Praktikat e urbanizmit të paplanifikuar dhe shndërrimi i hapësirave të gjelbra në gri janë “zhvilluesit” më të shpejtë të zonave urbane. Duke u njohur me efektet e ishullit të nxehtësisë urbane, kthimi ndaj natyrës siç është gjelbërimi vertikal do të ishte zgjidhje alternative për një zhvillim të qëndrueshëm.

Nxehtësia e gjeneruar nga trafiku, aktivitetet industriale, ndërtimet dhe të ngjashme ndikojnë në shkatërrimin e biodiversitetit duke bërë që temperatura e ajrit në mjediset urbane të jetë më e lartë se në vendet rurale. Hapësirat e gjelbra bëjnë që qytetet të jenë më eko-miqësore me zhvillim holistik (tre-dimensional).

Sipas organizatës Ec Ma Ndryshe, koncepti i gjelbërimit urban nuk nënkupton vetëm mbjelljet konvencionale në parqe dhe hapësirat publike që jemi mësuar t’i hasim por edhe forma të tjera si përfshirja e gjelbërimit vertikal në ndërtesa, muret e gjalla në vend të fasadave, çatitë e gjelbra në vend të atyre të zakonshme etj.

Vlen të theksohet se më shumë se 70% e investimeve në Kosovë janë investime në ndërtim dhe ky sektor në tërësi është punëdhënësi më i madh në Kosovë në sektorin privat, ku vetëm gjatë dekadës së fundit ka dyfishuar numrin e të punësuarve.

Ajo çka dëmton më së shumti hapësirat e gjelbra janë padyshim numri i lartë i ndërtimeve pa leje, ku në Kosovë janë regjistruar 352,836 ndërtime pa leje.

Vetëm në 3 muajt e parë të vitit 2022 në Prishtinë janë dhënë më shumë se 40 leje ndërtimore dhe nga ky numër më shumë se 30% janë objekte shumë banesore. Ndërsa në vitin 2021 janë lëshuar 171 leje ndërtimi, nga të cilat afro 50% janë objekte shumë banesore me afarizëm. Ajo çka vlen të cekët bazuar edhe në të dhënat e mësipërme të ofruara nga vet Komuna e Prishtinës është se pjesa më e madhe e tyre vazhdojnë të mos i japin prioritet proporcionit në mes sipërfaqes së gjelbëruar dhe sipërfaqes së pllakosur.  Zbatimi i proporcionit përveç aspektit estetik është i nevojshëm ne radhë të parë për gjendjen psiko-fizike të banorëve që jetojnë aty dhe më pas për plotësimin e rregullores që parasheh shteti i Kosovës.

Bazuar në të dhënat e mësipërme të marra nga ASK-ja, zgjidhja më premtuese shihet pyllëzimi vertikal. Bimët ndihmojnë në parandalimin e reflektimit dhe uljen e rrezatimit diellor duke krijuar një mikroklimë të brendshme jo të dëmshme për njerëzit, rregullojnë lagështinë e ajrit, prodhojnë oksigjen, thithin dioksidin e karbonit, ulin temperaturën e ndërtesës përmes së cilës reduktohet kërkesa për konsum të energjisë, reduktojnë zhurmën duke lehtësuar kështu rritjen dhe zhvillimin e qëndrueshëm të ekosistemit.

Modeli i pyllëzimit vertikal u përfshi për herë të parë në projektin e arkitektit Stefano Boeri në qytetin e Milanos në vitin 2014. Ai projektoi dy ndërtesa që do kishin bimë dhe të cilat siguronin një sasi vegjetacioni të barabartë me 30,000 metra katrorë pyll duke përfshirë dru, shkurre, pemë, shumëvjeçare. Ndërtesat janë projektuar për të mos penguar rritjen e drurëve.

Ndërtesa që përfshijnë pyllëzim vertikal janë ndërtuar edhe në Kinë, ndërsa pritet të ndërtohen edhe në vende të tjera si në Holandë përmes së cilës bimët çdo vit do të thithin 50,000 kilogramë CO2 dhe prodhojnë 13,750 kilogramë oksigjen./Media Ndërtimi.

Plani Zhvillimor i Prishtinës skadon këtë vit. Ai është hartuar në vitin 2012, dhe Prishtina në mungesë të Planit të Ri Zhvillimor duhet të punojë me anë të vjetrin gjë e cila po sjell probleme në fushën e ndërtimit dhe urbanizmit, sepse dokumentet planore ekzistuese janë të hartuara shumë vite më parë, e disa prej tyre edhe iu ka skaduar afati.

Drejtori i Urbanizmit në Komunën e Prishtinë, Arbër Sadiki thotë se është urgjente që Prishtina ta ketë një planë të ri zhvillimor.

“Natyra e Punës së Drejtorisë së Urbanizmit është e tillë që planet të cilat iniciohen nga Drejtoria e Planifikimit dhe kalojnë procedurën që e parasheh ligji për Planifikim Hapësinor i vitit 2013, në bazë të tyre në implementojmë dhe lëshojmë leje ndërtimi e kushte ndërtimore. Normalisht që vetë fakti që ky ligj nuk ka pas ndryshime, po sjell probleme për Drejtorinë e Urbanizmit sepse jemi të obliguar në këtë rast të implementojmë dokumentet planore ekzistuese të cilat disa veçse kanë skaduar.

Posedimi i dokumenteve të reja të cilat hartohen në përputhshmëri me këtë ligj, neve do të na lehtësonte punët dhe kualiteti përfundimtar i lejeve të cilat i aprovojmë do të ishte shumë ma i mirë”, deklaroi Sadiki për emisionin Kryeqyteti të televizionit publik të Kosovës.

“Kemi themeluar grupe punuese dhe së shpejti do të realizojmë diskutime publike në mënyrë që të kemi një Plan Zhvillimor Komunal sa më Kualitativ pasi që nga ato derivohen hartat zonale”, shto Sadiki./Media Ndërtimi.

Ekipi i Prishtina Heat Save, ka nisur matjen e radiatorëve të konsumatorëve të Termokos.

“Të nderuar banorë të lagjes Ulpiana, gjatë ditëve në vijim, ekipet hulumtuese, me uniforma, të autorizuar nga Komuna e Prishtinës, Ngrohtorja Termokos, dhe MFK, do të vijnë në shtëpitë tuaja për të bërë matje teknike dhe për të analizuar gjendjen e radiatorëve në tërë lagjen.

Ju lusim të bashkëpunoni ashtu që projekti të ketë të dhëna sa më koncize dhe implementim sa më të shpejtë.”, shkruan në njoftimin e Millennium Foundation Kosovo.

Matjet kanë nisur në lagjen Ulpiana, ndërkohë që ky proces do të vazhdojë në lagjet tjera ku ka konsumatorë të ngrohtoës së Prishtinës.

Termokosi ka bërë të ditur se që nga sezonii i ardhshëm të ngrohjes konsumatorët faturohen ndryshe nga Termokosi

Konsumatorët do të paguajnë vetëm sa shpenzojnë ngrohje, e jo si më parë që faturoheshin në bazë të metrave katror të banesës.

Furnizuesit do të paguajnë vetëm sa shpenzojnë ngrohje, e jo si më parë që faturoheshin në bazë të metrave katror të banesës.

“Ky është një nga projektet më moderne dhe më të mira që kemi pas deri më tani dhe ndikon direkt në ekonominë familjare të konsumatorëve tanë, pasi që me vendosjen e këtyre matësve ndryshon komplet mënyra e faturimit të konsumatorëve”, kishte deklaruar për ‘Ju flet Prishtina’ Afërdita Uka, zëdhënëse në Termokos.

Brenda shtatë muajve pritet të përfundojë së realizuari projekti për vendosjen e njehsorëve nëpër radiatorët e konsumatorëve të Termokos.

I gjithë procesi i instalimit do të bëhet falas nga ekipi i Prishtina Heat Save, të cilët do të mundësojnë faturimin e qytetarëve veç as sa shpenzojnë ngrohje./Media Ndërtimi.