Connect with us

Aktuale

Dritat e para të kinemasë në Kosovë

Published

on

Ndërmjet dy luftërave botërore, në Kosovë, si në vendet e tjera të rajonit, shfaqjet e filmave ishin më shumë për qëllime fitimi sesa ideologjike.

Ndërkohë që nuk kishte asnjë kinema të ndërtuar nga shteti për këtë, sipërmarrësit privatë shfaqnin filma në disa taverna, kafene apo në salla të caktuara.

Nuk dihet se kur është realizuar shfaqja e parë e filmit në Kosovë. Edhe pse disa burime thonë se filmat u shfaqën në kinematë udhëtuese rreth viteve 1910, pakujdesia e citimit të burimeve na pengon ta marrim këtë informacion si bazë. Historiani i kinemasë, Dejan Kosonovìc, nga ana tjetër, argumenton se kinemaja nuk qe aktuale në Kosovë deri në fund të Luftës së Dytë Botërore.

Sipas një posteri qe gjetëm gjatë kërkimit tonë, në arkivin e kinemasë Lumbardhi, kuptohet se në vitin 1926 janë mbajtur shfaqje filmash në Prizren.

Posteri i ekspozuar që i përket një lexuesi projektues, nuk përmban detaje se në cilën kinema është shfaqur filmi. Në studime të tilla të historisë gojore, duke u fokusuar në dëshmi, kuptohet se ka pasur kinema të vogla në Prizren dhe Prishtinë si dhe në qytete të tjera.

Përderisa mes dy luftërave botërore në Kosovë, nuk kemi hasur në asnjë film të zgjedhur nga ndonjë kosovar, dihet se disa imazhe janë shkrepur nga kinematografët e ardhur në rajon.

Sipas ditarëve të shkruara në luftë të Gomonit, në rrugën Kolarčev është gjetur Bioskopi Modern, në të cilën filmi “Zarobljeni Arnaudi” u shfaq në ditët e fundit të vitit 1912. Një kopje e këtij filmi, i cili supozohet se është xhiruar në Kosovë, nuk gjendet sot.

Filmi më i hershëm i xhiruar në Prizreni dhe rrethinë daton në vitin 1913.

Një nga filmat që dimë se është shfaqur në Beograd me projekte të mbështetura nga qeveria mbretërore e asaj periudhe është filmi “Oduzimanje oružja od Arnauta u Dule-Hanu na putu za Prizrena”.

Në Mbretërinë e Jugosllavisë, ligji i parë për kinemanë u miratua në vitin 1931. Në të njëjtin vit u themelua institucioni “Jugoslovenski Prosvetni Film” dhe u xhiruan filma dokumentarë nga ky institucion në Kosovë.

Në vitin 1932 u xhirua filmi “U Starom Prizrenu”, i cili përshkruan bukuritë natyrore dhe historike të Prizrenit. Një kopje e këtij filmi është në Jugoslovenska Kinoteka.

***

Siç shihet, para Luftës së Dytë Botërore në Kosovë janë themeluar kinematë për të përfituar dhe disa xhirime janë bërë nga të huajt. Pas luftës, kinemasë iu kushtua rëndësi për qëllimin e ndërgjegjësimit të masës, po ashtu u planfikua veç e veç prodhimi, shpërndarja dhe shfaqja e filmave. Në këtë kuadër në Prizren në vitin 1952 u hap kinemaja “Bistrica” dhe më pas asaj iu shtua kinemaja në ambient të hapur dhe kinemaja “Radnik”.

(Analizë e shkruar nga Bengi Muzbeg, Tevfik Rada, e publikuar në Prizmamedium.com)/.Media Ndërtimi.

Aktuale

Dëshmon Haradinaj në rastin e njohur si 53-milionëshi

Published

on

Kryetari i AAK-së Ramush Haradinaj do të dëshmojë në rastin e njohur si 53-milionëshi, në të cilin është i akuzuar bashkëpartiaku i tij, Pal Lekaj dhe të tjerë.

Në këtë rast të akuzuar për keqpërdorim të detyrës zyrtare janë ish-ministri i Infrastrukturës Pal Lekaj, Eset Berisha, këshilltar i lartë politik i tij, Nebih Shatri, ish-Sekretar i Përgjithshëm në Ministrinë e Infrastrukturës (MI) si dhe Besim Tahirit, drejtor i Prokurimit Publik në këtë ministri. Haradinaj, është dëshmitar i propozuar nga mbrojtja.

Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës (PSRK) më 4 shkurt 2022, ngriti aktakuzë ndaj Pal Lekajt, Eset Berishës dhe Nebih Shatrit.

Ndërsa, më 9 shkurt 2022, PSRK njoftoi se lidhur me këtë rast, më ç8 shkurt është ngritur aktakuzë edhe ndaj Besim Tahirit.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 shkurt 2022 nga Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës, Pal Lekaj, në cilësinë e ministrit të Ministrisë së Infrastrukturës (MI), Eset Berisha, këshilltar i lartë politik i tij, Nebih Shatri, si sekretar i Përgjithshëm në këtë ministri, në bashkëveprim dhe me dashje edhe me të pandehurin Besim Tahiri, drejtor i Prokurimit Publik në MI, akuzohen për keqpërdorim të detyrës zyrtare./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Inspektorati i Kryeqytetit gjobit për mosrespektim të urdhrit të ndërtimit në Lagjen Bregu i Diellit

Published

on

Inspektorati i Kryeqytetit njofton gjithë opinionin se ka zhvilluar procedurat inspektuese lidhur me rastin e publikuar nëpër disa medie dhe rrjete sociale që ndërlidhet me sanimin- rinovimin e një Pullazi – Kulmi në lagjen “Bregu I Diellit” i cili ishte i dëmtuar nga zjarri.

Inspektorati ka urdhëruar palën që të sanoj gjendjen përkatësisht pjesët e dëmtuar nga zjarri duke respektuar formën, lartësinë dhe gjitha pozicionet e mëparshme ndërkaq për mosrespektim të urdhrit të inspektoratit të ndërtimit i njëjti me dt.18.09.2023 me procesverbal ka urdhëruar palën që kulmin të kthej në gjendjen e mëparshme dhe ka shqiptuar gjobë mandatore për shkeljet e gjetura.

Në ditët në vijim inspektorati i ndërtimit do të ndërmarrë të gjitha veprimet e duhura ligjore duke eliminuar të gjitha shkeljet e bëra nga pala në këtë rast./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Tjetërsimi i pronës 10 milionëshe, i vazhdohet edhe për dy muaj arresti shtëpiak të dyshuarit

Published

on

Gjykata Themelore në Prishtinë ia ka vazhduar edhe për dy muaj masën e arrestit shtëpiak të dyshuarit Afrim Gashi, i cili u arrestua pas hulumtimit të “Betimi për Drejtësi“, nën dyshimin për tjetërsimin e pronës në Veternik, në vlerë rreth 10 milionë euro përmes dokumentit të falsifikuar.

Lajmin e ka konfirmuar për “Betimi për Drejtësi“, avokatja e palës së dëmtuar, Saranda Keqekolla-Sadiku.

Ndryshe, Policia e Kosovës më 25 gusht njoftoi për arrestimin e të dyshuarit, në bazë të urdhëresës së gjykatës.

“Policia e Kosovës, respektivisht Sektori për Hetime Financiare nga Drejtoria për Hetimin e Krimeve Ekonomike dhe Korrupsionit (DHKEK), me datë 25.08.2023 ka zbatuar urdhëresën e gjykatës kompetente me ç ‘rast është realizuar kontroll në dy lokacione të ndryshme, në një shtëpi dhe në një lokal, nën dyshimin se janë shfrytëzuar për përpilimin e dokumenteve të falsifikuara”, thuhej në njoftim.

Prokurorja e rastit, Nebahate Salihu e kishte konfirmuar se bëhet fjalë për pronën në Veternik, rast ky që është hulumtuar nga “Betimi për Drejtësi”.

“Betimi për Drejtësi” kishte hulumtuar se si një pronë në Veternik  dyshohet se përmes legalizimit të përmbajtjes së rreme dhe mashtrimit, iu është marrë palëve Nexhat dhe Gursel Sadiku, duke kaluar në emër tani të ndjerës Z.H. dhe më pas prona ka kaluar te djali i saj Ylber Hyseni, i cili edhe po hetohet.

I dyshuari Gashi ishte ndaluar nën dyshimin për kryerjen e veprave penale “Falsifikim i dokumenteve”, “Legalizimi i përmbajtjes se rreme”, “Mashtrim”, dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”.

Sipas Policisë, hetimi lidhur me këtë rast ka filluar bazuar në autorizimin e Prokurorisë Themelore në Prishtinë pas dyshimeve të bazuara se i dyshuari Afrim Gashi në bashkëveprim me të dyshuarin Ylber Hyseni, i cili gjendet në arrati, kanë falsifikuar dokumente dhe dyshohet se kanë arritur të tjetërsojnë një parcelë me sipërfaqe prej 9 (nëntë) hektarësh me vlerë të përafërt të tregut rreth 10,000,000.00 euro (dhjetë milionë euro), me ç’rast të njëjtit pasi që kanë bartur pronat në emër të tyre i kanë parcelizuar dhe më pas i kanë shitur ato tek personat e tretë duke i mashtruar.

“Lidhur me rastin gjatë kontrollit të kryer në shtëpinë e të dyshuarit janë sekuestruar dëshmitë si në vijim: 1 (një) pistoletë,  1 (një) karikator me 9 (nëntë) fishekë, 50 (pesëdhjetë) fishekë,  2 (dy) pistoleta me gas,  4 (katër) pushkë ajrore,  2 (dy) llaptopë, 1 (një) shtëpizë kompjuteri, 1 (një) telefon celular, 5680 (pesëmijë e gjashtëqind e tetëdhjetë) euro para të gatshme, 685 (gjashtëqind e tetëdhjetë e pesë) dollar amerikan,  100 (njëqind) franga zvicerane, si dhe rreth 500 (pesëqind) dosje të lëndëve të ndryshme në brendësi të të cilave kishte: Fletë poseduese, autorizime, kopje të planeve, historik të pronave, harta kadastrale (kryesisht të Regjionit të Prishtinës), vendime, kontrata të ndryshme të noterizuara të cilat dyshohet të jenë të falsifikuara”, thuhej më tej në njoftimin e Policisë.

 

Ndryshe, kjo pronë, dyshohet se iu është marrë familjes Sadiku përmes manipulimeve dhe dokumenteve të falsifikuara, për çka tashmë janë hapur hetime ndaj të dyshuarit Ylber Hyseni, i cili sipas burimeve brenda Prokurorisë gjendet në arrati dhe gjykata ka lëshuar urdhërarrest për të.

Continue Reading

Trending