Connect with us

Aktuale

Kulla shekullore e Skëndërbeut në Ishëm po rrënohet

Published

on

Ndërtesa 550 vjeçare në fshatin Ishëm, është një monument kulture shumëshekullor që ruan vlera historike, drejt zhdukjes nga indiferenca qeveritare.

Kjo ndërtesë mjaft e hershme ndodhet në kodrën e fshatit Ishëm dhe i kalon të 550 vitet. Kulla dykatëshe objekt i luftrave kundra pushtuesit osmallinj ka shërbyer si bazë e luftëtarëve të udhëhequr nga heroi Kombëtar Skënderbe.

Por Beqir Kullaj ai ndër vite ka ruajtur si dhe ka mirëmbajtur kullën e ndërtuar nga të parët e tij për t’i shërbyer luftëtarëve, por i zhgënjyer nga isntrumentat shtetëror për moskujdesja dhe ia nuk e ka “qejfin” të pasqyrojmë këtë realitet. Por kjo bazë e luftrave shekullore është lënë në harresë nga institucionet shtetërore, madje tashmë kjo duket se ka humbur tërësisht. Sa tregon Beqir Kullaj, njeriu mjaft i merakosur për këtë vepër të rëndësishme arti, persona të ndryshëm kanë evidentuar këtë ” kështjellë” të ashtëquajtur, duke u mahnitur nga përbërja dhe struktura e saj si dhe qendresën më se 550 vjeçare të ndërtesës.

Banorët e fshatit të vogël Ishëm aty ku kufizohen Kruja me atë të Durrësit, fshat diku 15 km nga qyteti i Fushë Krujës e njohin mirë këtë ndërtesë disa shekullore me histori të veçantë, por vallë qeveritarët e sotëm apo dhe ata të shkuar kanë dijeni për objektin historik. Në banesën e Beqir Kullajt do të gjejmë njërin nga djemtë e tij. Teksa i prezantohemi se qëllimi ynë është të njihemi me historinë me kullën tuaj me vlera historike, por djaloshi na e ndërpret mendimin duke thënë se shumë njerëz kanë abuzuar me ndërtesën që ruhet vetëm nga familja jonë.

Po përse kanë abuzuar i drejtohemi djaloshit këtij njeriu të urtë po të një fshati me bashkjetesë dhe harmoni?! Teksa ai na përgjigjet se strukturat duhet të investonin për këtë vepër gjigande e cila vetëm ka përkujdesjen e familjes tonë dhe dikushi dhe mund të ketë përfituar në rrugë të paligjshme. Nuk mundem të jap më shumë detaje pasi dhe babai në disa raste është intervistuar për të publikuar objektin me shumë vlera historike e cila ka patur përkujdesjen e familjes tonë.

Në kohërat e pastkomunizmit qeveritarët e athershëm do të vizitonin madje dhe investonin për të ruajtur vlerat, ndërsa prej afro 30 vitesh kjo është lënë në harresë. Duket se po abuzojnë për të tilla vlera të çmuara historike të kullës, ku dhe ndodhen disa relike të asokohe. Por djaloshi përçmon porosinë e babajit si dhe dy vëllezerve që ndodhen jashtë vendit, për të mosdhënë detaje. Ka mjaft pasuri brenda kulla- ka shtuar më tej Sulejmani, ndërsa i biri i tij 14 vjeçari Inisi pranon të bëjë pak foto disa metra mbi kodër ku dhe ndodhet kjo kullë legjendare që në kohën e pushtesve osmanllinj.

Historia

Ndonëse Beqir Kullaj ngurron të tregojë për të veçanta e kullës shekullore, e ndërtuar nga disa profesionistë , me gurë të fortë, ndërsa në vend të përpunimit të llaçit me rërën është përdorur vezë dhe leshin e bagëtive. Kjo për të forcuar ndërtesën nga sulmet e ushtrive të hordhive osmane. Me disa dritare të vogla në të gjitha anët e saj dhe frengjitë ku dhe vendoseshin armët e ushtarëve të ushtrisë së Skëndebeut. Ndërsa e veçanta është se mbi derën kryesore ndodhet një dhomë e vogël e cila shërbente si mburojë. Tek dhoma mbi derën kryesore të ndërtesës ndodhej një kazan i madh me uji të ngrohtë. Nëse ushtaret e huaj do të tentonin të futeshin nga dera kryesore për të parandaluar hyerjen e tyre i hidhej uji i valuar dhe kësisoj sunduesit e huaj do të tërhiqeshin.

Ky monument kulture shumëshekullor ruan vlera historike, drejt zhdukjes nga indiferenca qeveritare.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending