Connect with us

Trashëgimia Kulturore

Kombinim harmonik i vlerave të ndryshme etnike në shtëpitë e Janjevës

Published

on

Nëse keni shëtitur ndonjëherë nëpër rrugët e Janjevёs, sixhadeja e gjallë e trashëgimisë kulturore, fetare dhe natyrore padyshim do të të kishte tërhequr vëmendjen.

Është një kombinim harmonik i vlerave të ndryshme etnike që bashkëjetojnë bukur në këtë vend të jashtëzakonshëm. Janjevё, me thesaret e saj historike dhe arkitekturore, së bashku me trashëgiminë e saj kulturore jomateriale, qëndron si një dëshmi e unitetit midis komuniteteve të ndryshme.

Pashko Ivanoviqit, si shumë të tjerëve, i kujtohen shumë kujtime të dashura të fëmijërisë teksa ecën në rrugët e vjetra të Janjevёs. Ai ishte 11 vjeç kur familja e tij u nis për në Kroaci – por me kënaqësi kthehet në vendin e tij të origjinës një ose dy herë në vit.

“Unë u ktheva për herë të parë në vitin 2003 dhe ishte një ndjenjë e çuditshme sepse gjithçka dukej më e vogël. Megjithatë, për shkak të të gjitha kujtimeve dhe rrugëve të njohura ku luaja si fëmijë, m’u duk sikur të kthehesha në shtëpi”, thotë Pashko.

Familja e Pashkos banonte në një nga shtëpitë më të vjetra në Janjevё. Fatkeqësisht, kalimi i kohës ka bërë të vetën, duke e lënë shtëpinë në nevojë të madhe për restaurim për shkak të dëmtimeve të konsiderueshme.

“Shtëpia jonë mbart historinë e familjes sonë por gjithashtu mishëron thelbin e trashëgimisë multikulturore të Janjevёs”.

Pashko kujton me dashuri kohët kur ai i ndihmonte prindërit e tij në punëtorinë në katin e parë të shtëpisë së tij – ku ata bënin lodra dhe korniza plastike. Edhe tani, teksa ai viziton shtëpinë, prania e makinës së vjetër të prodhimit ngjall kujtime nostalgjike.

Shtëpia e familjes së tij – në mesin e 14 shtëpive të tjera në Qendrën Historike do të rehabilitohet dhe restaurohet – duke ruajtur vlerat kulturore dhe historike, si pjesë e projektit “Trashëgimia kulturore si nxitës për ringjalljen ekonomike të Janjevës”, financuar nga Bashkimi Evropian dhe Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve.+

Kjo përpjekje synon të ruajë vlerat kulturore dhe historike të këtyre shtëpive, duke kontribuar në zhvillimin e përgjithshëm të turizmit në Janjevё. Pasi të rigjallërohet, shtëpia e familjes së Pashkos do të shndërrohet në një shtëpi pritëse, e cila do të mirëpresë vizitorët.

Aktualisht po kryhen ndërhyrje emergjente për restaurimin dhe konsolidimin e strukturave në nëntë prej shtëpive më të dëmtuara. Projekti gjithashtu parashikohet të nisë punimet infrastrukturore për ndërtimin e rrjetit të ri të ujësjellësit dhe kanalizimit në të gjithë Janjevёn.

Me investimin e Komunës së Lipjanit, punët infrastrukturore në rrjetin e ujësjellësit dhe kanalizimit do të shtrihen në tërë fshatin. Këto zhvillime ofrojnë një bazë solide për rritjen e turizmit në zonë.

Pashko, i shoqëruar nga një grup miqsh, së fundmi vizitoi Janjevёn me një plan ambicioz në mendje.

“Ne e kemi diskutuar shpesh idenë e hapjes së një fabrike birre artizanale. Me shtimin e elementeve turistike dhe disponueshmërinë e akomodimit, do të bëhet shumë më e lehtë për ne”.

Pashko pret me padurim ringjalljen e Qendrës Historike të Janjevёs, duke besuar se ajo jo vetëm që do të tërheqë investime, por edhe do të fuqizojë turizmin.

Projekti “Trashëgimia kulturore si nxitës për ringjalljen ekonomike të Janjevё” jo vetëm që fokusohet në restaurimin e 14 shtëpive më të rrezikuara, por gjithashtu synon të fuqizojë banorët e Janjevё/Janjevo. Nëpërmjet programeve të zhvillimit të aftësive dhe granteve të vogla për bizneset e reja dhe ekzistuese, projekti synon të krijojë mundësi pune dhe të nxisë rritjen socio-ekonomike në rajon.

Trashëgimia Kulturore

Arkeologët kroat e gjejnë një përkrenare ilire, është më shumë se 2500 vjet e vjetër

Published

on

Katër vjet pas zbulimit fantastik të një helmete ilire 2500 vjeçare nga Zakotoreci i Peljesacit, arkeologët mëngjesin e djeshëm, pothuajse në të njëjtin vend, gjetën një tjetër edhe më të vjetër!

Lajmi u kumtua nga Marta Kalebota, arkeologia kroate nga Muzeu i Qytetit të Korculës dhe anëtare e ekipit arkeologjik që gërmon me zell në Zakotorac.

I njëjti ekip që gjeti helmetën e parë në vitin 2020 gjeti edhe një të dytë, pak më të vjetër, por detajet do të përcaktohen nga analiza e detajuar, shkruan slobodna dalmacija.

“Hrvoje mori një gur dhe filloi të bërtasë se kishte gjetur një përkrenare tjetër! Ndjenja është, të paktën, fenomenale, ndihem shumë e emocionuar, një shpikje e pabesueshme dhe për herë të dytë”, pohoi ajo.

Përkrenarja e dytë u gjet dhjetë metra larg vendit ku u gjet e para.

Ato janë pak më ndryshe, ndryshon nga faqet dhe fytyra, gjë që na bën të përfundojmë se ajo e gjetur sot daton në shekullin V-VI, që do të thotë se është pak më e vjetër se e para, por ende duhet të përcaktoni detajet, pohoi arkeologia e re Kalebota.

Pos saj, ekipi përbëhet nga dr.sc. prof. Hrvoje Potrebic nga Departamenti i Arkeologjisë në Fakultetin Filozofik në Zagreb, i cili e gjeti helmetën, si dhe nga Domagoj Perkiq nga Muzetë e Dubrovnikut që udhëheq ekipin dhe financon gërmimet./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia Kulturore

Publikohet hulumtimi për gjendjen e Institucioneve Muzeale të Qytetit të Mitrovicës

Published

on

Në kuadër të nismës për dokumentimin e institucioneve muzeale të Kosovës, EC ka vijuar me hulumtimin e institucioneve muzeale të Komunës së Mitrovicës. Realizimi i këtyre hulumtimeve ka për qëllim identifikimin e problemeve aktuale dhe potencialeve që këto objekte aktualisht bartin, me synim të krjimit të një pasqyre të qartë lidhur me gjendjen e tyre aktuale.

Ky hulumtim shpalos gjendjen ekzistuese të tri muzeve që akutalisht operojnë në kuadër të Komunës së Mitrovicës, përkatësisht Muzeut të Qytetit, Muzeut Shtetëror të Kristaleve dhe Mineraleve “Trepça” si dhe Kompleksit të Kullave “Isë Boletini”. Të gjeturat nga ky hulumtim mëtojnë të shërbjenë vetë institucionet udhëheqëse drejt parashtrimit të kërkesave dhe ideimit të projekteve për intervenime në të ardhmen me qëllim të përmirësimit të infrastukturës fizike, sigurimit të qasshmërisë për personat me aftësi të kufizuara, përmirësimit të mënyrës së ekzpozimit të eksponateve si dhe përmirësimit të aspektit programativ të operimit vjetor të muzeve.

Hulumtimi “Institucionet Muzeale të Qytetit të Mitrovicës” vie pas publikimit të suksesshëm të hulumtimit “Institucionet Muzeale të Qytetit të Prizrenit”, ndërsa EC do të vijojë më trajtimin e muzeve të qyteteve të tjera të Kosovës.

Hulumtimin e plotë mund ta lexoni në linkun: https://www.ecmandryshe.org/…/muzete_e_mitrovices_2702.pdf

Ky hulumtim është realizuar në kuadër të projektit “Trashëgimia kulturore gjithëpërfshirëse” që përkrahet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia Kulturore

Nxënësit e Prizrenit njoftohen me zejet e vjetra dhe trashëgiminë arkeologjike

Published

on

Qindra nxënës të shkollave të Komunës së Prizrenit kanë marrë pjesë në vizitat tek zejet e vjetra aktive si dhe në Muzeun Arkeologjik të rajonit të Prizrenit të organizuara nga EC Ma Ndryshe.

Vizitat grupore të nxënësve kanë shërbyer për ndërgjegjësimin dhe edukimin e brezave të rinj lidhur me artizanatet e trashëguara brez pas brezi, sikurse edhe për t’u njohur më për së afërmi me vlerat e trashëgimisë arkeologjike të rajonit të Prizrenit.

Gjatë këtyre vizitave nxënësit kanë pasur mundësinë që të zbulojnë fshehtësitë e punës së mjeshtërve të dalluar të zejes së filigranit, të plisit dhe të farkëtarisë, duke përfituar njohuri edhe për historikun e këtyre zanateve, dhe rëndësinë e ruajtjes së kësaj tradite në këto anë.

Ndërsa nikoqirët e Muzeut Arkeologjik të rajonit të Prizrenit duke prezantuar para nxënësve artefaktet e ekspozuara kanë dhënë edhe informata shtesë mbi kohën e gjetjes si dhe funksionin që ato kanë kryer, sikurse edhe rëndësinë e dokumentimit e ruajtjes së tyre.

Këto vizita janë realizuar në kuadër të projektit “Trashëgimia kulturore gjithëpërfshirëse” që përkrahet nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve.

Continue Reading

Trending