Connect with us

Trashëgimia

Imazhet e Kosovës në koleksionin e kartolinave të profesorit norvegjez

Published

on

I frymëzuar nga një koleksion i kartolinave të Kosovës të realizuara në shekullin e kaluar, Kenneth Andresen ka nisur një projekt kërkimor mbi këtë mjet komunikimi që dëshmon historinë e vendit.

Kenneth Andresen, profesor në prodhimin mediatik dhe studime mediatike në Universitetin e Agderit në Norvegji, mbledh kartolina të vjetra nga Kosova të cilat tregojnë për historinë e vendit gjatë shekullit të kaluar.

Këto fotografi tregojnë një imazh të Kosovës, shumë të ndryshëm nga ajo e një vendi në luftë që është e zakonshme në ditët e sotme.

Një shembull është kjo kartolinë nga gushti 1967 që tregon fëmijët duke u larë në Ibër në Mitrovicë: “Në vitet 1960 dhe 1970, kishte shumë më tepër liri kalimi, jo ai tension [etnik]”, tha Andresen.

“Lumi ishte gjithashtu shumë më i pastër në atë kohë.”Gjatë viteve 1980 dhe 1990, lumi u bë shumë më i ndotur. Siç e përshkruan Andresen,  kartolinën një farë Emer ia dërgoi shoqatës vullnetare të zjarrfikësve “Amza” në Zemun, afër Beogradit, me një përshëndetje shumë të thjeshtë për të gjithë.

Historikisht, nuk ishte e zakonshme të shkëmbeheshin kartolina nga një qytet në tjetrin brenda Kosovës. Kjo është arsyeja pse shumica e tyre u dërguan më tej, kryesisht në adresat në republikat e ish-Jugosllavisë. Kjo shpjegon edhe pse ekzistojnë shumë pak përshëndetje janë shkruar në shqip.

Këto kartolina na kujtojnë gjithashtu se disa vende në Kosovë kanë qenë zona shumë të njohura turistike. Kjo kartolinë tipike turistike, e shtypur në Beograd në fillim të viteve 1970, tregon vendpushimin e skive të Brezovicës në malet e Sharrit, i cili ishte një destinacion shumë i njohur në këtë kohë.

Ajo tërhoqi vizitorë nga e gjithë Jugosllavia. Në ditët e sotme është shumë më pak i frekuentuar dhe stacioni i skive frekuentohet vetëm nga vendasit.Siç shpjegon Kenneth Andresen: “Në vitin 1984, për Lojërat Olimpike Dimërore të Sarajevës, u vendos që Brezovica të bëhej një kodër rezervë për ski alpine në rast se nuk kishte borë të mjaftueshme në Sarajevë.” Përfundimisht, nuk kishte nevojë për të përdorur këtë zonë alternative.

Profesori norvegjez gjithashtu dëshiron të ndajë koleksionin e tij me publikun e gjerë. Tashmë është e mundur të zbuloni disa nga kartolinat e saj në llogarinë e tij të dedikuar në Instagram.

Por ai gjithashtu planifikon të realizojë një libër dhuratash ose një libër kafeje (coffee table book) deri në verën e vitit 2024, si dhe një ekspozitë fizike të bërë me njëqind kartolinat e tij më të bukura që përfaqësojnë të gjitha qytetet dhe zonat kohore.

Ideja do të ishte që fillimisht të prezantohet në Prishtinë, e më pas të zhvendoset në qytete të tjera, apo edhe në vende të tjera si Serbia”, shpjegon Andresen./Media Ndërtimi.

Trashëgimia

Në fillim të sezonit turistik, ‘Durrësit antik’ i është vënë dryni

Published

on

Turistët e huaj po përballen me dyert e mbyllura të muzeve nën rikonstruksion apo të dëmtuar nga tërmeti dhe pamundësinë për të parë mozaikë të fshehur në bodrume pallatesh gjatë vizitës së tyre në qytetin e Durrësit.

Turistët e huaj që kanë mbërritur në Durrës gjatë javëve të fundit nuk kanë mundur të vizitojnë Muzeun Arkeologjik dhe atë Etnografik.I pari po i nënshtrohet restaurimit me një financim nga BE, ndërsa ende nuk ka asnjë projekt për muzeun etnografik që u dëmtua rëndë nga tërmeti i vitit 2019.

“Në qytet ka vetëm dy muze dhe unë nuk munda t’i shoh, pasi mësova se janë mbyllur për një periudhë kohe,” tha Chantelle, një turiste franceze që mbërriti me kroçerë dhe që preferoi të shëtiste në Durrës pa ndihmën e guidës.

Numri i turistëve të huaj në qytetin bregdetar që nga fillimi i këtij viti ka ardhur duke u rritur, por një pjesë e objekteve të trashëgimisë kulturore janë të mbyllura për motive të ndryshme, ndërsa njoftimi përkatës në internet thuajse mungon .

“Unë u përpoqa të shoh edhe Torrën veneciane,” tha Chantele për BIRN, duke shtuar se në këtë rast nuk arriti ta kuptojë arsyen e rrethimit dhe të mbylljes me dryn.

“Monumenti ishte restauruar që prej disa muajsh, por siç më thanë ende nuk ishte plotësuar me disa pajisje kompjuterike që do t’i shërbejnë informimit të vizitorëve të huaj apo vendas,” shtoi turistja e huaj.

Muzeu arkeologjik i Durrësit i ka mbyllur dyert për vizitorët në tetor të vitit të kaluar, dhe restaurimi i tij me financim nga BE duket se do të zgjasë më shumë se sa parashikimi.Ndryshimi nga projekti fillestar për ndërtimin e objekteve ndihmëse ku do të sistemohen arkeologët, ka shkaktuar ndërprerjen e punimeve dhe përfundimi i restaurimit në të vetmin muze kombëtar të arkeologjisë do ta tejkalojë tetorin e parashikuar të këtij viti.

Ndërkohë tërmeti i 26 nëntorit 2019 dëmtoi rëndë Muzeun etnografik, për të cilin nuk ka ende një investim restaurimi.

Shtëpia me çardak e shekullit 19-të ku ishte vendosur edhe muzeu kushtuar aktorit me famë europiane, Aleksandër Moisi tashmë është zbrazur  prej vitesh nga  objektet e jetës së Moisiut, i cili kaloi në Durrës disa vite të fëmijërisë, si dhe nga elementet etnografike të jetës qytetare, që ishin ekspozuar në godinën dykatëshe prej guri./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia

Gratë nga Skenderaj, bashkuan forcat për të promovuar produktet e pasura tradicionale

Published

on

Fuqizimi i grave në Kosovë,  përmes projektit të financuar nga BE-ja #ReLOaD2!

Një nga pikat kryesore të fundit ishte panairi i jashtëzakonshëm 3-ditor i organizuar nga SHGB Okarina e Runikut, ku gratë nga të gjitha komunitetet në komunën e Skenderajt bashkuan forcat për të promovuar produktet e pasura tradicionale të rajonit.

Ky panair ishte një festë e trashëgimisë kulturore, me një gamë të larmishme produktesh të ekspozuara. Nga delikatesat ushqimore te veshjet e bukura #artizanale te #suvenire tradicionale dhe #bizhuteritë e punuara me dorë. Çdo artikull tregoi një histori unike, duke pasqyruar pasurinë dhe diversitetin e rajonit.

Ky panair shërbeu si një platformë për të bashkuar gratë nga të gjitha komunitetet në rajon për të promovuar produktet tradicionale, për të festuar #kulturën e tyre dhe për të promovuar zhvillimin ekonomik.

Projekti ReLOaD 2 ka luajtur një rol vendimtar në mbështetjen e kësaj nisme, duke punuar pa u lodhur për fuqizimin e grave dhe promovimin e barazisë gjinore.

Bashkimi Evropian në Kosovë e mbështet këtë aktivitet si pjesë e projektit #ReLOaD 2, të zbatuar nga UNDP Kosovë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia

Zbulohet misteri i çative të kuqe në qytetin e gurtë të Gjirokastrës

Published

on

Gjirokastra është përfshirë në Javën e Kulturës Italiane, ku do të zhvillohen disa aktivitete të përqendruara në datën 4 qershor.

Një prej tyre është edhe shfaqja e filmit dokumentar “Çatitë e kuqe në qytetin e gurtë” nga Brikena Metaj.

Gazetarja tha në emisionin GoodMorning Albanians se dokumentari tregon historikun e ndërtimeve italiane në Gjirokastër, nga liceu i ndërtuar në ‘41 në themelet e ish-liceut francez dhe një pjesë e mirë e ndërtesave.

“Ajo që theksohet nga specialistët është se ndërtimet e bëra nga italianët janë mbështetur edhe në arkitekturën e Gjirokastrës për të mos e cenuar arkitekturën vendase. Titulli i dokumentarit është më tepër poetik, për të tërhequr vëmendjen. Duke qenë një qytet që njihet për çatitë gri i kam kundërvënë ngjyrën e kuqe për të treguar se brenda kësaj grisë kemi edhe ngjyra. Lidhja e Gjirokastrës me Italinë është e hershme dhe ne e kemi theksuar prej kohësh, edhe pse kjo nuk ka qenë shumë e dukshme në pjesën tjetër të vendit”, tha ajo./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending