Connect with us

Infrastrukturë

Qiratë dhe çmimet e shitjeve të banesave janë rritur më shpejt se pagat

Published

on

Të gjithë e dinë se strehimi në Nju Jork është shumë i shtrenjtë. Qiratë dhe çmimet e shitjeve janë rritur shumë më shpejt se pagat, dhe sasia e banesave që është e aksesueshme dhe e disponueshme – për të marrë me qira ose për të blerë – është e vogël. Megjithatë, pse është kjo dhe çfarë të bëhet në lidhje me të, janë pyetje më të diskutueshme.

Kur kërkohen forca për të fajësuar, ka disa fajtorë standardë që shfaqen vazhdimisht në diskursin e zakonshëm. Përgjigja më e zakonshme është zonimi që kufizon sasinë e banesave të reja (me çdo pikë çmimi) që mund të zhvillohen. Nën supozimin se banesat më të dendura priren të jenë më të lira se banesat e përhapura dhe se një ofertë më e madhe banesash krijon më shumë zgjedhje për njujorkezët dhe çon në çmime më të ulëta, ligjet vendore të zonave bëhen një objektiv kryesor.

Kur bëhet fjalë për diskutimin rreth rritjes së stokut të banesave, ndoshta çantat e ardhshme më të njohura të goditjes janë kostot e punës dhe materialeve. Ky argument fajëson koston në rritje të materialeve të zakonshme të ndërtimit (druri, betoni, çeliku, qelqi) – të gjitha të përkeqësuara nga ndërprerja e zinxhirit të furnizimit të shkaktuar nga pandemia COVID-19 – dhe pagat dhe përfitimet e kërkuara nga ndërtimi i sindikatave duke i detyruar zhvilluesit të caktoni pika të larta çmimi për banesat e reja. (Thuaj çfarë të duash për kostot materiale, por nëse ndonjëherë e gjeni veten duke argumentuar se punëtorët krahu paguhen shumë, mendoni dy herë.)

Këto janë pikat standarde të bisedës. Por ka faktorë të tjerë që duhet t’i konsiderojmë nëse duam të shohim një rritje reale të banesave të përballueshme në Nju Jork.

Nuk është vetëm çmimi i banesave, është çmimi i tokës.

Çmimi i banesave është ai që shohim të gjithë, por çmimi i tokës është një pjesë e madhe e asaj që fshihet pas saj. Një studim i vitit 2018 nga Barr, Smith dhe Kulkarni në revistën Shkenca Rajonale dhe Ekonomia Urbane zbuloi se që nga viti 1993, vlerat e tokës në Manhattan janë rritur me një normë vjetore të përbërë prej 15.8 përqind, shumë më shpejt se shkalla e rritjes së punës ose popullsisë. Deri në vitin 2014, vlera e tokës së Manhattan-it – e ndarë nga vlera e çdo gjëje mbi të – vlerësohej në 1.74 trilion dollarë.

Disa nga politikat tona ekzistuese, që gjoja synojnë prodhimin e banesave të përballueshme, kontribuojnë gjithashtu në inflacionin e kostos së tokës. Merrni 421-a, i cili ishte ligji i vendit në Nju Jork nga 1972 deri në 2022 (dhe, shumë profesionistë të pasurive të paluajtshme dhe disa politikanë shpresojnë se do të kthehet në 2024). Ky program ofroi një përjashtim nga taksat për pothuajse çdo banesë të re shumëfamiljare, duke i kushtuar qytetit mbi 22 miliardë dollarë të ardhura tatimore të pambledhura gjatë tre dekadave. Gjatë asaj kohe, çdo shitës i tokës së lirë ose i “pandërtuar” e dinte se blerësi do të përfitonte nga uljet e taksave me miliona dollarë. Më pas, shitësit i vlerësuan këto kursime në çmimin e tyre të blerjes. Pronarët e tokave morën bonusin; zhvilluesit morën më shumë borxhe; pronarët e vlerësuan atë borxh në qira. Një program që supozohej të krijonte banesa me të ardhura të përziera e bëri këtë me një çmim për qiramarrësit, në dobi të qiramarrësve.

Ka shumë më tepër para për t’u bërë në banesat e papërballueshme.

Së fundi, ne duhet të luftojmë me faktin se ndërtimi i banesave të shtrenjta është shumë më fitimprurës sesa ndërtimi i banesave të përballueshme. Për sa kohë që sistemi ynë varet nga aktorë fitimprurës për të ndërtuar, zotëruar, menaxhuar dhe mirëmbajtur shtëpitë tona, strehimi i përballueshëm me cilësi të mirë do të jetë gjithmonë i paarritshëm.

Ne kemi nevojë për aktorë jo të tregut për të prodhuar banesa sociale, si dhe rregullime më të forta. Kjo nënkupton ngritjen e kapaciteteve të grupeve jo-spekulative (si CLT-të dhe shoqatat e përbashkëta të strehimit) për të marrë përsipër banesat ekzistuese, por edhe rindërtimin e kapaciteteve shtetërore, financave dhe vullnetit politik për të ndërhyrë në treg dhe për të ndërtuar sërish banesa sociale.

Ndërkohë që qeveria federale ka qenë historikisht më e gatshme për të trajtuar këtë shkallë veprimi, bllokimi i saj politik dhe konservatorizmi i qëndrueshëm sigurojnë që kjo nuk do të ndodhë. Qeveritë lokale mund të duken më të përgjegjshme politikisht ndaj kërkesave lokale, por shpesh u mungon kapaciteti për të vepruar në këtë shkallë. Qeveritë e shteteve mund të pozicionohen për të marrë përsipër zhvillimin e banesave të reja sociale, megjithëse shumica janë të ndrojtur dhe konservatore, nëse jo reaksionare të plotë. Megjithatë, nëse duam një rezultat tjetër, duhet të dimë se çfarë do ta prodhonte atë: jo vetëm një ndryshim në rregullat rreth zhvillimit, por një ndryshim në atë se kush e bën zhvillimin, çfarë fuqish kanë dhe çfarë mandatesh duhet të ndjekin./Media Ndërtimi

Infrastrukturë

Historike! Kontejnerët ‘Made in Kosova’ akomodohen në projektin gjigant të ndërtimit “Stuttgart 21” të STRABAG dhe ZÜBLIN

Published

on

Kontejnerët e prodhuar nga fabrika GAMP, pas eksportimit nga Kosova, tashmë kanë nisur të pozicionohen për nevojat e mega projektit të ndërtimit “Stuttgart 21”.

Kontejnerët e parë të ndërtuar nga GAMP, do të shërbejnë për akomodimin e mijëra punëtoreve të këtij projekti, me nënkontraktor ‘Amiri Bauunternehmen GmbH’.

Kontejnerët e transporti, të bërë kryesisht nga çeliku i fortë, ofrojnë një bazë të qëndrueshme dhe të fortë për ndërtim.

Ato janë të përshtatshme për të krijuar shtëpie, zyre, dyqane, lokale tregtare, restauronte, galeri arti dhe shumë ambiente të tjera banimi.

Projekti “Stuttgart 21”, përfshinë ndërtimin e stacionit nëntokësor me një kalim luginash, si pjesë e projektit në shkallë të gjerë dhe po ndërtohet nga kompanitë gjigante të ndërtimit STRABAG dhe ZÜBLIN.

Gjeografikisht, projekti i ndërtimit ndahet në Kokën Veriore, Sallën e Stacionit dhe Kreun e Jugut. Tuneli Nordkopf DB, i cili do të ndërtohet duke përdorur metodën e ndërtimit të hapur, lidhet me dy tunelet e minuar drejt Feuerbach dhe Bad Cannstatt dhe përfundon me kalimin në sallën e stacionit.

Salla e stacionit, e vendosur midis majave veriore dhe jugore, është 450 m e gjatë dhe 80 m e gjerë dhe ka kulmin arkitekturor të çatisë së guaskës, është thelbi dhe pika fikse e projektit të përgjithshëm “Stuttgart 21”.

Javë më parë, në Lipjan, është përuruar fabrika e kontejnerëve modularë “GAMP”, një investim 7 milionë euro i një kompanie kosovare dhe një gjermane.

Fabrika 7 mijë m² shtrihet në 20 mijë m² në fshatin Konjuh të Lipjanit dhe është arritur të ndërtohet për gjashtë muaj.

Bashkëinvestitori Valon Vataj, pronar i kompanisë “KAWA”, deklaroi se GAMP do të kontribuojë në hapjen e vendeve të reja të punës dhe prodhimet “Made in Kosova”, e cila do të “pushtojë” tregjet ndërkombëtare.

Continue Reading

Infrastrukturë

Pas Konventës së Bernës, 30 organizata mjedisore kërkojnë ndalimin e punimeve në aeroportin e Vlorës

Published

on

30 organizata mjedisore nga “Aleanca e Mesdheut për Ligatina”, një rrjet ndërkombëtar nga 15 shtete kanë kërkuar të ndalohen punimet e aeroportit të Vlorës në Vjosë-Nartë, duke e konsideruar vijimin e punimeve si “shkatërrimtare për xhevahirin mesdhetar që është shtëpi për 70 specie të rrezikuara, 200 lloje shpendësh apo llojesh endemike”.

Në këtë letër përmenden mundësitë alternative të ndërtimit infrastrukturor, pa dëmtuar mjedisin. Një prej këtyre alternativave përfshin zgjerimin e madhësisë së Aeroportit Ndërkombëtar të Tiranës ose ndërtimin e një hekurudhe të shpejtë për të lidhur jugun e vendit me Tiranën.

“AOS dhe PPNEA kanë propozuar shqyrtimin e vendndodhjeve alternative për aeroportin siç janë Risili, Kafaraj ose Levan, në varësi të një vlerësimi të përshtatshmërisë së mjedisit apo rrezikshmërisë”.

Kjo deklaratë vjen një ditë pas vendimit të Konventës së Bernës, e cila i ka kërkuar autoriteteve shqiptare të pezullonin punimet për ndërtimin e aeroportit të Vlorës brenda zonës së mbrojtur Vjosë – Nartë derisa të kryhet një vlerësim i plotë i ndikimit në mjedis.

Komisioni Evropian, në cilësinë e anëtarit të Komitetit Drejtues të Konventës, e mbështeti vendimin. Të gjitha palët anëtare të Komitetit Drejtues e mbështetën atë unanimisht. Ky vendim është marrë në një mbledhjen e 26 qershorit (2023) të Byrosë së Komitetit Drejtues, por u zyrtarizua në 13 shtator.

Vendimi i Konventës së Bernës çon në tre numrin institucioneve politike europiane që kundërshtojnë ndërtimin e aeroportit, qysh nga çelja e negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Europian (BE). Më herët në korrik të këtij viti edhe Parlamenti Europian kërkoi ndalimin e aeroportit.

Të premten dhe të shtunën e javës së shkuar, organizatat mjedisore protestuan përballë Ministrisë së Mjedisit dhe më pas përballë Kryeministrisë dhe kërkuan zbatimin e Konventës së Bernës, që Shqipëria e ka ratifikuar në janar të vitit 1999.

Zona ku sot po ndërtohet aeroporti i Vlorës, deri në vitin 2021 kategorizohej si zonë e rëndësisë së veçantë, pjesë e Peizazhit të Mbrojtur Vjosë-Nartë (Kategoria V). Planet për ndërtimin e këtij aeroporti kishin nisur prej muajit janar të vitit 2018./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Masterplani i Trojenës ka “harmoninë holistike”

Published

on

Drejtori i projektit LAVA, Lukas Kronawitter, ka përshkruar mendimin pas masterplanit të vendpushimit të skive Trojena që po zhvillohet si pjesë e projektit Neom në Arabinë Saudite.

Duke folur në një panel të fokusuar në Trojena në konferencën Cityscape në Riad, Kronawitter shpjegoi se si projekti synon të kombinojë peizazhin malor me zhvillimet turistike të integruara në peizazh.

Sipas Kronawitter, kjo qasje do të lejojë që zhvillimi turistik, i cili do të përfshijë një vendpushim skish dhe një kullë 330 metra të lartë, të projektuar nga Zaha Hadid Architects, të jetë në harmoni me peizazhin.

E shpallur vitin e kaluar, Trojena është planifikuar si një destinacion turistik në malet e rajonit Tabuk të Arabisë Saudite si pjesë e zhvillimit më të gjerë të Neom.

Masterplani do të ndërtohet rreth një liqeni të madh, të krijuar nga njeriu, i rrethuar nga hotele dhe shtëpi. Krahas liqenit, një mal do të jetë në majë nga një vendpushim skish i projektuar gjithashtu nga LAVA, ndërsa tjetri do të jetë në krye të rrokaqiellit të projektuar nga Zaha Hadid Architects.

/Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending