Shkencëtarët kanë konkluduar se thëngjilli është shkaktari kryesor i ndryshimeve klimatike dhe është përgjegjës për 40% të emetimeve totale të CO2 në tërë botën.22 Corinne Le Quéré et al., (2018), ka gjetur se që nga viti 1959 e deri në vitin 2017, 82% e emetimeve totale në botë janë shkaktuar nga karburantet fosile, ndërsa 18% nga ndryshimet e pësuara nga përdorimi i tokës.
Të përqendruara në atmosferë janë 45% e emetimeve totale, në oqean 24% dhe në tokë 30%.23 Për të mbetur brenda kufirit prej 1.5°C të rritjes së temperaturës mesatare globale, studimi nga Welsby, D. et al. (2021), i botuar në revistën prestigjioze “Nature”, thotë se sasia e karburanteve fosile të cilat duhet të lihen pa u nxjerrë nga toka deri më 2050 është rreth 60% e naftës dhe gazit natyror dhe 90% e thëngjillit, i cili tash është nën tokë dhe i pashfrytëzuar, duhet të mbetet i paekstraktuar.
Me fjalë tjera, kjo do të thotë se maksimumi i lejuar për ekstraktim në tërë botën, deri në vitin 2050, është 10% i thëngjillit ekzistues në tokë, nëse duam të qëndrojmë brenda kufirit prej 1.5°C të rritjes së temperaturës mesatare globale.
Ndotësit kryesorë të ajrit në Kosovë janë aktivitetet nga prodhimi i energjisë elektrike, industria, transporti, deponitë e mbeturinave dhe amvisëritë.25 Pra, Kosova i kontribuon ndryshimeve klimatike kryesisht përmes prodhimit të energjisë elektrike në termocentralet me djegie të thëngjillit. Emetimet e CO2 nga thëngjilli për kokë banori për vitin 2020 në shtetet evropiane silleshin nga ato më të lartat në Bosnjë e Hercegovinë me 4.94 ton, Estoni 4.62 tonë e Gjermani 2.38 tonë për kokë banori, deri te ato më të ultat në Lituani, Spanjë e Portugali me 0.23 ton, Shqipëri me 0.16 dhe Latvi me 0.05 ton për kokë banori.26 Në vitin 2018 emetimet totale të gazrave serrë (në CO2 ekuivalent) për kokë banori në shtetet evropiane silleshin prej 15.3 tonë në Luksemburg, 12.1 tonë në Estoni, 8.6 tonë në Gjermani deri tek ato me emetimet më të ulta si Mali i Zi me 4.0 tonë, Maqedonia e Veriut me 3.5 tonë e Shqipëria me 1.9 ton CO2 ekuivalent për kokë banori.
Sipas Eurostat, në vitin 2019, emetimet totale në CO2 ekuivalent për 27 vendet anëtare të BE-së ishin 6.7 tonë për kokë banori.28 Raporti i Agjencisë për mbrojtjen e mjedisit të Kosovës (AMMK, 2021) mbi emetimet e gazrave serrë në Kosovë për vitet 2014-2019, thotë se emetimet totale për kokë banori ishin 5 tonë CO2 ekuivalent, pra janë më të ulta se vlera mesatare për shtetet e BE-së, ndërsa emetimet për njësi të Bruto Produktit Vendor (BPV) ishin 0.5 kg CO2 ekuivalent për $, e janë më të larta gati sa dyfishi i mesatares së BE-së.29 Emetimet totale për vitin 2018 për njësi të Bruto Produktit Vendor (BPV) në shtetet evropiane silleshin prej 0.1 kg CO2 ekuivalent për $ për Shqipërinë, Francën e Suedinë, 0.2 për Maqedoninë e Veriut, Greqinë e Gjermaninë, e deri te Serbia me 0.4 e Bosnja e Herzegovina me 0.5 kg CO2 ekuivalent për $.3
Të dhënat nga qendrat e mjekësisë familjare për vitin 2019, për aglomeracionin e Prishtinës (Prishtinë, Fushë Kosovë, Obiliq dhe Drenas, ku ndotja e ajrit shpeshherë ka qenë alarmante dhe e vlerësuar si me ndikim në shëndet) tregojnë se numri total i pacientëve të paraqitur në këto Qendra me sëmundje respiratore ka qenë 241,157 ndërsa i atyre me sëmundje kardiovaskulare ka qenë 92,312 persona./Media Ndërtimi.
Konsorciumi i Shoqërisë Civile për Zhvillim të Qëndrueshëm në Kosovës (KOSID) ka publikuar raportin me titull ‘Kah po shkon sistemi energjetik i Kosovës.