Connect with us

Aktuale

Për çdo vit, nga 500 hektarë tokë bujqësore mbulohen me beton

Published

on

Në Kosovë për çdo vit humbin përafërsisht 400 deri në 500 hektarë tokë bujqësore në mënyrë të planifikuar apo të paplanifikuar. Kjo tokë kthehet në ndërtim.

Brenda çdo viti, rreth 500 hektarë të tokës bujqësore shndërrohet në tokë ndërtimi duke e dëmtuar në vijimësi bujqësinë në Kosovës. Asgjësimi i tokave bujqësore duke i shndërruar ato në zona industriale, objekte afariste e komerciale dhe banesa kolektive, kryesisht është bërë rreth magjistraleve në të gjitha komunat e Kosovës.

Idriz Gashi është shef i Divizionit për Tokën Bujqësore, që funksionon në kuadër të Ministrisë së Bujqësisë. Ai tha se disa komuna ende nuk i kanë nxjerrë të dhënat se sa sipërfaqe të tokës bujqësore i ndërrohet destinimi për qëllime të tjera. Megjithatë, sipas tij, janë bërë disa hulumtime të cilat tregojnë se sa hektarëve tokë bujqësorë në vit iu ndërrohet destinimi.

“Në bazë të disa analizave që i kemi bërë më ndihmën e ekspertëve nga Evropa llogaritet se në Kosovë për çdo vit humbin përafërsisht 400 deri në 500 hektarë tokë bujqësore në mënyrë të planifikuar apo të paplanifikuar”, thekson Gashi.

Kosova që nga viti 2005 ka në fuqi Ligjin për tokën bujqësore, i cili ka për qëllim krijimin e bazës ligjore për shfrytëzimin, mbrojtjen dhe rregullimin e tokës bujqësore.

Ky ligj parasheh edhe dënime për personat fizikë apo juridikë, të cilët ndërrojnë destinimin e tokës bujqësore apo e shfrytëzojnë atë për qëllime jobujqësore. Dënimi, sipas ligjit, parasheh një shumë prej 1.000 euro deri në 10.000 euro, citon REL.

Imer Rusinovci profesor në Fakultetin e Bujqësisë në Universitetin e Prishtinës, thotë se në Kosovë nuk po zbatohet legjislacioni në drejtim të ruajtjes së tokës bujqësore.

“Qeveritë nuk janë shumë të kujdesshme dhe fatkeqësisht ne kemi tjetërsime, keqpërdorime më barbare të tokës bujqësore, duke i keqpërdoruar ato që edhe ligji i sanksionon, sidomos klasën e parë dytë dhe të tretë bonitative të tokave, ku vërejmë ndërtime të egra, peizazhe më të zymta dhe krejt këto bëhen për qëllim të përfitimeve materiale në dëm të tokës më të pëlleshme bujqësore”, thekson Rusinovci.

Kjo gjendje e degradimit të tokës bujqësore, do të ketë kosto të papërballueshme për Kosovën në të ardhmen, thotë Rusinovci, sipas të cilit, Kosova do të përballet me mungesë të prodhimit të produkteve bujqësore dhe vendi do të mbetet i varur nga importi.

“Problem madhor dhe kombëtar është menaxhimi i drejtë dhe i mirëfilltë i shfrytëzimit të tokës bujqësore. Duhet të ruajmë këtë tërësi sepse deri më tani jemi treguar të pamëshirshëm ndaj saj”, thekson Rusinovci.

Ndërkohë, përfaqësues të Sindikatave të bujqve ngrehin shqetësim se nga degradimi i tokave bujqësore, Kosova nuk po arrin të plotësojë nevojat për ushqim nga rendimentet e grurit.

Kryetari i Federatës Sindikale të Bujqve, Tahir Tahiri, thotë se sipërfaqet e tokave bujqësore çdo vit po zvogëlohen dhe sipas tij, kjo po bëhet pa u vërejtur nga autoritetet kompetente.

“Toka jonë intensivisht po uzurpohet nga ndërtimet të cilat nuk janë të dedikuara për prodhimtari bujqësore dhe ne po humbim sipërfaqe çdo vit. Ne kemi edhe sipërfaqe të tokave të cilat janë lënë që nga pas lufta pa u punuara dhe aty mungon infrastruktura. Ne nuk po i rrisim sipërfaqet e tokave bujqësore por po i zvogëlojmë”, thekson Tahiri.

Kosova ka një sipërfaqe të përgjithshme prej 10 mijë e 887 kilometra katrorë. Nga kjo sipërfaqe, sipas regjistrimit të fundit të popullsisë, ekonomive familjare dhe banesave, llogaritet se 53 për qind e tokës në Kosovë është bujqësore, 41 për qind tokë pyjore, një për qind sipërfaqe ujore kurse pesë për qind është sipërfaqe tjetër: si tokë trafiku, urbane dhe të tjera.

1 Comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Aktuale

Një e treta e evropianeve nuk e kuptojnë se si funksionon inflacioni

Published

on

Një e treta e evropianeve nuk e kuptojnë se si funksionon inflacioni, sipas një sondazhi të Eurobarometrit. I njëjti sondazh zbuloi se vetëm 18% e qytetarëve të BE-së ishin në gjendje të tregonin një nivel të lartë edukimi financiar. Sipas sondazhit, 65% e qytetarëve të BE-së janë të vetëdijshëm se, në kohë inflacioni pozitiv, fuqia blerëse e parave të tyre ulet, që do të thotë se ata mund të blejnë më pak se më parë me të njëjtën sasi parash.

Në tetor 2022, inflacioni vjetor në BE arriti nivele të papara në katër dekadat e mëparshme në 11.5%. Ndërsa rritja e kostos së jetesës ishte shqetësimi më urgjent për 93% të evropianëve në atë kohë, me sa duket një e treta e qytetarëve të BE-së nuk e dinë se si inflacioni ndikon në jetën e tyre. Sondazhi i Eurobarometrit, i kryer në mars-prill 2023, përfshiu pyetje mbi njohuritë financiare dhe sjelljen për të matur njohuritë financiare në të gjithë vendet e BE-së.

Vetëm rreth një e katërta e të anketuarve (26%) në BE iu përgjigjën saktë të paktën katër nga pesë pyetjet mbi njohuritë financiare. Gjysma iu përgjigj saktë vetëm dy ose tre pyetjeve, ndërsa një tremujor tjetër i gjeti pyetjet veçanërisht sfiduese. Performuesit më të mirë ishin Holanda (43%), Danimarka (40%), Finlanda (40%) dhe Estonia (39%) ku rreth katër në 10 të anketuar shfaqin një nivel të lartë njohurish financiare. Rumania dhe Portugalia raportuan rezultatet më të këqija në nivelet e larta të njohurive financiare me 13% dhe 16%, respektivisht.

Ndër katër ekonomitë e mëdha të BE-së, vetëm Gjermania kishte një rezultat më të lartë se mesatarja e BE-së në këtë tregues. Ndërsa rezultatet e Francës dhe Italisë ishin pak më poshtë mesatares së BE-së, kjo shifër ishte dukshëm e ulët në Spanjë me 19%.

Anasjelltas, përqindja me një rezultat të ulët ishte më e larta në Qipro dhe Rumani (të dyja 30%), e ndjekur nga Greqia (29%) dhe Portugalia (28%). Sondazhi zbuloi se 35% nuk e kuptonin se si inflacioni ul fuqinë e tyre blerëse. Pyetja ishte: Në BE, 22% thanë se mund të blinin të njëjtën sasi, dhe 7% u përgjigjën se mund të blinin më shumë se sot. Gjashtë përqind e pjesëmarrësve nuk kishin përgjigje.

Përqindja që iu përgjigj saktë kësaj pyetjeje (“Më pak se sa mund të blini sot”) ishte nën 60% në Qipro, Portugali, Greqi, Rumani dhe Itali, ndërsa Finlanda dhe Estonia kishin përqindjen më të lartë me 84%. Njohuria e përgjithshme financiare bazohet në njohuritë financiare dhe rezultatet e sjelljes. Mesatarisht, në të gjithë BE-në, 18% e të anketuarve kanë një rezultat të lartë për nivelin e përgjithshëm të edukimit financiar, 64% kanë një rezultat mesatar dhe 18% një rezultat të ulët.

Përqindja me një rezultat të lartë varionte nga 11% në Portugali dhe Letoni në 27% në Danimarkë, Slloveni dhe Suedi dhe 28% në Holandë. Përkundrazi, përqindja me një rezultat të ulët ishte më e larta në Finlandë (27%), Letoni (24%), Belgjikë (22%) dhe Spanjë (22%). Duke parë rezultatet e nivelit socio-demografik, proporcioni me një rezultat të lartë në arsimimin e përgjithshëm financiar është më i lartë midis:

meshkuj (24% krahasuar me 13% të femrave);

të anketuarit e moshës mbi 39 vjeç (20%, krahasuar me 13% të moshave 18-24 dhe 16% të atyre të moshës 25-39 vjeç);

të anketuarit me nivel të lartë arsimor (26%, krahasuar me 16% të atyre me nivel të mesëm dhe 12% për ata me nivel të ulët arsimor).

BE-ja po punon për të siguruar që qytetarët e saj të kenë njohuritë dhe aftësitë që u nevojiten për të marrë vendime të mira financiare./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Falsifikonin dokumente të pronave të serbëve për shqiptarët nga Kosova, arrestohen 17 persona në Serbi

Published

on

Në Serbi janë arrestuar 17 persona, anëtarë të dy grupeve të organizuara kriminale, të cilët dyshohet se kanë falsifikuar 400 dokumente për shqiptarët nga Kosova dhe në këtë mënyrë kanë krijuar përfitime të paligjshme financiare në shumë prej të paktën 100 mijë euro.

Sipas urdhrit të Prokurorisë Publike për Krim të Organizuar (PKO), në bashkëpunim me Shërbimin për Luftën Kundër Krimit të Organizuar (ShLKKO) arrestimi i tyre ka ardhur për shkak të dyshimit të bazuar se kanë kryer veprat penale të falsifikimit të dokumenteve në periudhën nga prilli i vitit 2023 deri më sot, dhe për shpërdorim të pozitës zyrtare.

Grupi i parë i organizuar kriminal, siç thuhet, përbëhej nga gjashtë persona, përkatësisht: M.N, N.G, V.S, L.R.S, S.B dhe N.P, ndërsa grupi i dytë i organizuar kriminal përbëhej nga 11 persona dhe përkatësisht: R.B, A.B, B.D, D.G, I.D, Z.V. , M.B, M.P, S.K, B.Gj dhe S.K

Siç shkruan portali serb “N1”, nga Prokuroria për krim të organizuar kanë thënë se “ekziston dyshim i bazuar se këto grupe të organizuara kriminale kanë prokuruar dhe krijuar dokumente të falsifikuara, përkatësisht: karta identiteti, kontrata e autorizime që kanë të bëjnë me blerjen dhe shitjen e ngastrave kadastrale në Kosovë në pronësi të personave serbë të zhvendosur nga Kosova, dhe në këtë mënyrë u mundësonin personave të nacionalitet shqiptar nga Kosova, të cilët janë të interesuar të marrin statusin e shtetasve të Serbisë, të regjistrojnë vendbanimin, të marrin shtetësinë dhe dokumentet personale”.

Gjithashtu, sipas portalit serb, personave të interesuar u janë dhënë vërtetime të falsifikuara, diploma të arsimit të mesëm dhe të lartë dhe në këtë mënyrë u kanë mundësuar që këto dokumente të falsifikuara t’i përdorin si të vërteta.

“Në këtë mënyrë kanë krijuar rreth 400 dokumente të ndryshme dhe kanë përfituar përfitime pasurore të kundërligjshme në shumën prej 100 mijë eurosh deri më tani”, citohet të ketë thënë Prokuroria.

Mes anëtarëve të këtyre dy grupeve të organizuara kriminale janë dy ofiqarë, një pjesëtar i MPB-së, një ish-punonjës i Universitetit “Megatrend” dhe një këshilltar i punësuar në Ministrinë e Arsimit të Serbisë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Ministria e Turizmit përgatit aplikimin për futjen e Vjosës në UNESCO

Published

on

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro ka njoftuar nisjen e punës për përfshirjen e Vjosës në listën e pasurive botërore të mbrojtura nga UNESCO, nën programin “Njeriu dhe Biosfera”.

Kumbaro ka pasur një takim me delegacionin e UNESCO-s që ka mbërritur në Tiranë, i cili do të ndjekë përgatitjen e dosjes së aplikimit. “E lumtur të prisja në Ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit ekipin e UNESCO, me të cilët nisim punën për përfshirjen e Vjosës në listën e pasurive botërore përmes programit “Njeriu dhe Biosfera”. Është ky program global që synon të krijojë një bazë shkencore për të përmirësuar marrëdhëniet midis njerëzve dhe natyrës ku jetojnë, për zhvillimin e qëndrueshëm që mbron mjedisin.

Na pret një punë intensive në përgatitjen e dosjes së aplikimit, që Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe Agjencinë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura do të dorëzojnë në UNESCO brenda këtij viti, për t’i dhënë një tjetër pasaportë ndërkombëtare mbretëreshës së lumenjve europiane e për të shtuar një tjetër xhevahir shqiptar në listën e UNESCO”, shprehet Kumbaro.

Vjosa u shpall Park Kombëtar në mars të vitit 2023. Më herët, Drejtoresha e Përgjithshme e UNESCO Audrey Azoulay vizitoi Vjosën me ftesë të Ministres së Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro me qëllim përfshirjen e saj në listën e siteve të mbrojtura nga UNESCO, duke e vlerësuar si një prej lumenjve të fundit të egër në Europë dhe i pari Park Kombëtar i një lumi të paprekur.

Përgatitja e aplikimit është një proces i gjatë sipas standardeve të Organizatës Botërore të Kombëve të Bashkuara për Edukim, Shkencë dhe Kulturë, dhe Shqipëria do të asistohet nga ekipi i programit “Man and Biosphere”./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending