Connect with us

Aktuale

EKSKLUZIVE: 91.6% e kosovarëve kanë qasje në sistemin e ujësjellësit

Published

on

Sot shënohet Dita Botërore e Ujit, mirëpo edhe përkundër që viteve të fundit Kosova ka përmirësuar sistemin e ujësjellësit ende ekzistojnë disa pika në të cilat duhet të punohet, në mënyrë që të sistemi i ujësjellësit të jetë në nivelin e duhur dhe cilësia e ujit të jetë e lartë.

Në gjithë territorin e Kosovës vetëm 8.4 për qind të popullsisë nuk kanë qasje në sistemin e ujësjellësit. Kështu ka bërë të ditur inxhinieri i hidroteknikës, Lavdim Osmanaj, në një intervistë për Ndërtimi.info, duke cituar një punim të tijin për të cilin ka nxjerr shifra ekzakte.

“Aktualisht vetëm 8.4 për qind të popullsisë së nuk kanë qasje në sistemin e ujësjellësit, nuk kanë rrjet të ujësjellësit që vjen uji. Pjesa tjetër, 91.6 për qind kanë qasje në sistemin e ujësjellësit. Prej kësaj përqindje 91.6 mund të ketë banorë që nuk janë ende të kyçur në sistemin e ujësjellësit, por qasjen e kanë, pra realisht në ato vendbanime nuk ka nevojë për ndërtimin e infrastrukturës së ujësjellësit”, ka treguar ai.

Sa i përket përqindjes së popullsisë me qasje në sistemin e ujësjellësit, sipas Osmanajt, Kosova është shumë më mirë sesa vendet përreth.

Pavarësisht përqindjes së lartë së qasjes në sistemin e ujësjellësit, Osmanaj ka pohuar se në disa qytete rrjeti i ujësjellësit është vjetërsuar, ka instalime jo të duhura në kyçjet shtëpiake, kyçje ilegale si dhe mungojnë matësit zonal në disa pjesë të vendit.

Ai, ka bërë krahasimin me vende të tjera edhe në lidhje me kompanitë e ujësjellësit, duke theksuar se Kosova ka kompani regjionale të ujësjellësit, ndërsa shtetet e rajonit ende funksionojnë më kompani në nivel komunal.

Inxhinieri Osmanaj tutje ka përmendur disa probleme me të cilat ballafaqohen kompanitë e ujësjellësit në Kosovë.

“Praktikat kanë treguar se ne jemi në këtë aspekt shumë më mirë sesa shtete përreth, për arsye se nëse në Kosovë kishin me qenë kompanitë siç janë në Shqipëri, Maqedoni e në vende të tjera ne do të kishim probleme. Ka sisteme ku nuk mund ta nxjerrin veten për menaxhimin dhe mirëmbajtjen. Kjo për shumë arsye si inkasimi nuk është në nivelin e kënaqshëm dhe kosotja e lartë për operim dhe mirëmbajtje, dihet që një pjesë e madhe janë me sistemin e pompimit, shpenzimit të energjisë elektrike dhe kështu me radhë”, ka shtuar ai.

Derisa ka theksuar se kompanitë e ujësjellësit duhet të fokusohen që t’i zvogëlojnë humbjet së paku në 50 për qind, ai ka potencuar dy pika kryesore në të cilat duhet të fokusohen këto kompani.

“Në dy pika duhet të fokusohen kompanitë regjionale të ujësjellësit, humbjet dhe kualitetin sa më të lartë të ujit të pijes, pra cilësia e ujit të jetë i përshtatshëm në bazë të rregulloreve që janë në fuqi. 8.7 për qind të popullsisë kanë qasje në sistemin e ujësjellësit, por që nuk menaxhohen nga kompanitë regjionale dhe për këtë duhet që qeveria qendrore së bashku me ato komunale dhe kompanitë të aplikojnë fushata vetëdijesuese që t’i bindin pse duhet të jenë pjesë e menaxhimit të sistemit të tyre”, është shprehu ai.

Në anën tjetër ministri i Zhvillimit Ekonomik, Valdrin Lluka ka thënë se 100 për qind të familjeve kosovare do të mbulohen me rrjet publik të ujësjellësit.

“Ne do të mbulojmë 100% të familjeve kosovare me rrjet publik të ujësjellësit, por problemi është tek resurset e paktat të ujit në Kosovë. Rritja e popullsisë, ndryshimet klimatike dhe zakonet e konsumit po i zvogëlojnë edhe më tej resurset e ujit”, ka shkruar Lluka në Facebook

Ndryshe, në gjithë territorin e Kosovës ekzistojnë shtatë kompani regjionale të ujësjellësit./ndertimi.info/

  

 

 

Aktuale

Festivali të Arkitekturës dhe Dizajnit ‘Concéntrico’, shënon edicionin jubilar në Spanjë

Published

on

Nga 25 prilli deri më 1 maj 2024, në qytetin spanjoll Logroño, Concéntrico përgatitet për edicionin e tij të 10-vjetorit. I parashikuar si një soditje e ndryshimit të mjediseve urbane dhe një mundësi për të ndarë njohuri rreth këtyre proceseve, Festivali Ndërkombëtar i Arkitekturës dhe Dizajnit të këtij viti përfshin formate të reja për të angazhuar një audiencë më të gjerë dhe për të eksploruar kohën si një katalizator për ndryshimin në dizajnin urban dhe social.

Festivali zgjeron programin e tij, duke shfaqur 21 instalime nga dizajnerë të 20 kombësive të ndryshme, përveç disa nismave dhe eksplorimeve të tjera.

Instalacionet urbane përfaqësojnë ndoshta aspektin më të dukshëm dhe më tërheqës të festivalit, duke eksploruar temën përmes dizajnit dhe duke synuar të gjenerojë ndërveprime midis arkitektëve dhe publikut më të gjerë. Që nga viti 2015, festivali ka krijuar mbi 120 instalime urbane.

Këtë vit, arkitektët dhe projektuesit e ftuar propozojnë një shumëllojshmëri të gjerë qasjesh, nga rinatyrëzimi i hapësirave publike, tek riinterpretimi i metodave popullore, ripërdorimi i materialeve nga botimet e mëparshme, krijimi i eksplorimeve përmes lëvizjes ose sfidimi i konceptit të strehimit. Eksploroni listën e plotë të instalimeve urbane të ardhshme të përgatitura për këtë edicion.

Edicionet e mëparshme të festivalit mirëpritën ndërhyrje nga dizajnerë të njohur dhe të ardhshëm, duke përfshirë Studio Ossidiana, Tudor Vlāsceanu Architect, Rintala Eggertsson Architects ose Piovenefabi. Duke hapur biseda rreth komunitetit dhe identiteteve lokale, si dhe çështjeve të përfshirjes, ndryshimit të përkufizimeve të familjeve apo sfidave të ekologjisë, festivali përfaqëson një mundësi për eksplorim përmes dizajnit./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Auditohet procesi i lejeve të ndërtimit në Komunën e Prishtinës për periudhën 2021-2023

Published

on

Në vazhdën e zbatimit të Planit Vjetor të Auditimit për sezonin auditues 2023/2024, Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) është duke realizuar auditimin e performancës “Procesi i lejeve të ndërtimit në komunën e Prishtinës” për periudhën 2021-2023.

Auditimi do të vlerësojë nëse komuna e Prishtinës përdori në mënyrë efektive dhe efikase mekanizmat që sigurojnë së ndërtimet e larta janë në përputhje me planifikimet hapësinore, nëse komuna përdori mekanizmat në dispozicion për të siguruar se janë lëshuar certifikatat e përdorimit e që përbëjnë vërtetim të cilësisë dhe sigurisë së ndërtesave për përdorim.

Duke pasur parasysh zhvillimin e hovshëm të ndërtimeve të larta në komunën e Prishtinës dhe sigurimin e kushteve sa më cilësore të banimit, Zyra Kombëtare e Audimit përmes këtij auditimi do të vlerësojë gjendjen aktuale me qëllim të përmirësimit të procesit të lejeve të ndërtimit dhe pajisjes me certifikata të përdorimit në Komunën e Prishtinës.

Zyra Kombëtare e Auditimit vlerëson se është me interes për publikun vlerësimi i procesit të dhënies së lejeve të ndërtimit që nga planifikimi e deri të lëshimi i certifikatave të përdorimit./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Rreth 400 ndërmarrje të vogla dhe të mesme priten të përfitojnë grante

Published

on

Sot përfundon afati për aplikim për grante për ndërmarrjet mikro të vogla dhe të mesme, e hapur nga Agjencia për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë. Zyrtarë nga KIESA thonë se në tri kategori të ndryshme, pritet t’i kenë rreth 400 përfitues të granteve, ndërsa vlera totale e mbështetjes është 2.5 milionë euro.

Grant-skema për blerjen e makinerive prodhuese dhe përpunuese në vlerë prej 1.7 milion euro, Grant-skema për certifikimin e produkteve, në vlerë prej 500 mijë euro, dhe Grant-skema për digjitalizimin e bizneseve në vlerë prej 300 mijë euro, janë tri thirrje për aplikim nga KIESA, për ndërmarrje mikro, të vogla dhe të mesme.

Drejtori i Agjencisë për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë, Zef Dedaj, në një intervistë për Radio Kosovën, thotë se qëllimi i kësaj mbështetjeje është që të nxitë bizneset për të kontribuuar në ekonominë qarkore dhe për të digjitalizuar bizneset e tyre. Ai thotë se bizneset e udhëhequra nga gratë dhe ato me synim punësimin e grave, do të kenë përparësi më shumë.

“Këtë vit te makineria presim t’i kemi rreth 70 – 80 përfitues, te certifikimi 25 deri në 300, te digjitalizimi i bizneseve rreth 100 kompani përfituese. Kur flasim për grant-skemat e dy viteve të fundit, te digjitalizimi, nga 64 përfitues kemi pasur 34 biznese femra, nga 70 që i kemi pasur për makineri vitin e fundit 9 apo 10 prej tyre kanë qenë të udhëhequra nga femrat. Kriteret bazë të udhëzimit administrativ duhet t’i plotësojnë të gjithë, e në këtë rast kur flasim për biznese të udhëhequra nga gratë, ato kanë pikë më shumë. Dua të theksoj se mjaft shpesh kemi biznese të udhëhequra nga gratë që janë prezentë në panaire”, tha ai.

Ater Arifi, nga Prizreni, ka 23 vjet që merret me artizanate të ngjyrosjes dhe dizajnit. Duke folur për Radio Kosovën, ajo thotë se përkrahjet nga komuna dhe ministria u ndihmojë që të ecin përpara drejt zhvillimit.

“Qe 23 vjet i mësoj gratë në kurse për ngjyrosje në dru, pëlhurë, xhama, stoli dhe prodhim të sapunëve bio. Deri më tash i kemi trajnuar mbi 15 gra që tashmë kanë marrë këtë profesion, e për këtë na ka përkrahur komuna me drejtoritë, grante prej ministrisë dhe shumë gra janë punësuar në Prizren. Kursi zgjat dy muaj, janë teknika të ndryshme. Këto panaire na ndihmojnë shumë. Kemi marrë subvencion para dy vitesh dhe jemi shumë të kënaqur”, theksoi ai.

Edhe Zejxhan Celina, një filigraniste nga Prizreni, thotë se ka biznes individual që merret me stoli filigrani të kombinuar me perla.

“Përfitojmë grante e subvencione, por nuk na japin para për të blerë materialë, ato i jepen për inventarë p.sh makina, tavolina e të tjera. Grantet i marrim vetëm një herë, sepse dy tavolina apo makina nuk na duhen. Organizojmë kurse të ndryshme dhe duhet të aplikojmë për subvencione, sepse Prizreni është një vend që ka shumë turistë dhe duhet ta zgjerojmë kapacitetin e punës dhe ta profesionalizojmë edhe më shumë. Në panaire ne njohim njerëz, shohim produktet tona sepse jo gjithkush ka mundësi t’i shoh”, tha ajo.

Ndryshe, përveç këtyre tri grant-skemave, Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, pritet të lansojë edhe tri grant-skema të reja për zhvillim të inovacionit, turizmit dhe artizanateve./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending