Prokuroria Themelore e Ferizajt më 16.04.2024 kishte njoftuar se ishte arrestuar një i dyshuar cili kishte qenë në kërkim për rastin e njohur si ‘Brezovica 1’, e të nesërmen më 17.04.2024 Gjykata e Pejës ka vendosur që i njëjti të lihej në liri përmes masës së dorëzanisë në shumë prej 20 mijë euro.

Bëhet fjalë për të pandehurin Liridon Domanekun, i cili dyshohet për dy vepra penale, “ushtrim ndikimi” dhe “dhënie ryshfeti”, e për të njëjtin prokuroria kishte kërkuar paraburgim.

Dorëzaninë, siç njofton Prokuroria e Ferizajt e ka propozuar mbrojtja e të dyshuarit, dhe është miratuar nga Gjykata.

Sipas përgjigjes së dhënë nga Prokuroria për Kallxo.com, me këtë propozim është pajtuar edhe Prokuroria e Shtetit dhe e njëjta është tërhequr nga kërkesa për caktimin e masës së paraburgimit.

“Referuar pyetjeve tuaja, ju njoftojmë se Prokuroria Themelore në Ferizaj, më 16 Prill 2024, kundër të pandehurit L. D., ka paraqitur kërkesë për caktimin e masës së paraburgimit. Sipas Prokurorit të Shtetit, baza ligjore për paraqitjen e kërkesës ka qenë rreziku i ikjes së të pandehurit. Ndërsa, mbrojtësi i të pandehurit ka paraqitur propozim për masën e dorëzanisë në shumë prej 20,000( njëzet mijë ) euro dhe në seancën për caktimin e paraburgimit të mbajtur në Gjykatën Themelore në Pejë, më datën 17 Prill 2024 , të pandehurit iu ka caktuar masa e dorëzanisë, me të cilën masë është pajtuar edhe Prokurori i Shtetit dhe është tërhequr nga kërkesa për caktimin e masës së paraburgimit”- thuhet në përgjigjen e Prokurorisë së Ferizajt.

Për këtë rast aktakuza është ngritur më 09.12.2022 nga Prokuroria e Ferizajt ndaj kryetarit të Shtërpcës, Bratisllav Nikoliq dhe 11 personave të tjerë.

Nikoliq akuzohet se në cilësinë e kryetarit të Shtërpcës nga viti 2014 deri në vitin 2018 ka pranuar ryshfet – para dhe dhurata me qëllim të lëshimit të lejeve ndërtimore në Parkun Kombëtar “Sharri”, në zonën e Brezovicës.

Nikoliq sipas Prokurorisë po dyshohet se për dhënien e lejeve ndërtimore në Brezovicë ka pranuar para në vlerë 940 mijë euro, 5 shtëpi vikendi në vlerë 300 mijë euro, dhe një veturë “Range Rover” në vlerë prej 78 mijë euro, për një shumë të përgjithshme 1 milion e 318 mijë euro.

Dosja e prokurorisë

Sipas aktakuzës së Prokurorisë, ekziston dyshimi i bazuar mirë se i pandehuri Bratisllav Nikoliq si person zyrtar – Kryetar i Komunës së Shtërpcës, ka keqpërdorur detyrën zyrtare, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, duke mundësuar dhënien e lejeve ndërtimore në Parkun Kombëtar “Sharri”, në zonën e tretë dhe të dytë të vikend-zonës në Brezovicë, me ç’rast do të kryente veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo i autoritetit zyrtar”, thuhet në njoftimin e Prokurorisë.

Në njoftim thuhet se për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar mirë se ka kryer edhe veprat penale “Marrja e ryshfetit”, “Ushtrimi i ndikimit”, si dhe veprën penale “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”.

“Për të pandehurin D. R., ekziston dyshimi i bazuar mirë se në vitin 2016, si person zyrtar, drejtor i Drejtorisë së Urbanizmit në Komunën e Shtërpcës, ka keqpërdorur detyrat zyrtare, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, me këtë ka kryer veprën penale “Keqpërdorimi i detyrës zyrtare apo autorizimit”. Sipas Prokurorisë, për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar se ka kryer edhe veprat penale “Marrja e ryshfetit” dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”, njoftoi Prokuroria e Ferizajt.

Tutje në njoftim thuhej se për të pandehurit D. R., H. B., dhe D. M.,- ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2013 deri me 21 dhjetor 2021,në bashkëveprim, si persona zyrtar, i pandehuri i parë drejtor i Drejtorisë së Urbanizmit, kurse i pandehuri i dytë dhe i tretë  si inspektorë komunal të ndërtimit në Drejtorinë e Urbanizmit, tani Drejtoria e Inspektoratit në Komunën e Shtërpcës, nuk i kanë përmbushur detyrat zyrtare, në pajtim me nenin 24 të Ligjit për Inspektoratin e Mjedisit, Ujërave, Natyrës, Planifikimit Hapësinor dhe Ndërtimit nr.04/L-175, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, në atë mënyrë që pas marrëveshjes që të lejojnë ndërtimet pa leje, në mënyrë që të përfitojnë dobi pasurore për vete, me këtë kanë kryer në bashkëkryerje veprën penale “Keqpërdorimi i detyrës zyrtare apo autorizimit” nga neni 422 par.1 lidhur me par.2 nënpar.2.2 të KPRK-së.

Po ashtu, ndaj të njëjtëve ekziston dyshimi i bazuar se kanë kryer në bashkëkryerje edhe veprën penale “Marrja e ryshfetit” nga neni 428 par.3 lidhur me nenin 31 të KPRK-së.

Ndaj të pandehurit S. M., ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2010 deri në fund të vitit 2014, si person zyrtar, shef i Drejtorisë së Kadastrit në Komunën e Shtërpcës, dhe deputet i Kuvendit të Kosovës, në mënyrë të drejtpërdrejtë ka kërkuar dhe pranuar para për vete që të veprojë në kundërshtim me detyrat e tij zyrtare, me këtë ka kryer veprën penale “Marrja e ryshfeti”  nga neni 428 par.2 e KPRK-së.

Sipas Prokurorisë, për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar mirë se ka kryer edhe veprat penale “Ushtrimi i ndikimit” nga neni 431 par.1 të KPRK-së dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve” nga nen 366 par.1 të KPRK-ës.

Për të pandehurin A. Ç. ekziston dyshimi i bazuar mirë se gjatë vitit 2016 dhe 2017, si person zyrtar – Sekretar i Përgjithshëm i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor në Prishtinë, ka keqpërdorur detyrat zyrtare me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për tjetrin, me këtë do të kryente veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar nga neni 422 par. 1 të lidhur me par.2 nënpar.2.2 KPRK-së.

Për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar se ka kryer edhe veprën penale “Mbajtja në pronësi, kontrolle ose në posedim të paautorizuar të armëve” nga neni 366 par. 1 të KPRK-së.

Për të pandehurin B. H., ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2013 deri me 20 dhjetor 2021, si person zyrtar  -Kryeinspektor në MMPH, nuk i ka përmbushur detyrat zyrtare, në pajtim me nenin 7 të  për Inspektoratin e Mjedisit, Ujërave, Natyrës, Planifikimit Hapësinor dhe Ndërtimit nr.04/L-175, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për tjetrin, në atë mënyrë që nuk ka ndërmarr veprimet ligjore-ekzekutive, për të ndaluar ndërtimet e vikend-shtëpive dhe objekteve hoteliere në Parkun Kombëtar ,,Sharri’’, vikend-zona e Brezovicës, edhe pse ishte në dijeni se objektet ishin duke u ndërtuar pa pëlqime mjedisore dhe në afërsi të lumit, kurse disa ndërtime edhe në zonën e dytë të Parkut, me këtë ka kryer veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar” nga neni 422 par. 1 të lidhur me par.2 nënpar.2.2 KPRK-së./Media Ndërtimi

Infrastruktura sociale përfshin burimet dhe shërbimet që lejojnë krijimin e lidhjeve komunale dhe lidhjeve sociale. Brenda mjedisit të ndërtuar, ai manifestohet përmes hapësirave publike si parqet, bibliotekat dhe qendrat komunitare së bashku me hapësirat e pragut si stacionet e transportit publik.

Këto hapësira publike sociale luajnë një rol vendimtar në forcimin e komuniteteve dhe, nga ana tjetër, aftësinë e tyre për t’iu përgjigjur ngjarjeve katastrofike të lidhura me klimën. Ata mund të ofrojnë strehim fizik për popullatat më të cenueshme ndaj këtyre ngjarjeve dhe të nxisin rrjete elastike të njerëzve që mund të shërohen më shpejt. Duke pasur parasysh frekuencën në rritje të ngjarjeve ekstreme të motit në Shtetet e Bashkuara për shkak të ndryshimeve klimatike dhe pamjaftueshmërisë së infrastrukturës sociale, shqyrtimi i hapësirave publike si një mjet kritik për elasticitetin klimatik bëhet jetik.

Kur ndodh një ngjarje ekstreme e motit, shkalla e ndikimit të saj në jetën e njeriut varet nga një mori faktorësh. Sipas hulumtimit të Institutit të Tokës Urbane “Dhjetë Parimet për Ndërtimin e Rezistencës”, rreziku që vjen nga një rrezik klimatik nuk është vetëm ngjarja në izolim, por më tepër një ndërveprim kompleks i ashpërsisë së ngjarjes, popullatës që ajo prek dhe dinamikës themelore socio-ekonomike në Luaj.

Për shembull, rreziku i një përmbytjeje varet nga numri i njerëzve që prek dhe streset socio-ekonomike që i bëjnë këta njerëz më të prekshëm. Ndërsa Shtetet e Bashkuara përballen me përshkallëzimin e dukurive të valëve të të nxehtit, përmbytjeve dhe stuhive, pesha e këtyre ngjarjeve do të bjerë në mënyrë disproporcionale mbi segmentet ekonomikisht më të pafavorizuara dhe më të margjinalizuara të popullsisë së saj.

Lidhjet e forta komunale janë thelbësore për përgjigjen efektive ndaj goditjeve dhe streseve të lidhura me klimën, të cilat do të bëhen më të rënda dhe të përsëritura për shkak të ndryshimeve klimatike. Më pas, infrastruktura për t’i mbështetur këto bëhet thelbësore dhe precedentët tregojnë se roli që këto mund të luajnë si infrastrukturë e mbrojtjes klimatike mund të jetë me shumë shtresa. Infrastruktura sociale e mirëmbajtur, e barazisë sociale dhe lehtësisht e aksesueshme ka potencialin për të nxitur lidhjet komunale dhe për të ofruar strehim fizik që mund të mbështesë në mënyrë efektive ata që janë më të cenueshëm ndaj efekteve të ndryshimeve klimatike./Media Ndërtimi

Bota i ka sytë te Amazona. Të dhënat gjeografike për këtë territor të gjerë, që përfshin 6.74 milionë kilometra katrorë në tetë vende të Amerikës Latine, shfaqen vazhdimisht në mediat kombëtare dhe ndërkombëtare. Titujt shpesh theksojnë madhësinë e tij të madhe si pylli më i madh tropikal i shiut në botë, shtëpia e 10% të biodiversitetit të planetit dhe përgjegjës për 15% të ujërave të ëmbla të Tokës. Megjithatë, pak vëmendje i kushtohet asaj që ndodh nën tendën e saj, në tokën ku jetojnë njerëzit.

Aspektet urbane të rajonit të Amazonës janë shpesh të fundit që përmenden kur diskutohet për këtë pjesë të Tokës. Megjithatë, të kuptuarit e rëndësisë së ruajtjes së pyllit për mbijetesën e planetit përfshin gjithashtu kujdesin për cilësinë e jetës së banorëve të tij.

Vetëm Amazona braziliane ka një popullsi prej 28.4 milionë banorësh dhe urbanizimi po rritet. Aktualisht, 75% e popullsisë së saj konsiderohet urbane, shumica dërrmuese banon në komuna të vogla me deri në 50,000 banorë. Gjatë shekujve, kjo strukturë është formuar nga dy periudha domethënëse: epoka kur lumenjtë luajtën një rol vendimtar në ekonominë lokale nëpërmjet nxjerrjes së gomës në shekullin e 19-të dhe rritja e shpejtë e qyteteve të ndryshme përgjatë akseve rrugore të hapura nga qeveria ushtarake duke filluar nga viti 1970.

Kjo histori, duke filluar nga kolonizimi, me objektivin e saj të vetëm nxjerrjen e burimeve, është barra me të cilën përballet rajoni i Amazonës. Larg nga të qenit një përrallë e jetesës së qëndrueshme të bazuar në mirëkuptimin stërgjyshorë, ajo e portretizon pyllin si një pengesë për t’u kapërcyer.

Si rezultat, ka një shpërndarje të madhe të popullsisë, me një distancë mesatare lineare prej 1000 km ndërmjet vendbanimeve, që paraqet sfida përsa i përket lëvizshmërisë dhe aksesit në shërbimet bazë.

Pavarësisht se janë të rrethuar me ujë të ëmbël, indekset e kanalizimeve dhe ujit të pijshëm janë më të ulëtat në vend, me banesa cilësore dhe hapësira publike të kufizuara për një pjesë të vogël të popullsisë. Këto kontradikta arrijnë kulmin në favelën e tretë më të madhe në Brazil, e vendosur pikërisht në buzë të pyllit.

Si mund të asimilohet rëndësia e natyrës përreth si thelbësore për mbijetesën e planetit, ndërkohë që ekzistenca e dikujt kërcënohet çdo ditë?

Sigurimi i një jete dinjitoze dhe të rehatshme për këto komunitete është thelbësore për të ushqyer një ndjenjë përkatësie dhe kujdesi ndaj gjithçkaje që përbën Amazonën. Në këtë kuptim, pavarësisht nga të kuptuarit e rrënjëve të thella të problemeve me të cilat përballet popullsia e Amazonës, veprimet e synuara që e perceptojnë urbanizimin dhe natyrën si aspekte të ndërvarura dhe jo të kundërta, mund të jenë një mjet i rëndësishëm për ndryshimin e kursit.

Shembujt ilustrojnë se si ne mund të krijojmë arkitekturë dhe qytete të përmirësuara duke shfrytëzuar burimet e disponueshme dhe duke përforcuar lidhjen midis komuniteteve dhe natyrës.

Ky ndryshim në fokus shtrihet përtej hapësirës së madhe të pyllit për të përfshirë edhe sfidat me të cilat përballen banorët e tij. Në fund të fundit, siç pohon antropologu Romero Ximenes, Amazona nuk është thjesht një peizazh natyror me shifra marramendëse.

Një peizazh nuk ka etni, nuk ka kulturë; është thjesht një peizazh. Amazon ka të bëjë me njerëzit që bëjnë jetesën, duke prodhuar ekzistencën e tyre. Prandaj, rëndësia e vlerësimit të koncepteve dhe teknologjive të përshtatura për të siguruar riprodhimin dhe mbijetesën, jo vetëm të mjedisit, por edhe të njerëzve./Media Ndërtimi