gabuar, pasi paga prej 602 eurove është llogaritur si mesatare aritmetike (e thjeshtë) e pagës mesatare në sektorin privat, në atë publik, si dhe në ndërmarrjet publike. Pra, pagat mesatare të këtyre tri kategorive janë pjesëtuar me 3 dhe kësisoj është arritur vlera prej 602 eurove (bruto).

Kjo i bie që në këtë përllogaritje është supozuar që përafërsisht 121 mijë punëtorë punojnë në sektorin privat, 121 mijë në sektorin publik dhe 121 mijë në ndërmarrjet publike. Mirëpo, kjo nuk pasqyron realitetin në tregun e punës në Kosovë, pasi, sipas të dhënave jozyrtare, rreth 72% e të punësuarve në Kosovë punojnë në sektorin privat.

Në një postim në faqen e tij në “Facebook” në fillim të këtij muaji Visar Vokrri, ekspert i ekonomisë, nga instituti “Riinvest”, thotë se sipas kalkulimeve të tij të bazuara në të dhënat e publikuara, paga mesatare bruto në vitin 2019 në Kosovë do të duhej të ishte rreth 470 euro, pra 132 euro më pak se ajo e raportuar nga institucioni kompetent për këto të dhëna, ASK-ja.

Vokrri, ndërkaq, për “Zërin” ka deklaruar se në vend të mesatares së ponderuar, ku do të reflektohej pesha relative e secilit nga këta sektorë, ASK-ja ka përdorur mesataren aritmetike, e cila në rastin konkret supozon që numri i të punësuarve në këta tre sektorë është i njëjtë.

“Sipas të dhënave zyrtare të publikuara nga po ky institucion, numri i të punësuarve në vitin 2019 ishte 363 mijë, ku rreth 72% prej tyre ishin të punësuar në sektorin privat. Sipas një kalkulimi të thjeshtë, duke u bazuar në këto të dhëna, paga mesatare bruto në vitin 2019 në Kosovë i bie të ishte rreth 470 euro, pra 132 euro më pak se ajo e raportuar”, deklaron Vokrri.

E kontaktuar nga “Zëri”, Agjencia e Statistikave të Kosovës e ka pranuar se përllogaritja është bërë gabim, për çka kanë thënë se janë duke e rishikuar publikimin.

Në sqarimin e dërguar “Zërit”, ASK-ja e pranon se nga paga mesatare e tre sektorëve, ku përfshihen 363 mijë punëtorë, është nxjerrë treguesi i derivuar (paga mesatare), që nuk praktikohet në këto raste.

“Të dhënat e marra nga institucionet përgjegjëse, të paraqitura në këtë raport, janë analizuar, llogaritur dhe shpërndarë përmes raportit, i cili është bërë publik. Të dhënat e paraqitura dhe të publikuara sipas sektorëve janë rishikuar dhe janë reprezentative, derisa te tabela 1.1, te kolona ‘Paga mesatare’, është bërë një gabim-lëshim, ku nga treguesit primarë (sektorëve) është nxjerrë treguesi i derivuar (paga mesatare), që nuk praktikohet në këto raste”, thuhet në sqarimin e ASK-së.

Agjencia e Statistikave të Kosovës deklaron po ashtu se, pas interesimit për këtë çështje, janë në proces të rishikimit dhe se do të përmirësohet gabimi.

“Prandaj, si përfundim, ASK-ja i njofton të gjithë përdoruesit e statistikave zyrtare se është duke analizuar dhe rishikuar raportin në fjalë dhe në momentin e finalizimit do ta publikojë raportin e rishikuar”, thuhet në deklarimin e ASK-së për “Zërin”.

Ky institucion deklaron po ashtu se në raport nuk janë të përfshira të dhënat nga ekonomia e pavrojtuar (informaliteti).

“Vlen të theksohet se përfshirja e të dhënave nga ekonomia e pavrojtuar (informaliteti) në të dhënat e paraqitura do të nivelizonte të njëjtën pagë mesatare, të paraqitur në raport, por kjo çështje i përket procesit të rishikimit për një periudhë më afatgjatë”, theksohet në përgjigjen e ASK-së.

Në bazë të të dhënave që ASK-ja i ka publikuar deri më tani për pagën mesatare në vend del se vendi ynë ka pagën mesatare ndër më të lartën në rajon.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending