Connect with us

Aktuale

Botta: Dashuria për arkitekturën lindi tek unë si dashuritë që lindin për vajzat

Published

on

Mario Botta është një arkitekt zviceran me origjine italiane i cili renditet si një ndër arkitektët më të njohur, e më me influencë në botë.

Botta projektoi ndërtesën e tij të para në moshën 16 vjeçare. Modelet e tij priren të përfshijnë një sens të fortë të gjeometrisë, shpesh duke u bazuar në forma shumë të thjeshta, por duke krijuar vëllime unike të hapësirës.

Ndërtesat e tij shpesh janë prej tullave, megjithatë përdorimi i materialeve është i gjerë, i larmishëm dhe shpesh unik. Stili i tij mund të shihet gjerësisht në Zvicër si dhe në Itali, por edhe ne Amerike dhe Angli.

Punimet nga Botta janë edhe në disa kisha te reja si dhe rikonstruksione të disa kishave shekullore.

Në karrierën e tij është vlerësuar me rreth 70 çmime ndërkombëtare, si dhe ka marre vlerësim me çmimin Honoris Causa. Botta për herë të parë vizitoi Tiranën në muajin shtator. Në një intervistë të dhënë për tch, ai ka treguar përshtypjet e para gjatë vizitës në Tiranë si dhe ka folur mbi karrierën e tij dhe pasionin për arkitekturën.

“Tirana më duket një qytet i ri, këtu ka shumë të rinj dhe mbi të gjitha një qytet me histori. Më pëlqen që ka dëshmi të dukshme të arkitekturës të viteve 1930, dëshmi të cilat në vendet evropiane shihen me dyshim, por që këtu bëjnë pjesë në dizajnim urban. Më bëri shumë përshtypje pasi që kjo pjesë që për ju bën histori për mua thuajse është aktualitet. Kujtoj gjyshin tim i cili mund të kishte ndërtuar këto struktura. Një qytet europian, një qytet i cili ka qendrën e tij, e cila nuk është historike, por një qendër moderne.

“Mua dashuria për arkitekturën me lindi siç lindën dashuritë me vajzat, paprimtmas. Të shohësh në moshën 16 vjeçare që një linjë e vizatuar të transformohet në një mur me vëllim, të jep një emocion shumë të fortë. Më pas gjithçka ishte më e lehtë, por kur e kuptova që vizatimi im nuk ishte vetëm krijimi i një strukture dhe e kuptova që ky profesion më përket mua.

Në të shkuarën asnjë nga familja ime nuk ka pasur lidhje me arkitekturën. Unë kam tre fëmijët arkitektë që punojnë me mua. Shpresoj që ata ta duan arkitekturën sa e dua unë. Unë banoj në zvicër, 30 km larg Italisë dhe nuk më mungon Italia. Milano është qyteti im, atje shkoj vazhdimisht, për teatro, koncerte, Italia është gjithmonë prezente në mendjen time.

Arkitekti nuk mund të zgjedhë çfarë duhet të bëjë. Arkitekti zgjidhet për të bërë një shtëpi, një bibliotekë, një muze dhe shumë objekte të tjera. Çdo herë arkitekti duhet të interpretojë se çfarë është një shtëpi, një bibliotekë apo çdo gjë tjetër në ditët e sotme. Forca e arkitekturës është shprehja formale e historisë bazuar në kohën e realizimit.

Hapi i parë i arkitekturës nuk është ai i vendosjes, gurë mbi gurë për të ndërtuar, por hapi i parë është ai i vendosjes së gurit në tokë për të transformuar një fushë natyrore në një fushë kulturore. Njeriu përmes arkitekturës jep një shenjë të nevojës për jetë në një kohë të caktuar tek njerëzit e tjerë. Arkitektura është një partner i natyrës.

Mesazhi im për të gjithë arkitektët e rinj është që duhet të kenë ndërgjegjësim që të gjithë qytetet evropianë janë një mirë e përbashkët. Në një qytet ne njohim një formë të grumbullimit njerëzor më të bukurën, fleksibilen dhe intelegjentën që ekziston, nuk njohim një mënyrë tjetër për të jetuar së bashku. Urimi im është që cdo arkitekturë që realizohet për një shtëpi, për një shkollë të bëhet pjesë ë qytetit. Qyteti duhet të jetë objektivi ku arkitektuar të ndryshme duhet t’i përgjigjen”.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending