Hetuesia në sektorin për hetimet e korrupsionit në kuadër të policisë së Kosovës e ka vënë nën ‘llupë’ kontratën “Ndërtimi i rrugës nacionale Deçan- Mali i Zi“.
Ky tender është i ndarë në 2 pjesë, lot 1 dhe lot 2, derisa hetuesia e ka vënë nën hetim pjesën e parë e cila ishte nënshkruar në mes të ministrisë dhe kompanisë “Lika Trade” nga Deçani në vlerë prej 4.191.313,39 euro.
Mësohet se projekti nuk ishte projektuar saktë, dhe rihartimi i projektit ishte bërë nga një kompania e cila nuk ishte kontraktuar nga MIT.
Siç ka mësuar lajmi.net, hetuesia ka shkuar disa herë në ministri për të mbledhur dëshmitë.
Projektin e parë të këtij tenderi e ka hartuar kompania“Vizion projekt”, e kontraktuar nga ministria, por me urdhrin e menaxherit të MIT është ndërruar projekti, siç ka mësuar lajmi.net ishte shkurtuar rruga për rreth 4 kilometra. Projektuesin e dytë e kishte kontraktuar komuna e Pejës, pa procedura të prokurimit, ani pse financues dhe projektues i këtij projekti ka qenë MIT. Kjo ishte bërë me pëlqim të menaxherit të kontratës.
Hetuesia i ka shtrirë hetimet në komunën e Pejës dhe MIT.
Rastin e ka zbuluar Zyra Kombëtare e Auditimit, të cilin e ka evidentuar në raportin e pasqyrave financiare për vitin 2018 për MIT, raport të cilin e ka publikuar në vitin e kaluar.
Në ZKA nuk kanë dashur të tregojnë, nëse kanë bërë kallëzim penal lidhur më këtë projekt, por indirekt e kanë pranuar se ata kanë pasur dorë në involvimin e hetuesisë në këtë rast.
Në ZKA kanë thënë se kanë bashkëpunim të ngushtë me hetuesin.
“Siç përcaktohet me nenin 7 të Ligjit 05/L-055, Zyra Kombëtare e Auditimit publikon të gjitha raportet e veta dhe ato janë të hapura për prokurorinë apo organet tjera relevante në rastet kur ata konsiderojnë se ka elemente të mjaftueshme për të ndërmarrë hapa të mëtutjeshëm. Përveç kësaj, në rastet kur gjatë auditimit vërehet se mund të ketë shkelje ligjore, njoftohen organet kompetente për zbatimin e ligjit. Rrjedhimisht, Zyra Kombëtare e Auditimit, ka bashkëpunim shumë të mirë dhe komunikim të rregullt me Prokurorinë e Shtetit, por edhe përgjegjësi të ndara. Bazuar në këtë, mbetet në kompetencën e tyre hetimi apo jo i gjetjeve të paraqitura në raportet e auditimit dhe Zyra Kombëtare e Auditimit nuk komenton mbi këtë duke konsideruar se mund të jetë në kundërshtim me parimin për sundimin e ligji”, tha për lajmi Shqipe Hetemi, zyrtare për informim dhe monitorim të medieve në ZKA.
Tutje ajo thotë, se Zyra Kombëtare e Auditimit respekton parimin e ndarjes së pushteteve dhe kontrollit dhe balancimit në mes tyre, dhe rrjedhimisht nuk ndërhyn në aktivitetet e institucioneve në zbatim të ligjit përfshirë numrin dhe natyrën e rasteve për të cilat ato i zhvillojnë hetimet (prokurimit, menaxhimit të pasurisë, rekrutimit të stafit etj) në bazë të raporteve të ZKA.
“Prandaj, ju sugjerojmë të kontaktoni me institucionet përgjegjëse të drejtësisë për të marrë informatat e dëshiruara”, thotë ZKA për lajmi.net.
Lajmi.net ka kërkuar informacione nga Policia e Kosovës, se deri ku kanë shkuar hetimet nga njësitet e krimeve ekonomike në këtë rast, por ky institucion nuk ka pranua të flas për këtë rast.
ZKA ka gjetur se kontrata është nënshkruar me operatorin ekonomik që nuk i ka plotësuar kërkesat e përshtatshmërisë së dosjes së tenderit
Sipas Ligjit Nr. 04/L 042 të Prokurimit Publik (LPP) nenit 65 pika 4.1, operatori ekonomik nuk ka të drejtë që të marrë pjesë në një aktivitet të prokurimit ose në ekzekutimin e ndonjë kontrate publike, nëse gjatë dy viteve të kaluara është shpallur nga një gjykatë kompetente si i falimentuar ose insolvent, dhe pika 4.8, nëse aktualisht është me vonesë në pagimin e tatimit në Kosovë.
“Me rastin vlerësimit të aktiviteteve të prokurimit, ne kemi identifikuar së në dy raste para nënshkrimit të kontratave nuk janë ofruar konfirmimet e kërkuara nga gjykata dhe Administrata Tatimore e Kosovës (ATK). Fjala është për: Nënshkrimi i kontratës “Ndërtimi i rrugës nacionale Deçan- Mali i Zi” me vlerë 4,191,313€; dhe Nënshkrimi i kontratës “Nedakovc – Smrekovnicë Lot II” me vlerë 2,067,455€. Nënshkrimi i kontratave me operatorët ekonomik në mungesë të dëshmive të kërkuara, është rezultat i punës së zyrtarëve të prokurimit për të administruar procesin sipas rregulloreve”, kishte shkruar ZKA në raportin vjetorë për MIT.
Anashkalimi i kritereve të dosjes së tenderit, sipas auditorit, rritë rrezikun e nënshkrimit të kontratave me operatorë të pa përgjegjshëm dhe se kjo dëmton transparencën e procesit dhe mundësinë e diskriminimit të operatorëve tjerë konkurrues.
Tutje, në raport ZKA kishte shkruar për mangësi në hartimin e projekteve nga kompania e kontraktuar nga MI.
“Gjetja sipas dosjes së tenderit – paramasës dhe parallogarisë, nga projektuesit kërkohet që me rastin e hartimit të projektit kryesor për rrugë, duhet përfshirë matjet gjeodezike, punimi i shqyrtimeve gjeomekanike të nevojshme për punimin e projektit kryesor, shpimet në thellësi 8-15 metra, analizat laboratorike dhe punimi i elaboratit gjeoteknik. Në dy raste hartimi i projekteve të rrugëve nuk ishte punuar sipas paramasës dhe specifikacionit teknik të detyrueshëm. Në mungesë të kësaj, qysh në fillim të ndërtimit të rrugëve janë paraqitur probleme dhe projektet kanë rezultuar me punë shtesë dhe kishte lindur nevoja për revidimin e projekteve ekzekutuese, për të mundësuar vazhdimin e punimeve për ndërtimin e rrugëve”, thuhet në raportin e ZKA.
“Kërkesat për ndryshimin e projekteve janë paraqitur nga Menaxherët e projekteve pranë zyrës së prokurimit. Kërkesat për ri hartim të projekteve janë aprovuar nga komisionet përkatëse për aprovimin e punëve shtesë. Projekti “Ndërtimi i rrugës nacionale Deçan – Mali Zi “ kontrata bazë në vlerë 4,191,313€, menaxheri i projektit ka kërkuar ri hartimin e projektit me arsyetimin se projekti i kishte këto mangësi: matjet gjeodezike ishin bërë shumë të cekëta, incizimi i pamjaftueshëm i gjendjes ekzistuese dhe profilet tërthore pasqyronin terrenin e gabuar. Me rekomandim të komisionit, është ri hartuar projekti dhe me ketë rast është nënshkruar aneks kontratë për punën shtesë në vlerën prej 414,725 euro”, thuhet tutje në raport.
Sipas UOPP, neni 61 menaxhimi i kontratës, ndër tjera, menaxheri i kontratës është përgjegjës t’i siguroj detaje të plota të një ndryshimi të kërkuar të kontratës departamentit të prokurimit dhe ta merr miratimin e tij.
ZKA ka evidentuar se projekti kryesor “Ndërtimi i rrugës nacionale Deçan- Mali i Zi“, nuk ishte projektuar saktë, dhe rihartimi i projektit ishte bërë nga një kompani e cila nuk ishte kontraktuar nga MI.
“Kërkesa për ri hartim të projektit nga menaxheri i projektit është pranuar nga menaxhmenti i MI-së. Për këtë rast ishte formuar komision për vlerësimin e kërkesës për aprovimin e punëve shtesë, dhe komisioni kishte marrë vendim dhe kishte konfirmuar nevojën për ri hartimin e projektit. Ky ndryshim ka ndodhur pasi që matjet gjeodezike dhe parametrat e projektuar nga kompania ishin jo të sakta, dhe punëkryesi e ka pasur të pamundshme vazhdimin e kryerjes së punimeve. Projekti i hartuar dhe gjendja në terren kishin mospërputhje, dhe menaxheri i projektit me arsyetim se projekti është I rëndësisë së veçantë, ka angazhuar një kompani tjetër për ri hartimin e projektit, kompani me të cilën MI nuk kishte kontratë të nënshkruar”.
Andaj lidhur më këtë, Auditori e kishte rekomanduar Ministrinë që të sigurojë se në rastet kur imponohet nevoja e korrigjimeve teknike në projekte, procesi i rihartimit të projekteve bëhet vetëm pasi të jenë zhvilluar procedurat e prokurimit, apo nga kompanitë që janë të kontraktuara nga Ministria.
Tashme hetuesia është duke hetuar disa zyrtarë të MIT, lidhur me keqpërdorim të mundshëm të pozitës zyrtare gjatë shpalljes së fituesve të disa tenderëve.
