Connect with us

Art

Rikthehet në Gjilan memoriali i Çlirimit, Lirisë dhe Mirënjohjes

Published

on

Varg e Vi e realizoi projektin e veçantë nga thirrja e hapur publike për të gjitha organizatat joqeveritare në nivel komunal, me emërtimin “Grateful”, për rikthimin e memorialit historik e artistik të bërë gjatë vitit 1999, në shenjë falënderimi dhe mirënjohjeje ndaj shteteve mike të Kosovës, tek Tuneli i Rrugës së Prishtinës.

“Grateful” ishte ndër projektet më të vështira për implementim, për shumë arsye: rreziku nga qarkullimi i shumë veturave për shkak të rrugës kryesore për vajtje-ardhje Gjilan-Prishtinë e më gjerë; muaji qershor si i tërë me mot të paqëndrueshëm; muaji korrik e gusht, si dy muajt me fluksin më të lartë të mërgimtarëve, ku nuk do të mund të bllokohej rruga pas konsultimeve të vazhdueshme me Policinë Rajonale të Gjilanit; vrazhdësia dhe lartësia e mureve për të bërë grafitët dhe pozicioni i vështirë për realizim pa mjete e vegla të posaçme pune; përpjekja për t’u bazuar në të gjitha fotografitë e arkivuara për ta ruajtur sa ma shumë origjinalitetin e memorialit të vitit 1999, por nuk kishte në dispozicion skica të plota të memorialit që ishte bërë në eufori e entuziazëm postçlirimtar, si dhe sfida për të bërë memorialin e vitit 1999 mbi memorialin e kthyer e të zbehur të vitit 2008, me disa intervenime të reja; dëshira e disa banorëve të lagjes për të shtuar edhe portrete e mbishkrime të reja, të cilat nuk përkonin me qëllimin final të kthimit të memorialit sa më origjinal, siç ishte në vitin 1999; pamundësia për të vendosur skele të ndërtimit, në dy anët e mureve të brendshme të tunelit nga mospajtimi i organeve të rendit për të bllokuar rrugën, qoftë edhe vetëm në një anë, për të vendosur skelet nga fillimi e deri në fund të murit në një anë; dozat e shumta të ngjyrës që kanë tejkaluar çdo pritshmëri dhe planifikim nga vrazhdësia e murit që absorbonte aq shumë ngjyrën etj. etj.

Të gjitha këto sfida u kaluan, nga një falënderim i veçantë për çdo shofer e shofere, kalimtarë të rastit, banorë të lagjes së Rrugës së Prishtinës, të cilët vazhdimisht i kanë përshëndetur, vlerësuar dhe inkurajuar artistët e vullnetaret, për punën e bërë, në kthimin e aq shumë emocioneve dhe ripërjetimin e ndjenjave të çlirimit të Gjilanit e të Kosovës në vitin 1999.

Gjilani e ka një vend ku mirëmbahet kujtesa kolektive e çlirimit, lirisë dhe entuziazmit menjëherë pas luftës. I ka grafitët brenda Tunelit të Rrugës së Prishtinës (trotuarit më të lartë në Gjilan, i njohur tashmë si “tunel”), të realizuara pas luftës, në vitin 1999, nga një grup artistësh dhe artdashësit, si Flamuri, Rolandi, Besniku etj., me mbështetjen e të gjithë banorëve të lagjes së Rrugës së Prishtinës, në dyja anët, duke mos harruar asnjëherë kontributin as edhe të atyre që në atë kohë dhuruan falas ngjyrat, sidomos mbahet në mend Fehmi Isufi me vëllain e tij, tek ish-shitorja Doni.

Qindra qytetarë, mbi tunel, në dyja anët, prapa dhe para mburojave prej metalit të tunelit, brenda tunelit, atëbotë, u ulën dhe qëndruan në këmbë, duke përshëndetur parakalimin e ushtrisë amerikane (KFOR-it) për çlirimin dhe lirinë e Kosovës në vitin 1999, si dhe me realizim të grafitëve që nderonin të gjitha shtetet mike të Kosovës, flamujt e shteteve përkatëse, mbishkrimet mirënjohëse për politikanët perëndimorë dhe udhëheqësit e SHBA-së, Mbretërisë së Bashkuar, NATO-s, UÇK-në, e kështu me radhë.

Në vitin e Deklaratës së Pavarësisë, 2008, ishte kthyer memoriali me disa shtojca të reja grafitësh, për së dyti, pas humbjes së ngjyrës me kalimin e kohës dhe një sërë faktorësh, falë njerëzve të vullnetit të mirë dhe komunitetit të lagjes. Edhe pas intervenimit të dytë, muralet u zbehën shumë e disa humbën krejtësisht. Varg e Vi e rikthen për së treti fizikisht memorialin përmes projektit “Grateful”, bashkë me renovimin shtesë e gri të mburojave të tunelit dhe para hyrjes, duke i pastruar muret dhe trotuarët e improvizuar në hyrje të tunelit nga Prishtina, me planifikimin e përurimit të memorialit më 24 shtator 2023, por që u anulua pas rënies heroike të policit kosovar në krye të detyrës, pas zhvillimeve në Zveçan të Kosovës, në shenjë nderimi dhe pikëllimi kombëtar.

Memoriali u financua nga: Komuna e Gjilanit-DKRS, Vali Ranch Resort & Congress Center , Rc Cola Kosova , Gzimi Center . Perde & Tepihë . Gjilan , Bujana Sweets & Lunch , SMART LIGHT-Gjilan , Viva La./Media Ndërtimi

Art

Ekspozita “True Cost” në Javën e Dizajnit të Milanos portretizon koston mjedisore të industrisë së ndërtimit

Published

on

Java e Dizajnit në Milano rrallëherë dështon të ofrojë ekspozita bindëse të dizajnit dhe inovacionit.

Një nga ekspozitat e këtij viti, e krijuar nga Swatchbox, përcjell “koston e vërtetë” të qasjeve tradicionale të ndërtimit. Platforma e mostrës e themeluar nga arkitektët për të ofruar metoda të qëndrueshme të kampionimit për komunitetin e dizajnit, lançoi ekspozitën e saj provokuese në zemër të Distriktit të Dizajnit Brera në Milano.

Ekspozita përballet me guxim me çështjen e shpërdorimit të qenësishme në praktikat tradicionale të ndërtimit. E instaluar brenda një zyre në Brera që zakonisht është e zënë nga një firmë arkitekture në Milano, ekspozita shfaq një grumbull të madh materialesh ndërtimi të destinuara zakonisht për landfill. Materialet janë rregulluar me përpikëri për të shfaqur vëllimin e madh të mbetjeve të krijuara nga komuniteti i projektimit.

Në shikim të parë, ekrani është vizualisht i mrekullueshëm, me një grumbull dramatik mostrash, kutish dhe materialesh të tjera ndërtimi të pozicionuara në zemër të asaj që është zakonisht një firmë arkitekturore e zënë. Në mur janë projektuar skena të zonave të gjera të deponive, ndërsa dhoma është e mbushur me zhurmën e automjeteve të deponive të zhurmshme dhe plastikës kërcitëse.

Mesazhi është një lutje shqetësuese për dialog midis projektuesve, arkitektëve dhe profesionistëve të industrisë rreth nevojës urgjente për praktika më të qëndrueshme ndërtimi. “Ne donim të krijonim një hapësirë ​​që jo vetëm të magjeps syrin, por gjithashtu sfidon status quo-në,” shpjegon Isabella Maiocchi, Menaxhere Rajonale në Swatchbox. “Qasja tradicionale ndaj ndërtimit është padiskutim e kotë dhe është e domosdoshme që ne, si industri, ta pranojmë dhe ta trajtojmë këtë çështje.”

Ekspozita Swatchbox Milan shërben si një kujtesë bindëse e potencialit të jashtëzakonshëm të dizajnit për të nxitur kujdesin ndaj mjedisit dhe nënvizon përgjegjësinë kolektive të industrisë për të përqafuar qëndrueshmërinë me gjithë zemër. Në një botë ku çdo vendim i qëndrueshëm ka rëndësi, Swatchbox propozon që vendimet janë nën kontrollin tonë tani më shumë se kurrë.

Swatchbox është një platformë globale e krijuar për arkitektët dhe projektuesit që të provojnë në mënyrë të qëndrueshme. E themeluar nga arkitektë në SHBA në vitin 2018 dhe e themeluar në Evropë në vitin 2021, ofron zbulim dhe shpërndarje të shpejtë dhe të qëndrueshme të mostrave të materialeve për arkitektët dhe projektuesit.

Ekspozita e ardhshme Swatchbox do të zhvillohet në Londër në 23-25 ​​maj si pjesë e Javës së Dizajnit Clerkenwell./Media Ndërtimi

Continue Reading

Art

‘Autostrada Biennale’ renditet ndër 10 ekspozitat më të mira në Evropë për 2023

Published

on

Bienalja “Autostrada Biennale” është renditur në mesin e 10-të ekspozitave më të mira evropiane për 2023, nga magazine “Frieze”.

Përmes një njoftimi, “Autostrada Biennale” ka bërë të ditur se edicioni i katërt i kësaj bienale ‘Të gjitha imazhet do të zhduken, një ditë’  është vlerësuar nga magazina Frieze si njëra nga 10 ekspozitat më të mira në Evropë për vitin 2023.

“Jemi të lumtur ta ndajmë lajmin se edicioni i katërt i ‘Autostrada Biennale’, ‘Të gjitha imazhet do të zhduken, një ditë’ kuruar nga Joanna Warsza dhe Övul Ö. Durmusoglu, është përzgjedhur nga Frieze njëra nga 10 ekspozitat më të mira në Evropë për vitin 2023” – thuhet në njoftimin e tyre.

Renditja në mesin e dhjetë ekspozitave vjetore evropiane, për “Autostradën Bienale” është tregues për suksesin dhe vlerësimin për edicionin e 4-të të saj.

Edicioni i 4-të i ekspozitës ndërkombëtare të artit bashkëkohor, “Autostrada Biennale” është mbajtur prej 7 korrik deri me 9 shtator 2023 në Prizren, Prishtinë dhe Mitrovicë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Art

Vepra e artistit kosovar mbulon krahët e aeroplanit gjigant Boeing 737

Published

on

Artisti i njohur nga Kosova, Petrit Halilaj, që jeton në Berlin, po vazhdon të prezantojë projektet e tij të suksesshme nëpër botë.

Mbishkrimi “Nga Runiku me dashni”, vepra e tij tani mbulon krahët e aeroplanit gjigant Boeing 737 të Aeromexico, dhe kështu fluturon nëpër shumë shtete.

Bëhet fjalë për pikturën e pulave nga fshati i artisti Runik, vepër kjo që është pjesë e ekspozitës së tij „Runik“‚ në Ameriken Latine, në Muzeun Tamayo te Meksikes, e cila është e hapur deri më 7 prill 2024, raporton Albinfo.ch.

Fotot e avionit me veprën e artistit kosovar Petrit Halilaj i ka ndarë në Instagram edhe kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i cili shkruan:

“Krahët e aeroplanit Boeing 737 të kompanisë ajrore Aeromexico u mbuluan me veprën e artistit nga Kosova, Petrit Halilaj. Aeroplani fluturoi mbi Meksikën, Brazilin dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikes, duke i dhënë krahë veprë së Halilajt. Me mbishkrimin ‘Nga Runiku me dashni!’ pulat e fshatit të Runikut, Komuna e Skenderajt, fshatit të artistit, të cilat i trajton shpesh në veprën e tij, fluturuan të lira në tre shtete e dy kontinente, sfiduan ligjet e natyrës, rrethanat politike e pengesat geografike“, shkruan Kurti.

Përveç sukseseve të shumta që arriti në botë, para disa muajve Petriti Halilaj u zgjodh edhe anëtar i Akademisë së Artit Botëror në Koln të Gjermanisë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending