Connect with us

Infrastrukturë

‘Reduktimi i përdorimit të pesticideve rrisin sigurinë kombëtare të ushqimi’

Published

on

Deri në vitin 2050, popullsisë së Tokës pritet të i shtohen edhe dy miliardë njerëz. Teksa kërkesa për ushqim do të rritet për më shumë se 60%, praktikat e sotme bujqësore nuk munden të i përgjigjen nevojës për rritjen e prodhimit të ushqimit për ta ushqyer të gjithë popullsinë. Kapacitetet e prodhimit ushqimor duhet të përmirësohen kudo, por jo në dëmtim të mjedisit.

Bujqësia është nxitëse e rëndësishme e rritjes ekonomike të Kosovës, mirëpo shumica e tokave bujqësore janë të vogla (më pak se 5 hektarë) dhe bujqësia përmbush kryesisht qëllime mbijetese. Përveç kufizimit të përmasave të vogla të fermave, produktiviteti bujqësor në Kosovë ballafaqohet me sfida të shumta të tjera, siç janë teknologjia e vjetëruar, mungesa e shërbimeve këshillimore, dhe pamundësia për të eksportuar produkte të caktuara bujqësore (p.sh. ushqime me origjinë shtazore).

Qëllimi kryesor i shumicës së fermerëve të vegjël është përmirësimi i rendimenteve dhe rritja e të hyrave bujqësore. Fatkeqësisht, shumë nga fermerët në Kosovë përballen me prodhim joefikas të kulturave dhe blegtorisë, çka i kufizon të hyrat e tyre. Këto vështirësi shkaktohen kryesisht nga mungesa e qasjes në material gjenetik modern (fara të bimëve dhe raca të përmirësuara të bagëtive) dhe informacion teknik modern që do të ju ndihmonte fermerëve të kultivojnë me metoda bujqësore më të qëndrueshme dhe miqësore me mjedisin, çka do të i përmirësonte rendimentet duke e ruajtur (nëse mos duke e përmirësuar) produktivitetin e burimit të tyre natyror më të rëndësishëm – tokës.

Për shkak të përmasave të vogla të fermave në Kosovë, është shumë e rëndësishme që të adoptohen metoda të bujqësisë së qëndrueshme (p.sh. çarkullimi bimor, kulturat mbulesë, shiritat mbrojtës, menaxhimi i integruar i dëmtuesve) që inkurajojnë përmirësimin e kualitetit të tokës dhe mbrojtjen e burimeve natyrore. Kjo do të zvogëlojë nevojat e fermerëve për inpute dhe rrjedhimisht kostot e prodhimit për fermerët. Ujitja pikë-pikë, për shembull, përdoret rrallë në Kosovë, megjithatë është një teknikë shumë efikase për ruajtjen e ujit dhe që duhet të praktikohet më shumë. Çarkullimi bimor (mbjellja e llojeve të ndryshme të kulturave në të njëjtën parcelë toke me kalimin e kohës për ta ushqyer tokën) është një praktikë tjetër që duhet të adoptohet më gjerësisht. Fermerët duhet ta kuptojnë se varfërimi i lëndëve ushqyese të tokës bujqësore do të i dëmtojë ata ekonomikisht për shkak të dëmit që i bëhet tokës.

Ka procedura/teknika të ndryshme që bien nën përkufizimin e metodave të “bujqësisë së qëndrueshme”. Është e rëndësishme të theksohet se bujqësia e qëndrueshme nënkupton një sistem dinamik që integron nivele të ndryshme prodhimi, kështu që reduktimi i përdorimit të pesticideve, për shembull, nuk do të thotë se një fermer po prodhon në mënyrë të qëndrueshme. Kosova duhet të miratojë politika dhe mënyra te cilat nxisin fermerët të praktikojnë metoda të qëndrueshme dhe që në këtë proces i ruajnë burimet tona natyrore, përmirësojnë të hyrat rurale, si dhe rrisin sigurinë kombëtare të ushqimit. Duke promovuar zhvillimin ekonomik rural, nxjerrim shumë familje nga varfëria, si dhe promovojmë barazinë etnike dhe gjinore dhe qëndrueshmërinë ekonomike afatgjatë të vendit tonë.

Home


Shkruan: Albulena Basha, MS në Ekonomi dhe Bujqësi të Qëndrueshme Universiteti Shtetëror i Iowa-s./Media Ndërtimi.

Infrastrukturë

Rruga Kijevë – Dollc, jepen zotime se do të kryhen brenda afatit

Published

on

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka marrë pjesë në inaugurimin e nisjes së punimeve të projektit “Zgjerimi i rrugës nacionale N9-Segmenti Kijevë-Dollc”, më 19.04.2024.

Me këtë rast, ai tha se punimet e kësaj rruge do të kenë edhe mbikëqyrës të punëve të kryera.

Ndërsa zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi njoftoi që janë tri llote të punimeve të kësaj rruge.

Ai tha se afati për llotin më të madh është 260 ditë, por u shpreh i bindur se punimet do të realizohen para këtyre afateve.

“E nisëm me Podujevën për të vazhduar me Mitrovicën me ritëm të lartë dhe tani po e fillojmë ndërtimin e rrugës në drejtim të Pejës. Janë tri llote. Afati më i gjatë është 260 ditë për llotin me të madh, por unë jam i bindur që do të realizohen para këtij afati të gjitha llotët”- tha ai.

Kurti dhe Durmishi u pyeten edhe lidhur me ankesat e qytetarëve që për shkak të punimeve do të mbyllen disa biznese.

Durmishi tha se devijimi i rrugës ka filluar shumë më herët.

Komplet elaborimin e studimit ua kam dhënë përfaqësuesve të bizneseve”- tha ai.

Ndërsa, kryeministri Kurti tha se kjo çështje do të diskutohet dhe se nuk dëshirojnë ta dëmtojnë askënd për shkak të këtyre punimeve.

Po ashtu, ministri i Infrastrukturës, Liburn Aliu tha se po i kushtohet rendësi që shpronësimet të kryhen në kohë në mënyrë që të mos krijojnë probleme tjera.

“Në dallim të projekteve të mëhershme ajo që i kemi kushtuar rendësi është që shpronësimet të kryhen në kohë dhe të mos kemi problem me shpronësime, të cilat pastaj na krijojnë pengesa në projekt. Ky projekt është duke u realizuar në mbikëqyrjen e një kompanie. Të gjitha këto na sigurojnë që punimet të kryhen në kohë”- tha Aliu.

Ai ka njoftuar më 25.03.2024 se është nënshkruar kontrata për fillimin e ndërtimit të rrugës Prishtinë – Pejë, segmenti Kijevë-Dollc.

Kjo kontratë, siç ka bërë të ditur ministri, kap vlerën 21 milionë euro dhe se rruga do të jetë me katër korsi./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Zv.ministri Durmishi njofton një projekt të ri, në rrugën Istog – Pejë – Deçan – Gjakovë – Prizren

Published

on

Zëvëndësministri i Infrastrukturës, Hysen Dumishi ka njoftuar se është në hartim projekti për zgjerimin e rrugës Istog – Pejë – Deçan – Gjakovë – Prizren.

Këtë njoftim ai e ka dhënë nga terreni ku ka qenë i pranishëm në fillimin e punimeve për rrugën Kijevë-Zahaq.

“Rruga Kijevë – Zahaq, po bëhet pa zvarritje dhe me cilësi në investime, planifikim e përgatitje gjithpërfshirëse, e me kursim të buxhetit nga 240 milionë euro sa ishte planfikuar në të kaluarën, sot do të kushtojë më pak se 90 milionë euro, pra po i kursejmë plot 150 milonë euro buxhetit të Kosovës.

I kemi përfunduar shpronësimet për segmentin deri në Dollc dhe dje kemi marrë vendim në Qeveri për shpronësimin e segmenti nga Dollci e deri në Zahaq si parapërgatitje që në fillim të muajit maj të fillojmë procedurën e prokurimit edhe për segmentin nga Dollci deri në Zahaq.

Rruga për Pejë ka filluar me ritëm të shpejtë e dinamikë të shtuar në ndërkohë që jemi në përfundim të hartimit të projektit kryesor edhe për zgjerimin e rrugës Istog – Pejë – Deçan – Gjakovë – Prizren.

Urime qytetarëve të Rajonit të Dukagjinit dhe gjithë Kosovës” shkruan Durmishi në njoftim./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Mes protestave nisin punimet e rrugës Kijevë-Dollc

Published

on

Sot kanë nisur punimet për zgjerimin e rrugës nacionale Kijevë-Dollc.

Në ceremoninë e nisjes së punimeve kanë marrë pjesë kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukrurës, Liburn Aliu dhe zëvendësi i tij Hysen Durmishi.

Me këtë rast, Kurti deklaroi se kostoja e zgjerimit të rrugës për 11 kilometra është rreth 21 milionë euro.

“Gati 11 kilometra, për ma pak se 21 milionë euro, po i inaugurojmë sot. Unë e falënderoj shumë ministrin Aliu dhe zëvendësin e tij Durimishi, si dhe kompaninë që po i bën këto punë e gjithashtu edhe kompanisë që po i mbikëqyr këto punime”, deklaroi Kurti.

I pari i Qeverisë shtoi se është arritur që të shpëtohet 150 milionë euro në këtë projekt.

“Duhet ta mbajmë mend atë që e tha zëvendësminstri Durimishi. Nga 240 milionë euro sa ka pasur të kushtojë kjo rrugë, do të kushtojë 90 milionë euro. Pra, 150 milionë euro do të zhdukeshin nga buxheti pa nevojë, do të përfundonin në xhepa privat. Mirëpo tash nuk mbuxhen xhepat privat, mbushet arka e shtetit dhe ka shumë planifikim e përgatitje. Çka kanë bërë ata më herët? Ata fillonin punimet dhe pastaj prona e pa shpronësuar u dilte në rrugë dhe shkonin në stratosferë çmimet e tokave, por kjo nuk bëhej pa paramendim për përfitimet vetjake. Nga 240 milionë euro nga 90 milionë euro, a e dini çka do të thotë kjo?”, tha Kurti.

Kompanitë fituese janë përzgjedhur nga ministria para gati 1 muaji./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending