Connect with us

Ndërtim

Kodet teknike të projektimit përfshirë edhe hartën sizmike ekzistojnë që nga viti 1989, por Shqipërinë e pret rrugë e gjatë për zbatim të tyre

Published

on

Kushti teknik i projektimit, i publikuar në vitin 1989, ishte përditësimi i fundit i miratuar me ligj i kodeve tona teknike të projektimit, i cili shoqërohej me hartën sizmike.

Ky përditësim është ende në fuqi, pavarësisht se në realitet ndërtohet, duke marrë parasysh standardin e Eurokodit 8, që parashikon kriteret europiane sizmike.

Akademia e Shkencave, pas tërmetit të 26 nëntorit, po udhëheq procesin, por për të përafruar Eurokodet duhen krijuar të koordinuara një seri institutesh e inspektoratesh, të cilat kërkojnë burime njerëzore dhe fondet.

Akademia e Shkencave bëri një simpozium në vjeshtë të vitit të kaluar, ku u diskutua për rëndësinë që kanë Eurokodet, por gjithçka mbeti aty dhe ende nuk ka një projektligj për përafrimin e tyre, tashmë kur po bëhen tre vite nga ngjarja e tërmetit 2019.

Inxhinieri i ndërtimit Altin Serani ka shpjeguar se në Praktikën Normative Europiane (EC8) si vlerë e rekomanduar për shpeshtësinë e veprimit sizmik të projektimit apo tërmetit të projektimit më të lartë jepet periudha e përsëritjes 475 vjet.

Kjo do të thotë se kur ndërtohet, merret në konsideratë që objekti të përballojë një tërmet që bie një herë në 450 vite.

Serani thotë se në literaturën teknike europiane trajtohet edhe mundësia e një veprimi sizmik shumë të madh, të jashtëzakonshëm, e tërmetit ‘maksimal të mundshëm’.

Ky natyrisht konsiderohet mjaft më i rrallë se ‘tërmeti i projektimit’. Sipas disa indikacioneve, tërmeti maksimal i mundshëm mund të konsiderohet tërmeti me periudhë në 1000 vjet. Ka edhe rekomandime për ta zgjedhur atë me intensitet dy herë më të madh se sa tërmeti i projektimit.

Eurokodi (EC8) për këtë tërmet, si dhe për kriteret përkatëse të projektimit nuk ka përcaktime specifike. Mund të konsiderohet se respektimi i masave specifike konstruktive suplementare që përmban ky Eurokod ndihmojnë për një përballim të mundshëm edhe të një tërmeti të tillë eventual, por meqë ka pak të ngjarë që të ndodhë.

Strukturat në rajonet sizmike sipas Eurokodit 8 duhet të ndërtohen të tilla, që të përmbushin kriteret e mëposhtme:

 

  • Kërkesa e kufizimit të dëmtimeve

Tërmete të shpeshtë me intensitet relativisht të vogël në lëkundjet e terrenit nuk duhet të ndërpresin shfrytëzimin e objektit pas ndodhisë së tyre. Kështu, për ndërtesat e zakonshme, kjo kërkesë duhet të plotësohet për veprimin sizmik me 10% probabilitet të ndodhjes në 10 vjet ose perioda e përsëritjes së tërmetit 95 vjet.

 

  • Kërkesa e mosndodhjes së shembjes

I korrespondon gjendjes kur në ndërtesë ka dëmtime të konsiderueshme, por aty ka ende rezerva strukturore, krahasuar me gjendjen e një kolapsi total, ose pjesor. Struktura duhet të përballojë (durojë) pas-goditjet e tërmetit me intensitet të moderuar.

Struktura ka kosto të lartë riparimi, apo ka gjasa të jetë joeficiente për t’u riparuar. Kështu, për ndërtesat e zakonshme, kjo kërkesë duhet të plotësohet për veprimin sizmik me 10% probabilitet të ndodhjes në 50 vjet ose perioda e përsëritjes së tërmetit 475 vjet.

 

  • Qëndresa strukturore

I korrespondon gjendjes kur ka dëmtime të tilla thelbësore strukturore që çojnë sistemin strukturor në prag të kolapsit strukturor dhe plagosje të mundshme. Struktura është dëmtuar rëndë, me soliditet dhe ngurtësi horizontale. Shumica e elementëve jokostrukturorë janë shembur.

Spostimet relative të përhershme të mëdha janë të pranishme në të. Struktura është në prag të kolapsit dhe ka gjasa të mos i rezistojë një tërmeti tjetër, madje edhe kundrejt një tërmeti me intensitet të moderuar. Kjo strukturë është e pamundur të riparohet. Perioda e përsëritjes së tërmetit është një herë në 2000 vjet.

Vitet e fundit janë bërë përpjekje për të kryer një sërë studimesh të cilat do të përbëjnë bazën për aplikim të kodeve moderne të projektimit antisizmik (Eurokodi 8).

Kështu, p.sh.u hartua harta e re e rrezikut sizmik, bazuar mbi metoda probabilitare, u hartua katalogu i tërmeteve, u përcaktuan zonat që janë burim tërmetesh, u studiuan një sërë modelesh mbi shuarjet dhe parametrat e amplifikimit në një sërë zonash, meqë nuk kemi matje të drejtpërdrejta, etj.

Bazuar në studimet sizmologjike përgjatë “zonës sizmogjene” Joniane-Adriatike mund të ndodhin tërmete me magnitudë maksimale të pritshme Magnitudë=7-7.5 në veri të zonës tërthore Shkodër-Pejë, kurse në jug të saj, në pjesën ballore, mund të ndodhin tërmete me M=6.0-7.0. Në drejtim të Tiranës, në lindje, mund të ndodhin tërmete me M=5.5-6. Sipas studimeve, vetëm në Shqipëri, periudha e përsëritjes së një tërmeti me M=5.0 është 3.6 vjet.

“Po punohet në këtë drejtim që këto rezultate të arritura të kthehen në detyruese, për t’u zbatuar në vendimet përkatëse. Shqipëria ka një disbalancë midis sistemit arsimor dhe sistemit të kërkimit shkencor.

Krahas aspektit mësimdhënës duhet të ketë institute që merren vetëm me kërkime shkencore”, bënë të ditur burimet zyrtare në Akademinë e Shkencave, të cilat pohuan se, në të ardhmen e afërt do të kemi hapa konkretë të ligjit për aplikimin e Eurokodit 8.

Mirëpo, edhe nëse Eurokodi adoptohet në ligj, Shqipëria ka tregtuar se ka kapacitete të dobëta në zbatimin e ligjeve, pasi në themel të këtij ligji është inspektimi i materialeve të ndërtimit dhe përdorimi i cilësisë së lartë të lëndëve të para.

Por në kushtet kur ende ndërtohet pa leje në qendër të Tiranës, zbatimi i Eurokodit do të mbetet në ndërgjegjen e gjithsecilit kur ndërton. Monitor/Media Ndërtimi

Ndërtim

Rritja e shitjeve në sektorin e ndërtimit u frenua në vitin 2023

Published

on

Pas rritjes dyshifrore në vitin 2022, ritmet e shitjeve në volum në sektorin e ndërtimit janë frenuar disi në vitin 2023, sipas të dhënave që INSTAT ka grumbulluar te kompanitë e ndërtimit.

Zakonisht në 3-mujorin e fundit të çdo viti ka një rritje të shitjeve në banesa, për shkak të blerjeve që bëjnë kryesisht emigrantët në këtë periudhë (shiko grafikun bashkëngjitur).

Në 3-mujorin e fundit të 2023, volumi i shitjeve në ndërtim u rrit me vetëm 1% nga 16.1% që ishte rritja në tremujorin e fundit 2022.

Gjatë gjithë tremujorëve të 2023, ritmet e rritjes së shitjeve në volum ishin më të ulëta se më 2022.

P.sh. në tremujorin e dytë 2023, volumi i shitjeve u rrit me vetëm 0.2%, në tremujorin e dytë rritja ishte me 5.2% nga 11.5% në të njëjtën periudhë të vitit 2022, shkruan Monitor.al

Me gjithë frenimin e ritmeve të rritjes, volumet e ndërtimit dhe shitjeve po rriten në sektorin e ndërtimit, edhe pse treguesit demografikë dhe inflacioni i lartë nuk po e frenojnë këtë trend si në Europë.

Tregu i pasurive të paluajtshme në Europë është në një fazë stanacioni nga rënia e kërkesës, teksa lufta në Ukrainë ka krijuar një efekt psikologjik negativ për investime në pasuri të paluajtshme.

Pavarësisht ngadalësimit, ndërtuesit vendas mbeten optimistë. Pas një rënie me 8 pikë në janar 2024, treguesi i besimit në ndërtim që matet nga Banka e Shqipërisë u rrit me 6.8 pikë përqindje në muajin shkurt. Ky tregues qëndron rreth 25 pikë përqindje mbi mesataren afatgjatë.

Rritja këtë muaj u përcaktua kryesisht nga vlerësimet më të mira për aktivitetin aktual ndërtues. Paralelisht me të, pritjet për punësimin dhe ato për çmimet në të ardhmen janë në rritje. Nga ana tjetër indeksi i besimit konsumator u rrit në disvarfor të blerjeve të mëdha në dy muajt e parë të vitit 2024.

Sektori i ndërtimit pësoi një rritje të vrullshme pas vitit 2016, kryesisht në sektorin e banesave. Rritja e lejeve në rekorde historike dhe sipërfaqes në ndërtim në pesë vjeçarin e fundit erdhi në një kohë që popullsia po pakësohet dhe po plaket nga rënia e lindjeve dhe emigracioni lartë të rinjve. Në kontradite më këto zhvillime çmimi i banesave është rritur me shpejtësi.

Ndërtimi është kthyer në motorin e rritjes ekonomike vitet e fundit. Në vitin 2022, sektori kontribuoi me 11.1 pikë % të vlerës së shtuar nga 9.4 pikë % që kontribuoi në vitin 2019. Ky kontribut u rrit më tej në vitin 2023, referojnë të dhënat jo përfundimtare.

Aktualisht, Shqipëria është vendi më i varfër i Europës dhe ka ekspozimin më të lartë të sektorit të ndërtimit në kontinent. Sipas Eurostat, në vitin 2022, ndërtimi kontribuoi me 11.2% të vlerës së shtuar bruto, ndërsa në BE, ky sektor kontribuoi me 5.5%./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ndërtim

Skanska do të ndërtojë një kampus të dhënash në vlerë prej 242 milionë dollarë në SHBA

Published

on

Skanska me bazë në Suedi, një kompani globale ndërtimi dhe zhvillimi, njoftoi se ka marrë një kontratë të re me vlerë rreth 2.5 miliardë SEK (242 milionë dollarë) në shtetin e Virxhinias në SHBA.

Projekti synon të ndërtojë një kampus të dhënash prej 23,000 m2.

Firma njoftoi se do të kryejë gjithashtu punë në terren dhe shërbime për qendrën e re.

“Fushërimi përfshin gjithashtu një përshtatje të një hapësire administrate dhe tre salla të dhënash,” tha Skanska.

Puna filloi këtë muaj me një datë të pritshme përfundimi deri në dhjetor 2025./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ndërtim

Mercedes-Benz dhe Binghatti do të ndërtojnë një rrokaqiell super të lartë në Dubai

Published

on

Mercedes-Benz do të bashkëpunoj me firmën Binghatti Properties për të ndërtuar një rrokaqiell super të lartë në Dubai, Emiratet e Bashkuara Arabe.

Projekti është emëruar zyrtarisht Mercedes-Benz Places në Dubai; Struktura 65-katëshe do të arrijë 341 metra.

Hiper-pronat e Binghatti janë projektuar posaçërisht për ata që vlerësojnë vërtetë arkitekturën e shkëlqyer, duke u dhënë banorëve të tyre përvojën sesi dizajni modern dhe i menduar, i kombinuar me teknologjinë e fundit mund të bëjë një pronë më shumë sesa thjesht një vend ku jetoni.

Siç mund ta shohim nga imazhi i paraqitur, ndërtesa do të ketë një vijë çati të lakuar dhe fasada do të shfaqë logon e kompanisë së automobilave.

“Me Mercedes-Benz Places në Dubai, ne po e kapërcejmë fushën e automobilave për të krijuar përvoja të jashtëzakonshme të markës. Partneriteti me Binghatti, i cili mburret me ekspertizë të gjerë në zhvillimin e pasurive të paluajtshme, është një ndeshje ideale për ne. Kulla jonë rezidenciale e markës inauguruese synon të krijojë baza të reja, të lakmuara që përmbledhin thelbin e markës sonë, duke u ofruar klientëve tanë një vend të shenjtë për të mbërritur, për t’u çlodhur dhe për ta thirrur me të vërtetë në shtëpi.”, thotë Britta Seeger, një anëtare e bordit të Mercedes-Benz Group AG.

“Ne jemi të emocionuar të bashkëpunojmë me Mercedes-Benz, një emër ikonë, për të aktualizuar rezidencën e parë luksoze të markës Mercedes-Benz në botë. Mercedes-Benz Places në Dubai kapërcen të qenit thjesht një zhvillim i pasurive të paluajtshme; është gati t’i japë prioritet komunitetit dhe lëvizshmërisë, duke vendosur një standard të ri për jetesë inteligjente.”, kryetari i Binghatti Properties Muhammed Binghatti.

Detaje të mëtejshme do të njoftohen më 24 janar 2024, gjatë një ngjarjeje në Dubai.

Continue Reading

Trending