Aktuale
Shoqata: Arkitektët nuk kanë përgjegjësi ligjore për dëmet e tërmetit
Shoqata e Arkitektëve Shqiptarë në një reagim për nxjerrjen e përgjegjësive për
dëmet e tërmetit dhe rolin e arkitektit në procesin e projektimit, sugjeron se
është e rëndësishme që të specifikohen disa elementë kyçë për profesionin e
arkitektit në lidhje me situatën e krijuar.
Përgjegjësitë profesionale të arkitektit si projektues i lirë, thotë shoqata, janë
individuale të ndërlidhura me pikat e licencës profesionale të cilën shteti ia jep
dhe njeh gjatë ushtrimit të profesionit.
“Roli profesional i arkitektit në procesin e hartimin të një projekti të plotë është
ligjërisht i mirëpërcaktuar në funksionet e mëposhtme: Zgjidhje volumetrike;
Zgjidhje funksionale;Zgjidhje estetike të godinës që financohet nga një
subjekt/institucion privat/publik, i cili kontrakton shërbimin e projektimit
tërësor të saj”, sqaron Shoqata.
Ajo shton se “sipas legjislacionit në fuqi, por edhe atij analog ndërkombëtar, arkitekti nuk ka kompetenca profesionale dhe
ligjore, që lidhen me hartimin e projektit konstruktiv të ndërtesës dhe për
rrjedhojë nuk mund të ngarkohet me asnjë përgjegjësi ligjore dhe morale të
lidhur me qëndrueshmërinë statike dhe sizmike tërësore apo pjesëve të veçanta
të saj.”
SHASH mbështet nxjerrjen e përgjegjësive profesionale të lidhura me dëmet e
tërmetit, por çdo hetim duhet të jetë i mbështetur me ekspertizën serioze
profesionale sipas metodologjisë së përcaktuar nga organet shtetërore lidhur
me fazat e përcakimit të dëmeve si 1. Akt-konstatimi; 2 Akt-ekspertimi, të
drejtuara dhe koordinuara nga institucioni përgjegjës, Instituti i Ndërtimit me
grupet e ekspertëve të autorizuar nga institucionet e shtetit.
Akt-konstatimi nxjerr në pah dyshimet lidhur me problemet potenciale, që
mund t’i jenë shkaktuar godinës dhe vlerësimin a është fizikisht e banueshme
apo jo. Në qoftë se godina konstatohet si e pabanueshme kalon në fazën e dytë,
atë të akt-ekspertimit ku në bazë të dyshimeve të konstatuara në fazën e parë
bëhet një vlerësim tërësor teknik lidhur me projektin, zbatimin apo edhe
ndërhyrjet potenciale që mund t’i kenë ndodhur godinës. Është pikërisht kjo
fazë që ndan qartë përgjegjësitë teknike dhe ligjore të secilit aktor në procesin e
ndërtimit.
Por në as edhe një rast, thotë Shoqata, dëmet fizike të godinës nuk kanë lidhje
me profesionin e arkitektit, funksionet profesionale të të cilit janë parashtruar
me sipër.
Ekzekutimi i masave ekstreme nga institucionet ligjzbatuese pa u thelluar më
parë në metodologjinë dhe procesin e përgjegjësive të dëmeve të tërmetit sipas
fazave të përcaktuara me ndalime me arrest / apo tjetër, për Shoqatën e
Arkitektëve është e papranueshme në një shoqëri të lirë, duke shkaktuar dëme
traumatike për jetën dhe aktivitetin profesional individual apo familjar, për
secilin qytetar dhe profesionist të lirë të këtij vendi.
Shoqata e Arkitektëve të Shqipërisë mbetet në dispozicion për çdo ndihmë apo
sqarim teknik profesional për institucionet përkatëse ligjzbatuese për të
ndihmuar në saktësimin përgjegjësive profesionale të Arkitektit.